Kanun Detayı

Anasayfa / İçtihat / Yargıtay Karar No : 3274 - Karar Yıl 2015 / Esas No : 8343 - Esas Yıl 2014





MAHKEMESİ :Asliye Hukuk MahkemesiTaraflar arasında görülen istirdat davası sonucunda verilen hükmün bozulmasına ilişkin Dairemizin 18.06.2014 gün ve 1949 Esas, 4667 Karar sayılı ilamının karar düzeltme yoluyla incelenmesi davacılar vekilince istenilmekle, dosya incelendi, gereği görüşüldü.- KARAR -Davacılar vekili, müvekkillerinin 03.03.1992 tarihinde davalı kooperatifin üyeleri olduğunu, yaptıkları ödemeye rağmen arsa teslim edilmediğini, davalılardan kooperatif başkanı olan ...’un davacılardan ...’u inşaatta çalıştırdığını, ödemesi gereken parayı ödemeyerek üyelik aidatına saydığını ileri sürerek, şimdilik yatırılan paranın güncel değeri karşılığı 900,00 TL’nin temerrüt faiziyle tahsiline karar verilmesini istemiş, ıslahla istemini 33.000,00 TL’ye çıkartmıştır.Davalılar vekili, zamanaşımı def’inde bulunarak, davanın reddini istemiştir. Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile 9.330,44 TL’nin davalı kooperatiften temerrüt faiziyle tahsili ile davacılara verilmesine, 19.614,94 TL’nin davalı ...'tan temerrüt faiziyle tahsili ile davacı ...’a verilmesine dair verilen karar, davalılar vekilinin temyiz istemi üzerine Dairemizin 18.06.2014 tarih ve 1949 E., 4667 K. sayılı ilamıyla, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 17/1. maddesi ve anasözleşmenin 15. maddesi gereğince, kooperatiften ayrılan ortağın, ödemiş olduğu aidatın tamamını değil ayrıldığı yıl bilançosuna göre hesaplanacak olan masraf hissesi düşüldükten sonra bakiyesinin iadesini talep hakkını haiz olduğu, bilançonun genel kurulca kabulü suretiyle kesinleşmesinden itibaren bir ay geçtikten sonra bu hakkı talep edilebileceği, dosya kapsamından, davacılardan ..., ... ve vefat eden ...’un bir hisse için davalı kooperatifin ortağı oldukları, ...’un vefat ettiği ve bu kooperatif hissesi nedeniyle tüm alacak haklarının diğer mirasçılarca davacı ...’a devredildiği, dava dilekçesi ile kooperatif üyeliği nedeniyle ödenen meblağın davalı kooperatif ve yönetim kurulu başkanından tahsilinin istendiği, öte yandan bu hisse nedeniyle davacı tarafın ilk olarak 12.02.1997 tarihinde ihraç edildikleri ve mahkeme kararı ile ortaklığa döndükleri, ikinci kez 05.10.2004 tarihinde ihraç edildikleri, ihraç kararının 20.01.2005 tarihinde kesinleştiği, davacıların 06.11.1990 ila 23.07.1997 tarihleri arasında yaptıkları ödeme toplamının 139,75 TL olduğunun anlaşıldığı, çıkan ortakla hesaplaşmaya dair yukarıda anılan yasa ve anasözleşme hükmü ile Yargıtay uygulamasına göre, kooperatif ortaklığından ayrılan ortağa yapılacak ödeme, ayrıldığı yıl bilançosuna göre hesaplanacak masraf hissesi düştükten sonra bakiyesi olup; denkleştirici adalet ve hakkaniyet gereği yapılacak hesaplama sonucunda ortaya çıkacak meblağ olmadığı, öte yandan, bu davada davacı tarafın yaptığı aidat ödemesinden sorumlu olanın davalı kooperatif olup, kooperatif yöneticisine husumet yöneltilemeyeceği, bu durumda, mahkemece, davalılardan ... aleyhine açılan davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesi gerektiği, diğer davalı kooperatif aleyhine olan davada ise, davacı tarafın ihracının kesinleştiği tarih nazara alınarak, 2005 yılı bilançosunun tasdik edildiği genel kurul tarihinden bir ay sonra alacağın muaccel olacağı, buna göre muacceliyet tarihinin belirlenmesi, bu belirleme sonrasında davacı tarafın yaptığı ödeme toplamı olan 139,75 TL’den genel gider düşülerek, davacı taraf alacağının belirlenmesi ve belirlenen bu alacağın muacceliyet tarihinden itibaren yasal faiziyle tahsiline karar verilmesi gerekirken, bu hususlar üzerinde durulmaksızın, eksik inceleme ve farklı değerlendirmelerle yazılı şekilde hüküm tesisinin doğru olmadığı belirtilerek, davalılar yararına bozulmuştur.Bu kez, davacılar vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur.1163 sayılı Kooperatifler Kanunu'nun 17 ve anasözleşmenin 15. maddeleri gereğince, kooperatiften ayrılan ortak ödemiş olduğu aidatı, ayrıldığı yıl bilançosuna göre hesaplanacak masraf hissesi düşüldükten sonra kalanını talep hakkını haizdir. Bu hak, bilançonun genel kurulca kabulü suretiyle kesinleşmesinden itibaren bir ay geçtikten sonra talep edilebilir. YHGK'nın 16.04.2014 tarih ve 2013/23-1616 E., 2014/540 K. ve Dairemizin 13.10.2014 tarih ve 7770 E., 6247 K. sayılı ilamlarında açıklandığı üzere; kooperatif ile ortağının karşılıklı hak ve yükümlülüklerinin belirlendiği anasözleşmede ve 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu'nda karşılığı bulunmayan "denkleştirme, yeniden değerleme, sepet hesabı, eskalasyon vs." yöntemler kullanılarak çıkma payının hesaplanması yasal dayanaktan yoksun olduğu gibi, böyle bir yöntem, kooperatiflerin kuruluş amacı (m.1) ve kooperatiflerin mevcudiyetinin tehlikeye düşürülmemesini amaçlayan uygulamaya da aykırı bir yorum olacaktır.Bu açıklamalara ve Yargıtay ilamında belirtilen gerektirici sebeplere göre, davacılar vekilinin HUMK'nın 440. maddesinde sayılan hallerden hiçbirisine uymayan karar düzeltme isteminin reddi gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin karar düzeltme isteminin REDDİNE, 5,20 TL harç ve takdiren 248,00 TL para cezasının karar düzeltme isteyenlerden alınarak Hazine'ye gelir kaydedilmesine, 05.05.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.