Anasayfa / İçtihat / Yargıtay Karar No : 1302 - Karar Yıl 2015 / Esas No : 2197 - Esas Yıl 2013





Taraflar arasındaki “maddi ve manevi tazminat ” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Ankara 2. Asliye Hukuk Mahkemesince davanın kısmen kabulüne dair verilen 25.1.2011 gün ve 2009/375 E. 2011/7 K. sayılı kararın incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 26.06.2012 gün ve 2011/5869 E. 2012/8153 K. sayılı ilamı ile; (...Davacılar vekili, davalıların maliki, sürücüsü ve Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortacısı olduğu aracın davacı Sevda’nın eşi, diğer davacıların babası Y...idaresinde bulunan motosiklete çarptığını, davacılar murisinin bu kazada vefat etmesi nedeniyle desteklerini yitirdiklerini belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere davacı S.. Y.. için 1.000 TL. maddi, 50.000 TL. manevi, diğer davacıların her biri için 1.000 TL. maddi, 40.000 TL. manevi tazminatın sigorta şirketi maddi tazminat ile sorumlu olmak üzere davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiş, ıslah dilekçesi ile maddi tazminat talebini tüm davacılar için 143,245,67 TL. olarak ıslah etmiştir.Davalı Z.. B.. vekili, davalının aracı A.... A..Ot. Ltd. şti adındaki galericiye sattığını, diğer davalı Şükrü’nün galeri çalışanı olduğunu 2918 sayılı yasanın 104. maddesi gereğince sorumlu olmadıklarını savunmuştur.Davalı Ş.. G.. vekili kusur oranını ve tazminat miktarını kabul etmediklerini, davacılar murisinin ehliyetsiz olduğunu ve kask takmadan motosiklet kullanması nedeniyle kusurlu olduğunu belirterek davanın reddini istemiştir.Davalı sigorta şirketi vekili davanın reddini savunmuştur.Mahkemece toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre;davalı Z.. B..’in kazaya karışan aracını kaza tarihinden önce A.... A.. Ot. Ltd. Şti adlı galeriye satarak teslim ettiği, araç üzerindeki hakimiyeti sona erdiğinden 2918 sayılı Karayolları Trafik Yasasının 104. maddesi gereğince sorumlu olmayacağı gerekçesi ile hakkında açılan davanın reddine, diğer davalılar yönünden 143.265,67 TL. maddi tazminatın davalı sigorta şirketi ve davalı Ş.. G..’tan tahsiline,her bir davacı için 20.000 TL. den olmak üzere 60.000 TL. manevi tazminatın davalı Ş.. G..’tan tahsiline karar verilmiş; hüküm, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.1-Mahkemece toplanıp değerlendirilen delillere, özellikle, bilirkişi raporunda belirlenen kusur dağılımının oluşa ve dosya içeriğine uygun bulunması sebebiyle mahkemece benimsenmesinde ve uzman bilirkişice düzenlenen tazminata ilişkin raporun hükme esas alınmasında, ayrıca manevi tazminatın takdirinde B.K.nun 47.maddesindeki özel haller dikkate alınarak hak ve nesafet kuralları çerçevesinde hüküm kurulmuş olmasında bir usulsüzlük bulunmamasına göre davalı yapı sigorta A.Ş. vekilinin, davalı Ş.. G.. vekilinin ve davalı Z.. B.. vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.2- Davacılar vekilinin temyiz itirazlarına gelince; Dava, destekten yoksun kalma istemine ilişkindir. Davacılar desteği idaresinde bulunan motosiklet ile davalı Z.. B.. adına kayıtlı davalı Ş.. G.. idaresinde bulunan aracın karıştığı kaza nedeniyle tazminatın davalı araç sahibi,sürücüsü ve trafik sigortacısından tazmini istemine ilişkindir. Davalı Z.. B.., kazaya neden olan aracını davalı Ş.. G..’ın çalıştığı galeriden yeni araç alıp karşılığında satılması için bıraktığını, satışın yapılması için vekaletname verdiğini 2918 sayılı Karayolları Trafik Yasasının 104. maddesi gereğince sorumlu olmadığını, galeri sahibinin sorumlu olduğunu savunmuş, davanın galeri işleticisi şirkete ihbarını istemiştir. İhbar edilen davaya verdiği cevapta, davalı tarafından aracın galeriye bırakılmadığını, sorumlu olmadıklarını savunmuştur. 