Anasayfa / İçtihat / Yargıtay Karar No : 26629 - Karar Yıl 2015 / Esas No : 12576 - Esas Yıl 2014





DAVA : Davacı, kıdem tazminatı, eşitlik tazminatı ile fazla mesai ücreti, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücreti, yıllık izin ücreti, ücret alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.Yerel mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R IA) Davacı isteminin özeti:Davacı vekili, davacının salı günleri hariç haftanın 6 günü çalıştığını, davacının normal çalışma saatlerinin sabah 08.00 akşam 18.00 olduğunu, davacının ayda en az 5 gün akşam saat 22.00’ye kadar fazla çalışma yaptığını, öğlen molası dahi kullandırılmadığını, davacının çalıştığı hattın çok yoğun olmasından dolayı resmi ve dini bayram tatillerinde nöbete kaldığını ve normal mesai olarak çalıştığını, sair bir kısım işçilik alacaklarının ödenmediğini ileri sürerek kıdem tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla mesai ücreti, hafta tatili ücreti, ulusal bayram ve genel tatil ücreti ve eşitlik tazminatı alacaklarını istemiştir.B)Davalı cevabının özeti:Davalı ... vekili, davacının çalıştığı işyerinin diğer davalı ... olduğunu, bu sebeple müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini, davacının stok uzman olarak çalıştığını, ihale sözleşmesi ve idari şartnameye göre davacının yaptığı görevin ünvan olarak karşılığının stok uzmanı olsa da pratikte depo sorumlusu olarak ifade edildiğini, taleplerin zamanaşımına uğradığını, davacının iş aktini haksız yere feshettiğini, yani, istifa ettiğini, genel tatillerde çalışmadığını, İdair Şartname’nin 25.3.1 maddesinde genel tatillerde çalışacak personelin ve çalışılacakları gün sayısının açıklandığını, iddia ettiği kadar fazla mesai yapmadığını, yaptığı fazla mesainin ücretini de aldığını, İdair Şartname’nin 25.3.1 maddesinde hangi personelin ne kadar fazla mesai yapacağının açıklandığını, bu listeye göre stok uzmanı ünvanı taşıyan 5 kişinin toplam yılda 1320 saat fazla mesai yapacağını, bu rakamın 5’e bölümü sonucunda yıllık 264 saat ve aylık 22 saat fazla mesai çıktığını, davacıya bu miktarın bordrolarda tahakkuk ettirilerek ödendiğini, davacının kendisinden daha fazla multinet ücreti alan işçilerin başka bir ihale kapsamında ve başka bir işveren nezdinde çalıştıklarını, davacı ile aynı işi de yapmadıklarını, bu nedenle eşitliğe aykırılık oluşmadığını, iddia ve taleplerin yersiz olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.Davalı ... vekili, davacının fazla mesai ve genel taqtil ücretlerinin ödendiğini, hafta tatili alacağının bulunmadığını, davacının haklarının ödendiğini, bu nedenle iş aktini haklı bir neden olmaksızın davacının sona erdirmesinin davalı tarafından istifa olarak değerlendirildiğini, şartnameye göre davacıya aylık 22 saat fazla mesai ücreti ödendiğini, bunun puantajlar ile bordrolara yansıtıldığını, banka hesabına yatırıldığını, işçiler arasında ayrımcılık yapılmadığını, iddia ve taleplerin yersiz olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.C)Yerel Mahkeme kararının özeti:Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, davacının işverene gönderdiği ihtarname ile çalışma süresi boyunca fazla çalışma yapmasına, ulusal bayram ve genel tatillerde çalışmasına rağmen, hak etmiş olduğu fazla çalışma ücreti ile