Anasayfa /
İçtihat /
Yargıtay Karar No : 1499 - Karar Yıl 2016 / Esas No : 11768 - Esas Yıl 2015
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk MahkemesiDAVA TÜRÜ : Kira bedelinin tespitiMahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira bedelinin tespiti davasına dair karar, davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.Dava, kira bedelinin tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, Dairemizin bozma ilamından sonra verilen son kararda davanın kısmen kabulüne, 27.05.2012 tarihinden itibaren kira bedelinin aylık brüt 2.420 TL olarak tespitine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.Davacı vekili dilekçesinde, davacının, davalının kiracı olduğu taşınmazı kiralananı 05.03.2012 tarihinde satın aldığını, 14.03.2012 tarihinde ihtarname çekerek davalının aylık kira bedelini 4.000 TL'ye çıkarmasını istediğini ancak davalının aylık kira bedelini 2.200 TL olarak yatırmaya devam ettiğini belirterek 2012 yılı Nisan ayından itibaren kira bedelinin 4.000 TL olarak tespitine karar verilmesini talep etmiş, mahkemece 06.02.2014 tarihli ilk kararda davanın kısmen kabulüne, 27.05.2012 tarihinden itibaren kira bedelinin aylık 2.420 TL olarak tespitine karar verilmiş, davacı ve davalı vekillerinin temyizi üzerine Dairemizce 08.09.2014 tarihli ilam ile “...tarafların sair temyiz itirazları reddedilerek, taraflarca kira sözleşmesinin başlangıç tarihi belirtilmemekle beraber mahkemece davalı kiracının elektrik aboneliği esas alınarak kira sözleşmesinin başlangıç tarihi 27.05.2010 olarak belirlenmiş bu belirlemeye tarafların itirazı olmamıştır. Bundan başka tarafların her türlü etken dışında ve serbest iradeleri ile yaptıkları kira sözleşmesinde belirledikleri kira parasının aksi iddia edilip kanıtlanmadıkça o dönemin olağan rayicine uygun olduğu kabul edilmelidir. Şartlar değişmediği ve özel gelişmelerin varlığı iddia ve ispat edilmedikçe kira sözleşmesinde olağan rayice uygun olarak kararlaştırılan kira parasına Toptan Eşya Fiyat Endeksinin (TEF Endeksinin %65'i aştığı dönemlerde %65 ile sınırlı olarak) üç yıl için (ardarda üç defa) artırımı esas alınarak bulunacak kira parasının o dönemin hak ve nesafet kurallarına uygun ve aşırı olmayan bir kira parası olduğu ilke olarak kabul edilmeli ve ona göre uygulama yapılmalıdır. Bu durumda davalı kiracının 2.200 TL olan kira bedelini istenen dönem için 2.420 TL ye çıkarttığı dosyadaki banka dekontlarından anlaşılmaktadır. Kira başlangıcı tarihinden itibaren üç yıl geçmediği ve özel gelişmelerin varlığı da kanıtlanmadığını göre mahkemece kira parasının 27.05.2012 tarihinden itibaren 2.420 TL olarak belirlenmesinde bir usulsüzlük bulunmamaktadır. Ancak, kira parasının bir bölümünün stopaj ve fon kesintileri adı altında, vergi dairelerine kiracı tarafından ödenmesi, kiraya verenin gelir vergisi yükümlülüğüne ait ve vergi yasalarınca düzenlenen bir konudur. Doğrudan doğruya mecurun kullanımından doğan masraf kalemlerinden olmayan vergi, kira parasının tespitinde bir unsur olarak dikkate alınamayacağından fon ve vergi stopajı, KDV düşülerek “net” kira parası tespit edilemez. Mahkemece kira bedeli 2.420 TL olarak belirlenmiş ise de bu tutarın net mi brüt mü olduğu belirtilmemiştir. Bu durumda bilirkişiden bu husus açıklatılmak suretiyle yeniden rapor alınmalı ve az yukarıda açıklanan nedenlerle brüt kira parasına hükmedilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması doğru değildir...” gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir. Mahkemece, bozma ilamına uyulmasına karar verildikten sonra verilen 02.03.2015 tarihli son kararda, davanın kısmen kabulüne, 27.05.2012 tarihinden itibaren kira bedelinin aylık brüt 2.420 TL olarak tespitine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir. Mahkemece Dairemizin bozma ilamından sonra kira parasının aylık brüt 2.450 TL olarak tespitine karar verilmiş ise de,bozma ilamında da yazıldığı üzere davalı dosyadaki bilgi ve belgelere göre 2.200 TL olarak ödediği kira bedelini istenen dönem için 2.420 TL ye çıkarmıştır. Davalı kiracının ödediği 2.420 TL kira parasının net kira parası olduğunun kabulü gerekir. Bu nedenle mahkemece aylık kiranın net 2.420 TL olarak tespitine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde davalı tarafın yatırmakta olduğu miktardan daha düşük bir kira bedeli belirlenmesi doğru değildir. Hüküm bu nedenlerle bozulmalıdır. SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 01/03/2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.