Anasayfa / İçtihat / Yargıtay Karar No : 2657 - Karar Yıl 2016 / Esas No : 4469 - Esas Yıl 2015





MAHKEMESİ Taraflar arasındaki alacak davasına ilişkin asıl, sözleşmenin feshi, ödemelerin güncel değerinin tespiti, bağımsız bölüm tespiti, tapu iptali ve tescile ilişkin birleşen davaların yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl davanın reddine, birleşen davaların kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün...apı Kooperatifi vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde asıl davada davacı-birleşen davada davalı vekili Av. ... ile asıl davada davalı-birleşen davada davacı kooperatif vekili Av. ...'in gelmiş, başka gelen olmadığından onların yokluğunda duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçelerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - KARAR -Asıl davada davacılar vekili, müvekkili ... ile dava dışı arsa sahipleri arasında 02.12.1997 tarihinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, ayrıca müvekkili .... ile davalı kooperatif arasında da 24.08.1998 tarihli inşaat yapım sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşme ile davalı kooperatifin 02.12.1997 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesindeki tüm hükümlere uymayı kabul ettiğini, 24.08.1998 tarihli inşaat yapım sözleşmesi ile müvekkili şirketin, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ile hak edeceği tapuların bir kısmını, belirli bir bedel karşılığında davalı kooperatife devretmeyi üstlendiğini, müvekkili şirket inşaatlara başlamış ise de, davalı kooperatif ödemelerini düzenli ve yeterli yapmadığından inşaatın arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde kararlaştırılan sürede bitirilemediğini, müvekkili ...'ın dava dışı arsa sahiplerine ek sözleşmeler ve mahkeme kararları uyarınca gecikme tazminatları ve yargılama giderleri ödemek zorunda kaldığını, ayrıca, davalının sorumluluğunda olan iskan giderlerinin müvekkili şirket tarafından karşılandığını, davalı kooperatifin 20.05.2005 tarihli ihtarnamesi ile sözleşmeyi feshettiğini bildirdiğini, ancak 12, 13, 14 ve 15 no'lu hak ediş bedellerini müvekkili şirkete ödemediğini, bunun yanında, dava dışı arsa sahiplerinin inşaat sözleşmesi yaptığı önceki yüklenici... Kooperatifi ile yapılan sözleşmenin feshedilmiş olması nedeniyle, bu kooperatife ve arsa sahiplerinden ... ... ve ...'a müvekkili şirket tarafından bir takım ödemeler yapıldığını, bunlardan da sözleşme uyarınca davalı kooperatifin sorumlu olduğunu ileri sürerek, fazlaya ilişkin .../...S.2hakları saklı kalmak kaydıyla 12, 13, 14 ve 15 no'lu hak ediş bedelleri için 132.510,28 TL'nin, önceki yüklenici ...Yapı Kooperatifi'nin sözleşmesinin feshedilmesine bağlı olarak adı geçen kooperatife ve bir kısım arsa sahiplerine yapılan ödemeler için 18.692,90 Euro'nun, dava dışı arsa sahiplerine ek sözleşmelere dayalı olarak ödenen tazminatlar için 64.250,00 TL'nin, yine arsa sahiplerinden dava dışı ...'a mahkeme kararına dayalı olarak ödenen tazminat için 54.400 USD ve 9.070,82 TL yargılama giderinin, iskan gideri için 6.100,00 TL'nin davalıdan yasal faizi ile birlikte tahsilini ve müvekkili ...ödenmesini talep ve dava etmiştir. Asıl davada davalı vekili, davacı ... 02.12.1997 tarihli sözleşmenin tarafı olmadığından, bu sözleşmeden doğan hak ve yükümlülükleri devretme hakkına da sahip bulunmadığını, bu nedenle müvekkili ile yapılan 24.08.1998 tarihli sözleşmenin batıl olduğunu, anılan sözleşmenin müvekkili kooperatif açısından bağlayıcılığı bulunmadığını, davacı yüklenici ... tarafından arsa sahiplerine yapılan ödemelerin müvekkilinden talep edilemeyeceğini, eski kooperatif yönetimince usulsüz olarak davacı şirkete yıllarca ödemeler yapıldığını, öte yandan, sözleşmelere dayalı olarak müvekkili kooperatife herhangi bir tapu tescili yapılmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir. Birleşen 2007/19 E. sayılı davada davalı kooperatif vekili, davalı ... ile dava dışı arsa sahipleri arasında 02.12.1997 tarihinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, davalı ...'