2918 sayılı Karayolları Trafik Yasası’nın 104.maddesi gereğince, motorlu araçlarla ilgili mesleki faaliyette bulunan kişiler, bu tür araçların gözetim, onarım, bakım, alım-satım,araçta değişiklik yapılması amacı ile veya benzeri amaçla kendisine bırakılan bir motorlu aracın sebep olduğu zararlardan dolayı işleten gibi sorumlu tutulur.Bu madde uyarınca galericinin gerçek işleten malik yerine farazi işleten olarak sorumlu tutulabilmesi için, araç üzerindeki eylemsel egemenliğin kesin biçimde bu yere geçtiğinin ortaya konulması gerekmektedir. Davalı tarafından aracın galeriye teslim edildiğine dair yazılı herhangi bir belge ibraz edilmemiş, aynı galerinden yeni alınan aracın noter tarafından yapılmış satış sözleşmesi ve aynı gün düzenlenen araç alım satımı ve trafik kaydı işlemleri gibi işlemlerin yapılması için verilmiş genel vekaletname sunulmuş, kazaya neden olan aracın satışı için verilmiş özel vekaletname ve aracın galeriye teslim edildiğine dair yazılı herhangi bir belge ibraz edilmemiştir.Davalı Ş.. G.., dosyaya sunduğu yazılı beyanında aracın galeriye değil kendisine bırakıldığını belirtmiş olmasına göre zarar gören davacılara karşı davalı Z.. B..’in 2918 sayılı yasanın 3. ve 85. maddelerine göre işleten olarak sorumlu tutulması gerekirken yazılı şekilde hakkında açılan davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir …) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.TEMYİZ EDEN: Davacılar vekiliHUKUK GENEL KURULU KARARI Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:Dava, destekten yoksun kalma nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemlerine ilişkindir.Davacılar vekili; davacılardan S.. Y..'nun eşi İlayda ve B... babası olan Y.... 19/09/2009 tarihinde motorsikleti ile 115 promil alkollü olduğu tespit edilen şoför Ş.. G..'ın sürdüğü, mülkiyeti davalı Z.. B..'e ait olan ve davalı sigorta şirketinin ZMMS poliçesi ile sigortaladığı 0..... plakalı aracın çarpması sonucu öldüğünü, davalı şoförün bilinçli taksirle ölüme sebebiyet vermek suçundan Ankara 4. Asliye Ceza Mahkemesinin 2009/1240 Esas sayılı dosyasında yargılandığını, ölen Y.. Y..'nun polyester işçisi olduğunu, davacıların maddi desteklerini kaybettiklerini iddia ederek; İlayda Yavuzoğlu için 1.000,00 TL maddi 40.000,00 TL manevi, Boran Yavuzoğlu için 1.000,00 TL maddi, 40.000,00 TL manevi, S.. Y.. için 1.000,00 TL maddi, 50.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müteselsilen davalılardan alınıp davacılara ödenmesine, davalı sigorta şirketinin poliçe limiti 150.000,00 TL'ye kadar maddi tazminattan sorumlu tutulmasını istemiş, ıslah dilekçesi ile maddi tazminat talebini tüm davacılar için 143,245,67 TL. olarak ıslah etmiştir.Davalılar vekilleri, davanın reddine karar verilmesini savunmuşlardır.Yerel mahkemece; “…davalı Z.. B..’in kazaya karışan aracını kaza tarihinden önce A..... Ot. Ltd. Şti adlı galeriye satarak teslim ettiği, araç üzerindeki hakimiyeti sona erdiğinden 2918 sayılı Karayolları Trafik Yasasının 104. maddesi gereğince sorumlu olmayacağı gerekçesi ile hakkında açılan davanın reddine, diğer davalılar yönünden 143.265,67 TL. maddi tazminatın davalı sigorta şirketi ve davalı Ş.. G..’tan tahsiline, her bir davacı için 20.000 TL. den olmak üzere 60.000 TL. manevi tazminatın davalı Ş.. G..’tan tahsiline …” dair verilen karar; taraf vekillerinin temyizi üzerine Özel Daire tarafından yukarıda açıklanan gerekçelerle bozulmuş, mahkemece bozma öncesi gerekçeler tekrar edilerek direnme kararı verilmiştir.Direnme kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.Uyuşmazlık, araç malikinin araç işleten sıfatının sona erip ermediği, varılacak sonuca göre trafik kazası nedeniyle işleten sıfatıyla destekten yoksun kalma zararından sorumlu olup olmayacağı noktasında toplanmaktadır.2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun somut uyuşmazlıkta uygulanması gereken 104. maddesinin 1.fıkrası; “ Motorlu araçlarla ilgili mesleki faaliyette bulunan teşebbüslerin sahibi, gözetim, onarım, bakım, alım - satım, araçta değişiklik yapılması amacı ile veya benzeri bir amaçla kendisine bırakılan bir motorlu aracın sebep olduğu zararlardan