Kanun Detayı

Anasayfa / İçtihat / Yargıtay Karar No : 15328 - Karar Yıl 2016 / Esas No : 7651 - Esas Yıl 2016





Mahkemesi :İş MahkemesiYARGITAY İLAMITaraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:Davacı, davalı ...'nda genel sekreter olarak çalıştığını ve iş aktini emeklilik nedeniyle feshettiğini belirterek kıdem tazminatı ile ikramiye ve yıllık izin alacağının tahsilini talep etmiştir.Davalı ise davacının ... Odasında başkandan sonra gelen en yetkili kişi olduğunu, sekreterya işlerini yürüttüğünü, davacının konumu itibariyle statü hukukuna tabi olduğunu dolayısıyla İdare Mahkemesi'nin görevli olduğunu belirterek davanın reddini istemiştir. Mahkemece, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı birlikte incelenip değerlendirildiğinde, ... Odası Başkanlığı'nda genel sekreter olan davacının statüye tabi olduğundan, inceleme ve karara bağlama görevinin İdare Mahkemesinde olduğu, görev hususunun kamu düzenine ilişkin olduğundan mahkemenin görevli olup olmadığının yargılamanın her döneminde kendiliğinden inceleyebileceği ve görevsiz olduğu kanısına varırsa kendiliğinden görevsizlik kararı verebileceği dikkate alınarak, davaya bakma görevi İdare Mahkemelerine ait olduğundan davacının davasının görev nedeniyle reddine karar verilmiştir. Taraflar arasında iş mahkemesinin görevli olup olmadığı uyuşmazlık konusudur. İşin esasına geçmeden önce yasal mevzuatın irdelenmesi gerekmektedir. Buna göre; 1982 tarihli Anayasamızın 135.maddesinde kamu kurum ve kuruluşları düzenlenmiş olup 1.fıkraya göre, " Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve üst kuruluşları; belli bir mesleğe mensup olanların müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, mesleki faaliyetlerini kolaylaştırmak, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleri ile ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hakim kılmak üzere meslek disiplini ve ahlakını korumak maksadı ile kanunla kurulan ve organları kendi üyeleri tarafından kanunda gösterilen usullere göre yargı gözetimi altında, gizli oyla seçilen kamu tüzel kişilikleridir". 4857 sayılı İş Kanunu'nun amaç ve kapsamını belirleyen 1.maddesinin 2.fıkrasına göre de, "Bu Kanun, 4'üncü maddedeki istisnalar dışında kalan bütün işyerlerine, bu işyerlerinin işverenleri ile işveren vekillerine ve işçilerine faaliyet konularına bakılmaksızın uygulanır". Yine aynı Yasanın 4.maddesindeki istisnalar incelendiğinde; kamu kurum ve kuruluşları istisna kapsamında sayılmadığı görülmüştür. Davacının ... ... Odası Genel Sekreteri ( oda sekreteri) olması karşısında 6964 sayılı ... Odaları ve ... Odaları Birliği Kanunu uyarınca; ... odalarının tüzel kişiliğe sahip kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşu oldukları, odayı temsil ve ilzam yetkisinin yönetim kurulu başkanında olduğu, Oda meclisi kararı ile yönetim kurulunun yetkilerinden bir kısmının yönetim kurulu üyelerinden bir veya birkaçına yahut oda genel sekreterine devredilebileceği, oda bütçesinden harcamanın başkan veya başkan vekili ile oda genel sekreterinin, genel sekreterin bulunmaması halinde muhasip üyenin müşterek imzası ile yapılacağı, Yönetim Kurulu kararı ile üst sınırı belirlenecek harcama, oda genel sekreteri tarafından yapılacağı, oda genel sekreterinin yönetim kurulunca seçilerek oda meclisince atanacağı, oda genel sekreterinin istihdamı ile ilgili usul ve esasların tüzükte belirleneceği yine oda personelinin istihdam edilme, işe alınma, çalıştırılma, sicil, atanma, yükselme, nakil, işten ayrılma ve çıkarılma vb ile aylık ücret ve diğer tüm özlük hakları ile işten ayrılanlara ödenecek tazminatların usul ve esaslarının tüzükte gösterileceği düzenlenmiştir. ... Odaları ve ... Odaları Birliği Nizannamesi'ne göre de; oda bünyesinde çalıştırılacak personelin memur ve hizmetlilerden oluştuğu, hizmetlilerin vasıfları, istihdam şartları, ücretleri, İdare Heyetlerince tespit ve odalarda, Oda Meclislerince ve Odalar Birliğinde, birlik umumi heyetince tasdik edileceği, 15 gün önce