Anasayfa / İçtihat / Yargıtay Karar No : 3725 - Karar Yıl 2009 / Esas No : 3512 - Esas Yıl 2009





Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay'ca incelenmesi davalı Y... Gençlik ve Spor Kulübü tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, dosyadaki belgeler okundu. Tetkik hakiminin açıklamaları dinlendi. Gereği görüşüldü: Dava, derneğin kendiliğinden dağıldığının tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş ise de, varılan sonuç dosya içeriğine, toplanan delillere ve yasal düzenlemelere uygun düşmemiştir. Davacı İstanbul Valiliği İl Dernekler Müdürlüğü 13.05.2008 tarihli dava dilekçesinde, davalı derneğin 1938 yılında kurulduğu, 10.05.2004 tarihinde olağan genel kurul toplantısını yaptığı, o tarihten beri bir faaliyetinin olmadığı, acze düştüğünün tespit edildiği ileri sürülerek TMK'nın 87. maddesine göre kendiliğinden dağıldığının tespitini talep etmiştir. Mahkemece toplanan deliller arasında davalı derneğin 29.04.2006 tarihinde tüzük değişikliğini içeren olağan genel kurul toplantısının yapıldığı ve bunun Dernekler Müdürlüğü tarafından tasdik edildiği, 20.03.2009 tarihli Dernekler Müdürlüğü cevabi yazısında ise, derneğin 34-016/078 kütük sırasıyla kayıtlı ve halen faaliyet gösterdiği belirtilmiştir. Gelir İdaresi Başkanlığının 18.03.2009 tarihli yazısında davalı derneğin 2.444,00 TL vergi borcunun olduğu ifade edilmiştir. Mahkemece B... ilçesi, T... Bulvarı, No: 136/A adresinde kurulu bulunan Y... Gençlik ve Spor Kulübü Derneği'nin 10.05.2004 tarihinde olağan genel kurulu toplantısını yaptığı ve o tarihten beri herhangi bir faaliyetinin olmadığı, bu haliyle de acze düştüğü tüm dosya kapsamından anlaşıldığı ifade edilerek, TMK'nın 87/3. maddesi uyarınca derneğin kendiliğinden dağılmış sayılmasına karar verilmiştir. Ne var ki, bir derneğin TMK'nın 87/3. maddesindeki xvBorç ödemede acze düşmüş olması" halinin iyi anlaşılabilmesi için "aciz hali" kavramının bilinmesi gerekir. Doktrinde "Aciz hali, borçlunun ödeme araçlarından yoksunluğu nedeniyle derhal ödenmesi gereken para borçları konusundaki sürekli iktidarsızlığıdır." (Bilge Umar; Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 1-2004, s: 320) biçiminde tanımlanmıştır. Aciz halinden söz edilebilmesi için, bu alacağın tahsili yönünde yürütülmüş yasal takiplerin (icra takibi, v.s.) sonuçsuz kalması gerekmektedir. Dosya içeriğine göre, davalı derneğe karşı girişilmiş bir icra takibinin varlığı söz konusu değildir. Derneğin 2.444,00 TL borcunun olması onun acze düştüğü anlamına gelmez. Bu nedenle davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı biçimde karar verilmesi isabetsiz, davalı derneğin temyiz itirazları bu nedenle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün (BOZULMASINA), peşin ödenen harcın istek halinde ilgilisine iadesine, 17.09.2009 gününde oybirliğiyle karar verildi.