ulusal bayram ve genel tatil alacaklarının tarafına ödenmediği, hak etmiş olduğu yıllık ücretli izinlerinin kullandırılmadığı ve herhangi bir objektif neden olmaksızın yemek bedeli/yardımı konusunda kendisiyle aynı konumdaki işçilerle arasında ayrım yapıldığı gerekçesiyle, iş akdini İş Kanunu’nun 24/II-e bendi uyarına haklı nedenlere dayanarak sona erdirdiğini belirttiği, davacının asıl işveren olan ....'ne ait işyerinde, en son çalıştığı davalı alt işveren ... ile birlikte asıl işverenin ihalesini alan diğer alt işveren şirketlere bağlı olarak çalıştığı, aynı zamanda davacının, değişik tarihlerde farklı alt işverenliklere girdi çıktı yapmasına rağmen, çalışmasına aynı biçimde kesintisiz olarak devam etiği, işin ve işyerinin değişmediği, sadece alt işverenlerin değiştiği, ücretin ödenmemesi işçi açısından haklı fesih nedeni oluşturduğu, ücret bordrolarının ve dosyada mevcut davacıya ait banka ekstresinin birlikte incelenmesinden, davacının çalıştığı döneme ilişkin tüm ücret bordrolarının sunulduğu, bordrolarda, FM-1, FM-2 ve FM-3 şeklinde fazla mesai, hafta tatili ve bayram ve genel tatil çalışması sütunu bulunduğu, fesih tarihi olan Eylül/2011 ayına kadar olan ücret bordrolarının tamamında, fazla mesai ücreti ve bayram ve genel tatil ücreti tahakkuku bulunduğu, davacının ücret bordrolarında imzalarının bulunmadığı, ancak fazla çalışma ücreti tahakkuklarını içeren ücret bordrolarının aynı şekilde banka kanalıyla ödemelerinin yapıldığı gerekçesi ile kıdem tazminatı ve yıllık izin ücreti taleplerinin kabulüne, sair taleplerinin ise reddine karar verilmiştir.D)Temyiz:Karar süresi içinde davacı vekili, davalı ... vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.E)Gerekçe:1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalıların tüm davacının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.2- Somut olayda, davacının fazla mesai ve genel tatil çalışması alacaklarının ödenip ödenmediği uyuşmazlık konusudur.Dava dilekçesinde, davacının aylık maaşının brüt 2075,97 TL. olduğu, davacı vekilinin temyiz dilekçesinde hesap pusulalarının göstermelik olduğunu, fazla mesai ücretinin ücretin içinde gösterilmeye çalışıldığı ileri sürmüş olup, bilirkişi raporunda tespit edildiği üzere ve özellikle Dairemiz tarafından aşağıda yapılan tespitlere göre davacının son maaşının 2075,97 TL. olduğu, hesap pusulalarında bazı muhasebe teknikleri ile ücret alacağı içinde fazla mesai ücreti tahakkuklarının da gösterildiği anlaşılmaktadır.Hesap pusulaları genel anlamda imzasız olup, hesap pusulalarının sol tarafında “normal mesai” kısmının altında, genellikle “FM-1” şeklinde adlandırılan, karşısında fazla mesai saati aylar boyu aynı süre gösterilen, aynı miktarda tahakkuku yapılan ve 3 satır altta “TOPLAM” isimli satırdaki toplam miktar içinde yer alan, hesap pusulalarının sağ yanında “NORMAL KAZANÇLAR” içinde de yer alan fazla mesai tahakkukları, muhasebe tekniğinden yararlanılarak hesap pusulalarında gösterilen ve fakat aslında asıl ücretin bir parçası olan miktarlardır, zira, aylar boyu aynı miktarda fazla mesai yapılamayacağı gibi, neticede bulunan “normal kazanç” miktarı da aylar boyunca aynı kalmaktadır.Hesap pusulalarının sol tarafında “TOPLAM” satırının üstündeki “FM-2” satırından bağımsız olarak, hesap pusulalarının