ihbar edilmek veya 15 günlük ücretleri ödenmek şartıyla bunların her zaman işlerine nihayet verilmesinin uygun olduğu, Odalar Birliği Genel Sekreteri'nin Birliğin Genel Umumi Heyeti kararıyla diğer memurların ise tayinlerindeki usule göre işten çıkarılacağı belirtilmiştir. ... Odaları Personel Yönetmeliği'nde ise ziraat odasında çalışacak personelin memur ve hizmetli olacağı, memurların fikri çalışmayı gerektiren işlere ait kadrolarda; aynı zamanda bedensel çalışmayı gerektiren görevlere ait kadrolarda çalışan personele ise hizmetli denileceği, istihdam şeklinin daimi ya da belirli süreli hizmet akti ile çalıştırma, ihtiyaca göre kısmi ya da tam gün; mevsimlik, vasıfsız vs personel istihdamı yapılabileceği, personel ihtiyacının yönetim kurulunca belirlenip oda meclisinin onayı ile memur ve hizmetli kadrolarının tespit edildiği, atama yetkisinin odalarda memur ve hizmetli kadrolarına atama yetkisinin Yönetim Kurulunda olduğu, yönetim kurulunun bu yetkisini devredemeyeceği, oda genel sekreteri ve oda genel sekreter vekili yönetim kurulunun teklifi ve oda meclisince atanacağı, görevden alınmada da aynı usulün uygulanacağı, aylık ücretlerin yönetim kurulunun teklifi ile oda meclisince tespit edileceği ve tespit edilme yöntemlerinin de belirtildiği, oda genel sekreterine makam ödeneği, özel hizmet tazminatı gibi ek ödemeler düzenlendiği ve Yönetmeliğin 46.maddesinde memur ve hizmetli personelin en az 1 yıl çalışmış olmak kaydıyla kıdem tazminatı ödeneceği ve Yönetmeliğin 113.maddesinde de bu yönetmelikte düzenlenmeyen konularda İş Kanunu hükümlerinin geçerli olacağı belirtilmiştir. Yargı içtihatlarına bakıldığında ise Uyuşmazlık Mahkemesinin görevsizlik kararına konu olan 03.05.2010 tarih ve 2009/277 E.-2010/112 K. sayılı kararı ile Oda Genel Sekreter Vekili'nin işçilik alacaklarını talep etmesi üzerine çıkan görev uyuşmazlığı neticesinde davanın görüm ve çözüm yerinin davacının statüsü ve davalıların niteliği gözetildiğinde idari yargı olduğu şeklinde karar verdiği; ancak bu kararın verilmesinden sonra dahi gerek Dairemizden gerekse diğer Yargıtay Dairelerinden geçen benzer dosyalar olduğu görülmüştür. Özellikle Dairemizin 22.01.2014 tarih ve 2014/331 E.-2014/819 K. sayılı ilamı ile A... İhracaatcılar Birliği Genel Sekreteri olarak görev yapan işçinin işe iade davasında adli yargının görevli olduğu gerekçesi ile bozma yapıldığı da görülmektedir. Benzer yönde oda personelinin 4857 sayılı İş Kanununa tabi olduğuna dair örnek kararlarda bulunmaktadır. ( bkz. Yargıtay 7 HD; 18.05.2015 tarih ve 2015/4814 E-2015/9258 K sayılı ilamı ; 24.03.2015 tarih ve 2014/18714 E-2015/5324 K sayılı ilamı; Yargıtay 22 HD; 13.04.2015 tarih ve 2014/2905 E.-2015/13271 K. sayılı ilamı) Hal böyle olunca; Anayasamızın 135.maddesi, 4857 sayılı Yasanın 1 ve 4.maddeleri, 6964 sayılı Yasa ile bu Yasa kapsamında çıkarılan ve yukarıda belirtilen Nizanname ve Personel Yönetmeliği ve yargı içtihatları dikkate alındığında davalı ... Genel Sekreteri olan davacının açmış olduğu işçilik alacaklarına dair davanın görüm ve çözüm yerinin adli yargı olduğu sonucuna varılmakla işin esasına girip talep konusu alacaklar yönünden karar verilmesi gerekirken eksik ve yanılgılı değerlendirme ile verilen görevsizlik kararı bozmayı gerektirmiştir. Kabule göre de; görevsizlik kararının ön inceleme tutanağı imzalanıncaya kadar yani ön inceleme duruşmasında verildiği anlaşılmakla karar tarihinde yürürlükte olan AAÜT'ne göre tarifenin 7.maddesi ve İkinci Kısım İkinci Bölümdeki avukatlık ücreti miktarı dikkate alınarak karar verilmesi gerekirken 1.890,00 TL avukatlık ücretine hükmedilmiş olması da hatalıdır. O halde davacı vekilinin bu yönlere ilişkin temyiz itirazları yerinde görülmüş olup kararın bozulması gerekmiştir.SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda açıklanan nedenle bozulmasına bozma nedenlerine göre, sair temyiz itirazların incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 03/10/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.