Kanun Detayı

Anasayfa / İçtihat / Yargıtay Karar No : 6284 - Karar Yıl 2015 / Esas No : 4108 - Esas Yıl 2015





MAHKEMESİ : Sulh Hukuk MahkemesiMahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı menfi tespit davasına dair karar, davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.Dava, kiracı tarafından açılmış menfi tespit istemine ilişkindir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.Davacı dava dilekçesinde, davalı ile arasında 01.10.2005 başlangıç tarihli, bir yıl müddetli brüt aylık 250 TL bedelli kira sözleşmesi ayrıca 21.09.2005 tarihli bir de protokol imzalandığını, davaya konu kiralanana 250.000 TL tutarında harcama yaptığını ancak sözleşme hükümleri gereği bu masrafı talep edemeyeceğini, bundan ayrı kiralananın deniz tarafına iskele yaptığını bunun maliyetinin 15.000 TL olduğunu, sözleşme gereği yarısını isteyebileceğini, davalıya hatır senetleri verdiğini ancak davalının bunları takibe koyduğunu, kiralananın eski dönemden kalma 4.931,63 TL elektrik borcunu yine kendisinin taksit taksit ödediğini, davalı kiraya verenin çocuklarının ve kendisinin kiralanan restaurantta yemek yediklerini ancak bunların mahsuplaşmasının yapılmadığını, kiraya verene elden nakit paralar verdiğini bunların da kiradan mahsubunun yapılmadığını, sözleşmeye göre 7 senelik toplam kira bedelinin 21.000 TL olduğunu ancak davalı kiraya verene toplamda 57.323,63 TL menfaat sağladığını belirterek davalılara senetlerden dolayı borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini istemiştir. Davalılar vekili cevap dilekçesinde takiplere konu senetlerin kira sözleşmesi karşılığı verildiğini belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece davacının davasını senetle ispatlayamadığı, elden yapılan ödemelerin neye istinaden verildiğinin belli olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Davada dayanılan 01.10.2005 tarihli, bir yıl süreli yazılı kira sözleşmesi konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Ayrıca taraflar arasında 21.09.2005 tarihli protokol düzenlenmiş olup, protokolün 5. maddesinde kiracının kiraya verene, 2., 3., 4. ve 5. yıllara teminat ve kira karşılığı olarak bilahare belirlenecek yıllık kira artışı dikkate alınmadan 30.10.2006, 30.10.2007, 30.10.2008, 30.10.2009 vadeli dört adet bono tanzim ederek verdiği, 12. maddesinde 01.10.2006 tarihinden itibaren belirlenecek olan kiraların yıllık tutarının, her yıl için o yılın Ekim ayı içerisinde tümü ile kiraya verene nakit olarak bir seferde ödeneceği, ödeme ile beraber kiraya verenin elindeki o yılın bonosunun kiracıya iade edileceği, bu uygulamanın kira süresince devam edeceği düzenlenmiştir. Aynı protokolün 9. maddesinde bahse konu adresteki yerin deniz olan cephesine gerek ve şart olan teras ve iskele izinleri, sonrasında kurulacak olan tesisin yapımından kiracının sorumlu olacağı kiraya verenden buranın inşası için yapılacak maddi masraflar adına herhangi bir talepte bulunulmayacağı ancak inşaatın tamamlanması sonrasında ortaya çıkacak olan maliyetin yarısının kiradan mahsup edileceği belirlenmiştir. Davalı kiraya veren 01.10.2005 düzenleme tarihli, 30.10.2006 ödeme tarihli, 10.000 TL bedelli senet için 01.8.2007 tarihinde kambiyo senetlerine mahsus icra takibi başlatmış, bu dosyada olan alacağını ise 30.11.2011 tarihinde diğer davalıya temlik etmiştir, yine 10.07.2008 düzenleme tarihli, 25.07.2008 ve 15.08.2008 ödeme tarihli, 5.000 'er TL lik iki adet senet için kiraya veren 8.4.2009 tarihinde kambiyo senetlerine mahsus icra takibi başlatmış, bu dosyadan alacağını 30.11.2011 tarihinde diğer davalıya temlik etmiş, yine davalı 01.08.2006 düzenleme tarihli, 31.10.2011 ödeme tarihli, 15.000 TL bedelli senedi diğer davalıya ciro etmiş, bu senet için davalı ...18.11.2011 tarihinde kambiyo senetlerine mahsus icra takibi başlatmıştır. Yine 01.10.2005 düzenleme tarihli, 30.10.2009 ödeme tarihli, 10.000 TL bedelli, senedi davalı kiraya veren diğer davalıya ciro etmiş bu senet için davalı... 18.11.2011 tarihinde kambiyo senetlerine mahsus icra takibi başlatmıştır. Davacı kiracı takibe konu senetlerin hatır senedi olduğunu bildirmiş ise de temyiz dilekçesinde senetlerden dolayı yapılan takiplere itiraz etmediğini çünkü bu senetlerin kira alacağına ilişkin olduğunu ancak kiraya verenin de kabul ettiği protokol şartları gereği mahsuplaşma yapılması gerektiğini ancak davalıların art niyetli olarak hak etmedikleri bir meblağı tahsil yolunu seçtiklerini beyan etmiştir. Yine davacı 06.11.2012 tarihli dilekçesinde de esasen kira karşılığı 4-5 adet 2.000 TL lik senetler verdiğini bu senetleri ise ödediğini belirtmiştir. Bu durumda davaya konu senetlerin kira bedeli karşılığında alındığına dair taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Ancak bu senetlerin miktarları dikkate alındığında sözleşmedeki yazılı olan aylık brüt 250 TL kira bedelinin gerçek kira bedeli olmadığı anlaşılmaktadır. Bu durumda mahkemece yapılacak iş; Öncelikle taraflar arasında uyuşmazlık bulunmayan gerçek kira bedelini belirleyip bundan sonra protokolün 9. maddesi gereği davacı kiracının kiralananın deniz tarafına yaptığı imalat bedelini davalının 27.03.2008 tarihinde yaptırdığı tespit raporu da nazara alınarak belirleyip, yarısını kira bedelinden mahsup etmektir. Öte yandan mahkemece davacının sunduğu belgelerde ödenen paraların ne için ödendiği belli olmadığından mahsup işlemi yapılmamış ise de; 21.09.2005, 19.10.2005, 05.12.2005 tarihli belgelerde davacı kiracının kira bedeli karşılığı ödeme yaptığı açıkça yazılı olup, diğer 02.08.2006 ve 15.08.2006 tarihli belgelerde ise "kiracım ...'dan 1.000'er TL aldım" yazılıdır. Bu paraların ne için alındığı davalı kiraya verenden sorulup, davacının ödemelere ilişkin tüm delilleri toplandıktan sonra oluşacak sonuca göre karar vermek gerekirken eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir. Hüküm bu nedenle bozulmalıdır.SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 22.06.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.