dolayı; işleten gibi sorumlu tutulur. Aracın işleteni ve araç için zorunlu mali sorumluluk sigortası yapan sigortacısı bu zararlardan sorumlu değildir…” hükmünü içermektedir.Bu madde gereğince motorlu araçlarla ilgili mesleki faaliyette bulunan kişiler, bu tür araçların gözetim, onarım, bakım, alım-satım, araçta değişiklik yapılması amacı ile veya benzeri amaçla kendisine bırakılan bir motorlu aracın sebep olduğu zararlardan dolayı işleten gibi sorumlu tutulur. Ancak bu madde uyarınca galericinin gerçek işleten malik yerine farazi işleten olarak sorumlu tutulabilmesi için, araç üzerindeki eylemsel egemenliğin kesin biçimde bu yere geçtiğinin ortaya konulması gerekmektedir. Somut uyuşmazlıkta davalı Z.. B.. tarafından, aynı galeriden yeni alınan aracın noter tarafından yapılmış satış sözleşmesi ve 14 Eylül 2009 tarihli düzenlenen araç alım satımı ve trafik kaydı işlemleri gibi işlemlerin yapılması için verilmiş genel vekaletname sunulmuş, kazaya neden olan aracın satışı için verilmiş özel vekaletname ve aracın galeriye teslim edildiğine dair yazılı herhangi bir belge ibraz edilmemiş, davalı Ş.. G..’ın olay tarihindeki karakoldaki beyanı hükme esas alınmıştır. Bu deliller ışığında aracın davalı Z.. B..’in fiili hakimiyet alanından tamamen çıktığının kabulü mümkün değildir. Bu hususa işaret eden Özel Daire bozma kararı yerindedir.Hukuk Genel Kurulunda yapılan görüşmeler sırasında bir kısım üyeler tarafından somut uyuşmazlıkta önemli olanın satış için galeriye bırakma olgusu olduğu, hayatın olağan akışına göre aracın galeriye teslim edilmediğinden bahsedilemeyeceği görüşü dile getirilmiş ise de, bu görüş Kurul çoğunluğu tarafından benimsenmemiştir.O halde, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere göre, Hukuk Genel Kurulunca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır.Açıklanan nedenlerle direnme kararı bozulmalıdır.SONUÇ: Davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı BOZULMASINA istek halinde temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, 06.05.2015 gününde yapılan ikinci görüşmede oyçokluğu ile karar verildi. Bilmeniz halinde fark yaratacak kararlar KAMBİYO SENEDİ NEDENİYLE BORÇLU OLMADIĞININ TESBİTİ- MENFİ TESPİT DAVASI- İSBAT KÜLFETİ -SENEDİN TALİLİ -BORÇ İKRARI "İçtihat Metni"Taraflar arasındaki “menfi tespit” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Denizli 3.Sulh Hukuk Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 01.02.2012 gün ve E:2010/1442, K:2012/92 sayılı kararın incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 19.Hu BONO • TEMİNAT SENEDİ • İSPAT YÖNTEMİ Alacaklının bonoya dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla başlattığı takibe karşı borçlu, dayanak senedin 21.06.2012 tarihli araç kiralama sözleşmesi kapsamında alındığını ve teminat senedi olduğunu ileri sürerek takibin iptali istemi ile icra mahkemesine başvurmuş; mahkemece, bononu TESPİT DAVALARINDA GÖREVLİ MAHKEME Taraflar arasındaki "oda kaydının silinmesine dair işlemin iptali, üyelik kaydının devam ettiğinin ve davacının taksi durağında hak sahibi olduğunun tespiti” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Bandırma 1.Asliye Hukuk Mahkemesince mahkemenin görevsizliğine dair verilen 06.09.2012 gün ve E:2 Yargıtay Yargıtay Karar Arama Yargıtay Hukuk Dairesi Kararları Arama Yargıtay Ceza Dairesi Kararları Arama Yargıtay Karar Arama Nasıl Yapılır ? Yargıtay Daire Bilgileri İle Dosya Sorgulama Yargıtay Yerel Mahkeme Bilgileri İle Dosya Sorgulama Yargıtay Kanunu Yargıtay İş Bölümü Yargıtay Haberleri Karar Arama Yargıtay Kararları Yargıtay Hukuk Dairesi Kararları Yargıtay Ceza Dairesi Kararları BAM Kararları Danıştay Kararları Anayasa Mahkemesi Kararları Uyuşmazlık MAhkemesi Kararları Karar Arama Nasıl Yapılır? Emsal Karar ve Emsal Karar Arama Nedir? Yargıtay Karar Arama Nasıl Yapılır? BAM Karar Arama Nasıl Yapılır? Danıştay Karar Arama Nasıl Yapılır? Anayasa Mahkemesi Karar Arama Nasıl Yapılır?