MAHKEMESİ : İŞ MAHKEMESİDAVA : Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve yasal sonuçlarına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir. Hüküm süresi içinde davalılar avukatları tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I A) Davacı İsteminin Özeti:Davacı, iş akdinin haklı veya geçerli bir neden olmaksızın feshedildiğini ileri sürerek feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini talep etmiştir.B) Davalı Cevabının Özeti:Davalı ... vekili; davacının işçisi olmadığını, diğer davalı Şirket ile aralarında asıl alt işveren ilişkisinin bulunmadığını, yalnızca mülkiyetinde bulunan taşınmazın ihale yoluyla Şirkete kiraya verildiğini savunarak davanın husumet yönünden reddini talep etmiştir.Davalı.... vekili;... ile aralarında asıl alt işveren ilişkisinin bulunmadığını, kiracılık ilişkisinin olduğunu, davacının iş akdinin son dönemlerde zarar etmesi nedeniyle küçülme yolunun seçilmesi nedeniyle feshedildiğini savunarak davanın reddini talep etmiştir.C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:Mahkeme, davacının çalıştığı birimde küçülmeye gidildiği bildirilmiş ise de davalı işverenin buna ilişkin kesin, yeterli, inandırıcı deliller sunmadığı, yıllardır iş yerinde çalışan deneyimli bir personele uygun bir iş imkanı bulunmamasının hayatın olağan akışına aykırı olduğu, feshin yazılı olarak kesin açık ve net olarak bildirilemediği, davacının bu konuda yazılı savunmasının alınmadığı, bu durumda iş akdinin geçerli nedenle feshedildiğinden bahsedilemeyeceği, davalılar arasındaki alt-üst işverenle ilişkisi de dikkate alındığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar vermiştir. D) Temyiz:Kararı davalılar temyiz etmiştir. E) Gerekçe:4857 sayılı İş Kanunu’nun 20/2 maddesinde açıkça, feshin geçerli nedenlere dayandığının ispat yükü davalı işverene verilmiştir. İşveren ispat yükünü yerine getirirken, öncelikle feshin biçimsel koşullarına uyduğunu, daha sonra, içerik yönünden fesih nedenlerinin geçerli (veya haklı) olduğunu kanıtlayacaktır. Bu kapsamda, işveren fesihle ilgili karar aldığını, bu kararın istihdam fazlası meydana getirdiğini, tutarlı şekilde uyguladığını ve feshin kaçınılmaz olduğunu ispatlamalıdır.İşverenin, dayandığı fesih sebebinin geçerli (veya haklı) olduğunu uygun kanıtlarla inandırıcı bir biçimde ortaya koyması, kanıt yükünü yerine getirmiş sayılması bakımından yeterlidir.Feshin işletme, işyeri ve işin gerekleri nedenleri ile yapıldığı ileri sürüldüğünde, öncelikle bu konuda işverenin işletmesel kararı aranmalı, bağlı işveren kararında işgörme ediminde ifayı engelleyen, bir başka anlatımla istihdamı engelleyen durum araştırılmalı, işletmesel karar ile istihdam fazlalığının meydana gelip gelmediği, işverenin bu kararı tutarlı şekilde uygulayıp uygulamadığı(tutarlılık denetimi), işverenin fesihte keyfi davranıp davranmadığı(keyfilik denetimi) ve işletmesel karar sonucu feshin kaçınılmaz olup olmadığı (ölçülülük denetimi-feshin son çare olması ilkesi) açıklığa kavuşturulmalıdır. Dairemizin kararlılık kazanan uygulaması bu yöndedir. (06.10.2008 gün ve 2008/30274 Esas, 2008/25209 Karar, 11.09.2008 gün ve 2008/25324 Esas, 2008/23401 Karar sayılı ilamlarımız). İşveren işletme, işyeri ve işin gerekleri nedeni ile aldığı fesih kararında, işyerinde istihdam fazlalığı meydana geldiğini ve feshin kaçınılmazlığını kanıtlamak zorundadır. İş sözleşmesinin feshiyle takip edilen amaca uygun daha hafif somut belirli tedbirlerin mevcut olup olmadığının değerlendirilmesi, işverenin tekelinde değildir. Bir bakıma feshin kaçınılmaz olup olmadığı yönünde, işletmesel kararın gerekliliği de denetlenmelidir. Feshin kaçınılmazlığı ekonomik açıdan değil, teknik denetim kapsamında, bu kararın hukuka uygun olup olmadığı ve işçinin çalışma olanağını ortadan kaldırıp kaldırmadığı yönünde, kısaca feshin son çare olması ilkesi çerçevesinde yapılmalıdır. Ancak işçinin çalışma olanağının olup olmadığı somut olarak ortaya konmalıdır. Dosya içeriğine göre işveren feshi davacının çalıştığı bölümünün küçültülmesi nedeniyle personel azaltılmasına dayalı gerçekleştirilmiştir.Mahkemece, yazılı fesih bildirimi ve savunma şartının gerçekleşmediği ve birimde küçülmeye ilişkin delilin sunulmadığı gerekçesiyle verilen kabul kararı, dosya içeriğine uygun değildir. Öncelikle işveren feshi işçinin davranışlarından kaynaklı nedene dayanmadığından savunma şartının aranması hatalıdır. Ayrıca dosyaya ibraz edilen ve noterden keşide edildiği anlaşılan yazılı fesih bildiriminden, yazılılık, fesih sebebinin açık ve kesin bildirilmesi koşullarının gerçekleştiği görülmüştür.İspat külfeti üzerinde olan davalı işverenin, işletmetsel gerekliliğe dayalı feshin geçerli olduğunu ispat için dosyaya yazılı fesih bildirimi, işletmesel kararı, mali tabloları ve bilanço kayıtlarını ibraz ettiği görülmüştür.Bu durumda, işveren feshinin biçimsel koşullara uygun olduğu anlaşılmakla içerik yönünden geçerli olup olmadığının değerlendirilmesi gerekir. Mahkemece yapılacak iş, işveren feshi işletmesel gerekliliğe dayandığından fesih öncesi ve sonrası organizasyon şemaları temin edilmeli, fesih bildiriminde belirtilen bölümde küçülme olup olmadığı, pozisyonların kapatılıp kapatılmadığı, buna bağlı olarak istihdam fazlalığının oluşup oluşmadığı tespit edilmeli, daha sonra fesih öncesi ve sonrası altışar aylık davalıya ait tüm işyerlerinin sigorta bildirgeleri dosya kapsamına getirtilmelidir. İşe alınan ve çıkarılanların görev tanımları, işe alınan varsa hangi pozisyonda ve hangi birime alındığı konusunda gerekli belgeler toplanmalı ve buna göre fesihte son çareye uyulup uyulmadığı konusu irdelenmelidir. Bunun için insan kaynakları/işletme yönetiminden bir uzmanında bulunduğu bir heyete yerinde inceleme yetkisi verilerek aldırılacak rapora yahut gerekli görülürse keşif icra edilerek elde edilecek sonuca göre bir karar verilmelidir.Kabule göre, davacı işçinin iade olunacağı işverenin hükümde belirtilmemesi de hatalıdır. Belirtilen sebeplerle; Mahkemece eksik inceleme ve yerinde olmayan gerekçe ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.F) Sonuç:Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 02.07.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.