sol tarafında “TOPLAM” satırının altında yer alan ve genelde ”fazla mesai” ya da “fazla mesai 2” şeklinde belirtilen, fazla mesai süresi belirtilmeksizin sadece parasal tahakkuklar içeren ve hesap pusulalarının sağ yanında “ek kazançlar” satırında belirtilen miktarlar da genelde hep aynı kalmaları ve “normal kazançlar”a eklenerek genelde ele geçen kazançta bir farklılığa neden olmamaları nednei ile muhasebe tekniğinden yararlanılarak hesap pusulalarında gösterilen ve fakat aslında asıl ücretin bir parçası olan miktarlardır, zira, aylar boyu aynı miktarda FM yapılamayacağı gibi, neticede bulunan kazanç miktarı da aylar boyunca aynı kalmaktadır.Yukardaki açıklamalar ışığında, hesap pusulalarındaki fazla mesai tahakkuklarının maaşın bir parçası olduğu kabul edilmeli, fazla mesai ücreti hesaplanarak hüküm altına alınmalıdır.Diğer yandan, fazla mesai ücreti ve genel tatil ücreti açısından, yukardaki açıklamalarla birlikte, 2006 yılı Mayıs, Haziran, Temmuz, Ağustos, Eylül, Ekim, 2007 yılı Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran, Temmuz, Ağustos, Eylül, Ekim, Kasım, 2008 yılı Mart, 2009 yılı Şubat aylarında, hesap pusulalarının sol tarafında “TOPLAM” satırı altında yapılan çalışmanın süresi belirtilmeksizin parasal tahakkuk olarak yer alan ve hesap pusulalarının sağ yanında “ek kazanç” olarak gösterilen “fazla mesai” ya da “fazla mesai-2” başlığı ile adlandırılmış bulunan tahakkuklar sonucunda kazanç miktarında farklılık oluşmaktadır. Bu nedenle bahsolunan hesap pusulalarında her ne kadar “TOPLAM” satırı üstünde “FM-1” satırında bulunan tahakkuklar aslında fazla mesai tahakkuku olmayıp ücretin bir parçası olma özelliğini korumakta iseler de, “FM-1” ‘den ayrı olarak “TOPLAM” satırı altında fazla mesai” ya da “fazla mesai-2” ve benzeri başlıklar ile yer alıp hesap pusulalarının sağ tarafında da “ek kazanç” olarak yer alan tahakkukların ne tür bir çalışmanın karşılığı olduğu taraflardan sorularak ve gerekirse işyeri kayıtları incelenerek tespit edilmelidir. Yukarda tek tek ay ay sayılan bu hesap pusulasındaki tahakkukların davacıya banka ve benzeri yolla ödenip ödenmediği irdelenerek ödendiğinin anlaşılması halinde yukarda tek tek ay ay sayılan bu hesap pusulalarındaki tahakkuklar fazla mesai alacağına karşılık geliyor ise fazla mesaiden, genel tatil alacağına karşılık geliyor ise genel tatil alacağından ilgili ay dışlanmalıdır, bu ayların ödenmediğinin ya da bu aylardaki tahakkukların fazla mesai/genel tatil çalışması tahakkuku olmadığının anlaşılması halinde bu hesap pusulaları gözetilmeksizin hesaplama yapılmalıdır. Yukarda tek tek ay ay sayılan hesap pusulalarındaki tahakkukkun hesap pusulasındaki kadar ödenmediğinin tespiti halinde ödenmesi gereken miktardan hesap pusulasına göre ödenen miktar mahsup edilmelidir.Yukarda tek tek ay ay sayılan aylar dışındaki dönemler açısından ise, hem fazla mesai ücreti hem genel tatil ücreti hesap pusulaları gözetilmeksizin hesaplanarak hüküm altına alınmalıdır.Yukardaki açıklamalar doğrultusunda, davacının en son çıplak brüt ücretinin 2075,97 TL. olduğuda gözden kaçırılmamalıdır.F)SONUÇ:Temyiz olunan kararın yukarda yazılı sebeplerden BOZULMASINA , peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 29/09/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.