Anasayfa / İçtihat / Yargıtay Karar No : 20455 - Karar Yıl 2014 / Esas No : 12438 - Esas Yıl 2014





Mahkemesi : Karabük İş MahkemesiTarihi : 15/05/2014Numarası : 2012/115-2014/155 Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay’ca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, dosya incelendi, gereği görüşüldü: Davacı, davalı işyerinde işçi olarak çalışırken iş akdinin işveren tarafından Ekim 2010 tarihinde haksız olarak sonlandırıldığını, bunun üzerine açılan işe iade talepli davada işe iadesine, boşta geçen süre ve iş güvencesi tazminatına hükmedildiği, süresi içinde davalıya başvurarak işe iade edilmesini talep etmesine rağmen işe iade edilmediği ve mahkeme kararındaki alacaklar yönünden 22.11.2011 tarihinde ödeme yapıldığı, ancak ödemenin eksik olduğundan bahisle fark kıdem ve ihbar tazminatı ile yılık izin ücreti ve boşta geçen süre ve işe başlatmama tazminatının ödetilmesini istemiştir. Davalı, davacının işe iade kararından sonra tüm haklarının ödendiğini hiçbir alacağı olmadığını savunarak, davanın reddini talep etmiştir. Mahkemece, davacının çalışırken dayanışma aidatı ödeyerek TİS’den yararlanmış olması nedeniyle, davacının hakları ödenerek 22.11.2011'de işine son verilmesinden sonra 17.05.2013 tarihinde geriye dönük olarak imzalanan 2011-2012 dönemi kapsayan TİS’den yararlanacağı gerekçesiyle davacının fark alacak taleplerinin kabulüne karar verilmiştir. Sendika üyesi olmayan davacının, işten çıkarıldığı dönemde halen yürürlüğe girmemiş olan TİS’e mahsuben yapılan avans ödemelerinden yararlanıp yararlanamayacağı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır. 6356 sayılı Kanunun 39. maddesi düzenlemesine göre; (1)Toplu İş Sözleşmesinden taraf işçi sendikasının üyeleri yararlanır.(2)Toplu İş Sözleşmesinden, sözleşmenin imzalanması tarihinde taraf sendikaya üye olanlar yürürlük tarihinden, imza tarihinden sonra üye olanlar ise üyeliklerinin taraf işçi sendikasınca işverene bildirildiği tarihten itibaren yararlanır.(3)Toplu İş Sözleşmesinin imza tarihi ile yürürlük tarihi arasında iş sözleşmesi sona eren üyeler de, iş sözleşmelerinin sona erdiği tarihe kadar Toplu İş Sözleşmesinden yararlanır.(4)Toplu İş Sözleşmesinin imzası sırasında taraf işçi sendikasına üye olmayanlar, sonradan işyerine girip de üye olmayanlar veya imza tarihinde taraf işçi sendikasına üye olup da ayrılanlar veya çıkarılanların Toplu İş Sözleşmesinden yararlanabilmeleri, Toplu İş Sözleşmesinin tarafı olan işçi sendikasına dayanışma aidatı ödemelerine bağlıdır. Bunun için işçi sendikasının onayı aranmaz. Dayanışma aidatı ödemek suretiyle Toplu İş Sözleşmesinden yararlanma, talep tarihinden itibaren geçerlidir. İmza tarihinden önceki talepler imza tarihi itibarıyla hüküm doğurur. Bu düzenleme karşısında, üyelik veya dayanışma aidatı suretiyle yararlanmayı Toplu İş Sözleşmesinin imza tarihinde ve bu tarihten sonra işyerinde çalışan üye veya üye olmayan işçilere tanımıştır. Toplu İş Sözleşmesinin imza tarihi ile yürürlük tarihi arasında işyerinden ayrılan işçilerden sadece taraf sendika üyesi işçilerin iş sözleşmelerinin sona erdiği tarihe kadar yararlanabileceğini öngörmüştür. Bu hüküm taraf sendika üyesi olmayan işçileri dışarıda bırakmıştır. Dayanışma aidatı ödeyerek yararlanma ancak Toplu İş Sözleşmesi imzalandıktan sonra ve başvuru tarihi itibariyle mümkündür. Toplu İş Sözleşmesi imzalanmadan önce dayanışma aidatı ödeme talebi suretiyle imza tarihinden önce yararlanma söz konusu olmayıp, imza tarihinden önce yöneltilen talepler imza tarihi itibariyle yapılmış sayılacak ve dayanışma aidatı ödeyen kişi imza tarihinden sonra yararlanacaktır. Somut olayda mahkemece, davacının 01.01.2009 -31.12.2010 dönemini kapsayan, Çelik –İş Sendikasının tarafı olduğu TİS’den, en son çalıştığı 2010 yılı Ekim ayında dayanışma aidatı ödeyerek yararlandığı, bu nedenle de işe iade davası sonrası taleplerinin ödendiği ve işe başlatılmadığı için iş akdinin feshi tarihi olarak kabul edilen 22.11.2011 tarihinde, yürürlüğe girmemiş olsa bile, sonraki dönem TİS’ne mahsuben yapılan avans ödemelerinden yararlanacağı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ise de, karar hatalıdır. Uyuşmazlığa konu olan ve 01.01.2011-31.12.2012 tarihleri arasını kapsayan Toplu İş Sözleşmesi, 17.05.2013 tarihinde, 6356 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 07.11.2012 tarihinden sonra imzalanmıştır. TİS’in Geçici 1.maddesi, yararlanma konusunda Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Yasasının uygulanacağını kabul etmiştir. Davacının iş sözleşmesi 22.11.2011 tarihinde sona ermiştir. Davacı, TİS’e taraf sendika olan Çelik İş Sendikası üyesi değildir. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Yasasına göre, Toplu İş Sözleşmesinden dayanışma aidatı ödeyerek yararlanma, imza tarihinde işyerinde çalışma halinde mümkün olmaktadır. Davacının, işyerinde uygulanan TİS’den dayanışma aidatı ödeme suretiyle yararlanması 31.12.2010 ve öncesi dönem için söz konusudur. Her Toplu İş Sözleşmesi için ayrı ayrı ve imza tarihinden sonra dayanışma aidatı ödeme suretiyle yararlanma talebinde bulunmak gereklidir. Davacı, 01.01.2011- 31.12.2012 tarihleri arasını kapsayan Toplu İş Sözleşmesini imzalandığı tarih olan 17.05.2013 tarihinde işyerinde çalışmadığı için, bu TİS’den ve bu TİS’e mahsuben yapılan avans ödemelerinden yararlanması da mümkün değildir.Davacı, sadece 22 Kasım 2011 tarihine kadar, bir önceki TİS’in ücrete ilişkin hükümleri hizmet akdi hükmüne dönüşmüş olduğu için 2010 yılında uygulanan TİS’in ücrete dair hükümlerinin kendisine uygulanmasını talep edebilecektir. Yapılacak iş, davacının alacakları eğer 2010 yılında yürürlükte bulunan ve 31.12.2010 tarihinden sonra da hizmet akdi hükümleri olarak devam eden TİS’e göre tam olarak ödenmiş ise davanın reddine karar vermek, ancak 01.01.2011-22.11.2011 tarihleri arasında yürürlükte bulunan ve hizmet akdi hükümleri olarak devam eden TİS’ne göre eksik ödenmiş ise aradaki farka hükmetmektir. Mahkemece hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması isabetsiz olup bozma nedenidir. O halde davalı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve karar bozulmalıdır.SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenlerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davalıya iadesine, 10.11.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.