ın kurucusu ve yetkilisi olduğu diğer davalı ... ile yine ... tarafından kurulan müvekkili kooperatif arasında 24.08.1998 tarihinde inşaat yapım sözleşmesi imzalandığını, anılan sözleşmelerin tamamen müvekkili kooperatif aleyhine olduğunu, 2004 yılında kooperatif yönetiminin değişmesi üzerine, 21.09.2004 tarihinde yeni bir sözleşme yapıldığını ve müvekkili kooperatifin hak ettiği tapuların devrinin öngörüldüğünü, ancak davalıların edimlerini yerine getirmediklerini, bunun üzerine, inşaat sözleşmesinin müvekkilince feshedildiğini ileri sürerek, sözleşmenin feshedildiğinin ve müvekkilince yapılan ödemelerin güncel değeri ile tapusunu hak ettiği bağımsız bölümlerin sayısının tespitini talep ve dava etmiştir. Birleşen 2010/160 E. sayılı davada davacı kooperatif vekili, 24.08.1998 tarihli inşaat yapım sözleşmesinin müvekkili kooperatif aleyhine olduğunu, ödemelerini yapsa dahi tapuların nasıl ve ne şekilde devredileceğine dair hüküm bulunmadığını, 16.04.2002 tarihinde imzalanan ek sözleşmede de arsa sahiplerine karşı yükümlülükler yerine getirilmediğinde ödenecek tazminatlar nedeniyle müvekkili kooperatife rücu edileceğinin düzenlendiğini, 2004 yılında kooperatif yönetiminin değişmesi üzerine, 21.09.2004 tarihinde yeni bir inşaat sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşmede bir takım bağımsız bölümlerin müvekkili kooperatife verilmesinin kararlaştırıldığını, ancak davalıların edimlerini yerine getirmediklerini, bunun üzerine müvekkilinin tek taraflı olarak sözleşmeye feshettiğini ileri sürerek, sözleşmenin geçerli olduğunun kabul edilmesi halinde 26 adet daire ve 1 dükkanın tapu kaydının iptali ile müvekkili adına tescili, sözleşmenin geçersiz olduğuna hükmedilmesi halinde, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla yaptığı ödemelerin karşılığı olarak 20.000,00 TL'nin ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalılar ... ve ...den tahsilini talep ve dava etmiş, ıslah yoluyla talebini 633.949,60 TL'ye artırarak, bu bedelin sözleşmenin fesih tarihi olan 20.05.2005 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsilini istemiştir. Birleşen davalarda davalılar ... ve ... vekili, edimlerini yerine getirmeyen davalı kooperatife tapu devri yapılmasının mümkün olmadığını, inşaatlar büyük oranda tamamlandığından, sözleşmenin feshinin mümkün olmadığını, müvekkillerinde de hali hazırda arsa sahiplerinden tek bir bağımsız bölüm tapusu alamadıklarını, ıslah edilen kısım yönünden alacağın zamanaşımına uğradığını savunarak, birleşen davaların reddini istemiştir. .../...S.3Birleşen 2010/160 E. sayılı davada davalı arsa sahipleri vekili, kooperatifin tapu iptal ve tescil isteminin mahkemenin takdirine bıraktıklarını, yüklenici ... ile aralarında geçerli bir temlik var ise tapuların kooperatife devredilebileceğini, dava açılmasına müvekillerinin sebep olmadığını savunarak, birleşen davanın reddini istemiştir. Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, yüklenici ... ile arsa sahipleri arasında imzalanan 02.12.2997 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde, arsa sahiplerinin, inşaatların kurulacak bir kooperatife yaptırılabileceği hususunda yükleniciye yetki verdikleri, ancak her halükarda muhattabın ... olacağının kabul edildiği, anılan hükmün sözleşmenin devri olarak yorumlanamayacağı, sadece inşaatların ne şekilde yaptırılabileceğine ilişkin bir düzenleme içerdiği,...arasındaki 24.08.1998 tarihli sözleşmenin ise adi yazılı şekilde hazırlanmış bir inşaat sözleşmesi olduğu, bu sözleşmenin tapu devrinin içerir bir sözleşme olarak nitelendirilemeyeceği, kaldı ki 02.12.1997 tarihli arsa payı karışlığı inşaat sözleşmesinin tarafı olmayan, bu sözleşme bakımından yüklenici sıfatı taşımayan...'nin tapu devrine de yetkili olmadığı, imzalanan sözleşme ve protokollerin hukuki nitelikleri itibariyle arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi olmadıkları gibi, 02.12.1997 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin kooperatife devrini sağlayacak mahiyette de olmadıkları, bu haliyle, ...arasındaki