Anasayfa / İçtihat / Yargıtay Karar No : 21031 - Karar Yıl 2016 / Esas No : 34080 - Esas Yıl 2016





MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİDAVA : Davacı, kıdem tazminatı ile fazla mesai ücreti, yıllık izin ücreti ve hafta tatili ücreti alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.Yerel mahkemece, yetki yönünden reddine karar verilmiştir. Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I A) Davacı İsteminin Özeti:Davacı vekili; müvekkilinin davalı işyerinde 15/11/2000 tarihinden itibaren makinacı olarak çalıştığını, 16 yıllık çalışmasının sonunda işçilik alacaklarının ödenmediğini ileri sürerek, kıdem tazminatı, fazla mesai, hafta tatili ve yıllık izin ücreti alacaklarının davalıdan tahsilini talep etmiştir.B) Davalı Cevabının Özeti:Davalıya tebligat yapılmamıştır.C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:Mahkemece dosya üzerinde ve ön inceleme aşamasında, davanın açıldığı tarihte şirketin adresinin ... olduğunun anlaşıldığı, davanın... Mahkemelerinde ikame edilmesi gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.D) Temyiz:Kararı davalı temyiz etmiştir.E) Gerekçe:Dosya içeriğine göre, yetkili mahkemenin hangi iş mahkemesi olduğu uyuşmazlık konusudur.Mahkemece, davacının dilekçesi esas alınarak hiçbir araştırma yapılmadan dosya üzerinden yetkisizlik kararı verildiği anlaşılmıştır. Yetkisizlik kararı tartışmasız bir halde ise evrak üzerinden verilebilir. Ancak somut dosyada da görüldüğü üzere duruşma açıp tarafların beyanları alınmadan verilen yetkisizlik kararı eksik incelemeye dayanmaktadır. Zira, 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu 5. maddesinde iş uyuşmazlıklarında yer itibari ile yetkili iş mahkemelerini belirlemiştir. Buna göre, “iş mahkemelerinde açılacak her dava, açıldığı tarihte dava olunanın Türk Medeni Kanunu gereğince ikametgahı sayılan yer mahkemesinde bakılabileceği gibi, işçinin işini yaptığı işyeri için yetkili mahkemede de bakılabilir. Bunlara aykırı sözleşme muteber sayılmaz". İş mahkemesine açılan dava, dava tarihinde davalının ikametgâhının bulunduğu veya işçinin işini yaptığı yerdeki iş mahkemesi veya iş davalarına bakmakla görevli asliye hukuk mahkemesinde açılmalıdır.Türk Medeni Kanunu’nun 19. maddesi uyarınca gerçek kişi yönünden “Yerleşim yeri sürekli kalma niyetiyle oturduğu yerdir”. Gerçek kişi işverenin başka bir yerde yerleşmek niyetiyle oturduğu kanıtlanmadığı takdirde, kural olarak nüfusta kayıtlı olduğu yerin ikametgâh sayılması gerekir. Aynı kanununun 49. maddesi uyarınca da, “Tüzel kişinin yerleşim yeri, kuruluş belgesinde başka bir hüküm bulunmadıkça işlerinin yönetildiği yerdir. Bu yer de genelde merkezin bulunduğu yerdir(Dairemizin 23.06.2008 gün ve 2008/17468 Esas, 2008/17262 Karar sayılı ilamı). Yetkili mahkemenin belirlenmesinde önemli olan işin yapıldığı işyeri tanımına 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu'nda yer verilmemiştir. İşyeri 4857 sayılı İş Kanunu'nun 2. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre “İşveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddi olan ve olmayan unsurlar ile işçinin birlikte örgütlendiği birime işyeri denir. İşverenin işyerinde ürettiği mal veya hizmet ile nitelik yönünden bağlılığı bulunan ve aynı yönetim altında örgütlenen yerler (işyerine bağlı yerler) ile dinlenme, çocuk emzirme, yemek, uyku, yıkanma, muayene ve bakım, beden ve mesleki eğitim ve avlu gibi diğer eklentiler ve araçlar da işyerinden sayılır. İşyeri, işyerine bağlı yerler, eklentiler ve araçlar ile oluşturulan iş organizasyonu kapsamında bir bütündür.” Bir yer, ancak işin niteliği ve yürütümü bakımından işyerine bağlı bulunmaktaysa, o işyerinden sayılacaktır.Mahkemece yapılacak iş, duruşma açıp tarafların yetkiye yönelik iddia ve savunmalarını dinleyip, ticaret sicili kayıtlarını, işyerinin bulunduğu ve işin yapıldığı yere ilişkin diğer kayıt ve belgeleri getirterek yetki hususunu değerlendirmektir. Tarafların hukuki dinlenme hakları kısıtlanarak, eksik inceleme ile verilen kararın bozulması gerekmiştir. F) Sonuç:Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgilisine iadesine, 28/11/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.