inşaat yapım sözleşmesi niteliğindeki sözleşmenin tek taraflı olarak feshedilebileceği, kooperatif tarafından yapılan tek taraflı feshin geçerli olduğu, asıl davada davacı yüklenici ... ve ...nin bu sözleşmeye dayalı olan istemlerinin yerinde olmadığı, asıl davada sözleşmenin feshi kabul edilmiş olduğunda, birleşen davalarda davacı kooperatifin tapusunu hak ettiği bağımsız bölümlerin sayısının tespiti istemiyle, tapu iptal ve tescil istemlerinin de yerinde olmadığı, ancak kooperatifin yapmış olduğu ödemeleri ... Tur. Tic. Ltd. Şti.'den talep edebileceği gerekçesiyle, asıl davanın reddine, birleşen 2007/19 E. sayılı davanın kısmen kabulü ile, sözleşmenin feshedildiğinin tespitine ilişkin istemin kabulüne, kooperatifin tapusunu hak ettiği bağımsız bölümlerin sayısının tespitine ilişkin istemin reddine, birleşen 2010/160 E. sayılı davanın kısmen kabulü ile, inşaat bedeli olarak ödenen 633.949,60 TL'nin davalı ...'den sözleşmenin feshedildiği 20.05.2005 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsiline, sair taleplerin reddine, davalı arsa sahipleri ile ... yönelik istemin husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiştir. Kararı, asıl davada davacılar-birleşen davada davalılar... ve ... vekili ile birleşen 2010/160 E. sayılı davada davacı kooperatif vekili temyiz etmiştir. 1-Asıl davada davacılar-birleşen davada davalılar ... ve ... vekilinin temyiz itirazları yönünden yapılan incelemede; a) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, asıl davada davacılar-birleşen davalarda davalılar... ve ... vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. b) Asıl dava, davacı ... ile dava dışı arsa sahipleri arasında yapılan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca, dava dışı arsa sahiplerine mahkeme kararına ve ek sözleşmelere dayalı olarak ödendiği ileri sürülen tazminatların ve yargılama giderlerinin, davalı kooperatiften rücuen tahsili istemine ilişkindir. Dosya kapsamından, davacı ...'ın,...Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 06.12.2001 tarih ve 555 E., 752 K. sayılı ilamıyla, arsa sahiplerinden ...'a gecikme tazminatı ve yargılama giderleri ödemeye mahkum edildiği, anılan ilama dayalı .../...S.4olarak ... hakkında icra takibi başlatıldığı, davacı ...'ın yanında, davalı kooperatif'in de taraf olarak yer aldığı 29.05.2003 tarihli ek sözleşmede ve yine davalı kooperatif'in müşterek borçlu müteselsil kefil olarak imzaladığı 27.06.2003 tarihli ek sözleşmede, dava dışı arsa sahiplerine temerrüt nedeniyle gecikme tazminatları ödeneceğinin kabul edildiği, davacı ... ve... ile davalı kooperatif tarafından imzalanan 16.04.2002 tarihli ek sözleşmede, 02.12.1997 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı olarak arsa sahipleri tarafından, ... ve ...Şti. aleyhine açılmış ve açılacak davalarda, ayıplı imalatlar hariç olmak üzere, kullanılan malzemeyle ve teslimin gecikmesi ile ilgili olarak tüm hukuki sorumluluğun davalı kooperatife ait olduğunun kararlaştırıldığı anlaşılmıştır. Bu durumda, mahkemece, davacı ...'ın, mahkeme kararına ve ek sözleşmelere dayalı olarak, arsa sahiplerine gecikme tazminatı ve yargılama giderleri ödeyip ödemediği araştırılıp, taraflar arasında imzalanan 16.04.2002 tarihli sözleşme ve arsa sahipleri ile imzalanan 29.05.2003 ve 27.06.2003 tarihli ek sözleşmeler üzerinde de durularak, davacı ...'ın arsa sahiplerine ödediğini ileri sürdüğü tazminatlarla ilgili talebi değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, bu hususta eksik incelemeye dayalı olarak yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır. Birleşen... Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2007/19 E. sayılı davada, sözleşmenin feshedildiğinin ve yapılan ödemelerin güncel değeri ile tapusu hak edilen bağımsız bölümlerin sayısının tespiti talep edilmiş olup, mahkemece, sözleşmenin feshedildiğinin tespitine karar verilmiştir. Hükmün gerekçe bölümünde, anılan birleşen dava ile ilgili yapılan değerlendirmeye göre diğer istemlerin reddedildiği anlaşıldığından, davalılar yararına da maktu vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken, bu hususta karar verilmemesi hatalı olmuştur. Birleşen ...Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2010/160 E. sayılı davada, mahkemece hüküm altına alınan bedele, fesih tarihi olan 20.05.2005 tarihinden itibaren avans faizi yürütülmesine karar verilmiş ise de, akdî ilişkinin kurulduğu ve işin yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan 818 sayılı Borçlar Kanunu'nun hükümlerine göre, dava öncesi döneme ait temerrüd faizi talep edilebilmesi için, borçlunun alacak miktarını gösterir ve ödeme talebini içerir ihtarname ile temerrüde düşürülmesi gerekir. (BK.md.101/I.) Davacı kooperatif tarafından gönderilen Antalya 4. Noterliği'nin 20.05.2005 tarih ve 15112 yevmiye nolu fesih ihtarnamesi bu nitelikte olmadığından, dava tarihinden itibaren faiz hükmedilmesi gerekirken, anılan ihtarname tarihinden itibaren faize hükmedilmesi doğru olmadığı gibi, dava dilekçesinde, reeskont faizi talep edilmiş olduğu gözardı edilerek, talebi aşacak şekilde avans faizine hükmedilmesi de HMK'nın 26. maddesine aykırı olmuştur.2- Birleşen... Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2010/160 E. sayılı davada davacı kooperatif vekilinin temyiz itirazlarına gelince; Mahkemece, inşaat bedeli olarak ödenen 633.949,60 TL'nin davalı ...'den tahsiline, davalı ...'a yönelik istemin husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiştir. Davalı ... ile dava dışı arsa sahipleri arasında imzalanan 02.12.1997 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde, yüklenici ...'ın sözleşme konusunu başkasına devredemeyeceği, yalnız tüm hukuki sorumluluk kendisine ait olmak üzere, işi kuracağı bir kooperatife yaptırabileceği kararlaştırılmıştır. Her ne kadar, ... ile davacı kooperatif arasında yazılı bir sözleşme bulunmasa da, ...'ın arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin anılan hükmüne dayalı olarak işi davacı kooperatife devrettiği anlaşılmıştır. Davacı kooperatif ile davalı...arasında imzalanan 24.08.1998 tarihli inşaat yapım sözleşmesinde, iş bedeli kooperatif tarafından karşılanmak üzere, inşaatların yüklenici şirket tarafından yapılacağı, 02.12.1997 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca, ...'a düşecek, 7978 ada 13 ve 15 parseldeki B bloktaki .../...S.5dairelerin kooperatife devredileceği kararlaştırılmıştır. Burada, davacı kooperatif iş bedelini Duranoğlu Giy.Teks. Ltd. Şti.'ye ödemiş ise de, iş bedeli karşılığında kooperatife devri taahhüt edilen bağımsız bölümler yönünden muhattabı ...'dır. Nitekim, daha sonraki tarihlerde yapılan 29.05.2003 ve 27.06.2003 ek sözleşmelerde, davacı kooperatifin, ... ile birlikte arsa sahiplerinin karşısında taraf olarak yer alması, arsa sahiplerine karşı sözleşmeden kaynaklanan sorumlulukları kabul etmesi, bu olguyu destekler niteliktedir. Bu itibarla, iş bedeli olarak ödenen bedelin tahsili istemi yönünden, davalı ...'ın da sorumlu tutulması gerekirken, adı geçen davalı yönünden davanın husumetten reddine karar verilmesi doğru olmamıştır. Öte yandan, birleşen 2010/160 E. sayılı davada, yargılamada kendisini vekil ile temsil ettirmiş olan davacı kooperatif yararına hüküm tarihindeki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince nispi vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken, bu hususta bir karar verilmemesi de bozmayı gerektirmiştir. .. ve ... vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (1-b) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, temyiz itirazlarının ve (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle birleşen 2010/160 E. sayılı davada davacı kooperatif vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, taraflar yararına BOZULMASINA, vekili Yargıtay duruşmasında hazır bulunan taraflar yararına takdir olunan 1.350,00'şer TL duruşma vekalet ücretinin karşılıklı alınarak yek diğerine verilmesine, peşin alınan harçların istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 26.04.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.