MAHKEMESİ : Elazığ İş MahkemesiTARİHİ : 18/07/2014NUMARASI : 2013/786-2014/857 Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı İsteminin Özeti: Davacı vekili, müvekkilinin 25.07.2001 ila 31.10.2013 tarihleri arasında davalı işyerinde tıbbi mümessil olarak çalıştığını, 21.10.2013 tarihinde iş sözleşmesinin haksız olarak olarak feshedildiğini, davalı işverenin fesih bildiriminde soyut olarak şirketin yeniden yapılanma zorunluluğuna dayandığını, feshin son çare olmadığını belirterek feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine karar verilmesini dava ve talep etmiştir. Davalı Cevabının Özeti:Davalı vekili, ilaç sektöründe yaşanan olumsuzlukların yıllar içerisinde müvekkil şirketi de etkileyerek yeniden yapılanma zaruretini oluşturduğunu, ilaç sektöründe değişen tanıtım şartlarının tanıtımın yerine getirilmesini zorlaştırdığını, saha çalışmasının küçüldüğünü, tanıtım elemanlarına duyulan ihtiyacın azaldığını, bu nedenlerle şirket yönetim kurulu tarafından istihdamda daralmaya gidilmesine karar verildiğini ve feshin geçerli sebebe dayandığını beyan ederek davanın reddini istemiştir.Mahkeme Kararının Özeti:Mahkemece; dosya kapsamına göre davalı tarafın, aldığı işletmesel kararı tutarlı şekilde uygulamadığı ve fesihte keyfi davrandığı gerekçesiyle davanın kabulüne, feshin geçersizliği ile davacının işe iadesine karar verilmiştir.Temyiz:Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.Gerekçe:Taraflar arasındaki uyuşmazlık iş sözleşmesinin feshinin geçerli sebebe dayanıp dayanmadığı konusu olup normatif dayanak 4857 sayılı Kanun’un 18. ve devamı maddeleridir. 4857 sayılı Kanun’un 18. maddesine göre otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır. İşletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan sebepler; sürüm ve satış imkanlarının azalması, talep ve sipariş azalması, enerji sıkıntısı, ülkede yaşanan ekonomik kriz, piyasada genel durgunluk, dış pazar kaybı, hammadde sıkıntısı gibi işin sürdürülmesini imkansız hale getiren işyeri dışından kaynaklanan sebeplerle yeni çalışma yöntemlerinin uygulanması, işyerinin daraltılması, yeni teknolojinin uygulanması, işyerinin bazı bölümlerinin kapatılması ve bazı iş türlerinin kaldırılması gibi işyeri içi sebeplerdir. İşletmenin, işyerinin ve işin gereklerinden kaynaklanan sebeplerle sözleşmeyi feshetmek isteyen işverenin fesihten önce fazla çalışmaları kaldırmak, işçinin rızası ile çalışma süresini kısaltmak ve bunun için mümkün olduğu ölçüde esnek çalışma şekillerini geliştirmek, işi zamana yaymak, işçileri başka işlerde çalıştırmak, işçiyi yeniden eğiterek sorunu aşmak gibi varsa fesihten kaçınma imkanlarını kullanması, kısaca feshe son çare olarak bakması gerekir. 4857 sayılı Kanun’un 20. maddesinin ikinci fıkrasına göre feshin geçerli sebebe dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir. İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia ettiği takdirde, bu iddiasını ispatla yükümlüdür. İşveren ispat yükünü yerine getirirken, öncelikle feshin biçimsel şartlarına uyduğunu, daha sonra, içerik yönünden fesih sebeplerinin geçerli (veya haklı) olduğunu kanıtlayacaktır. Feshin işletme, işyeri ve işin gerekleri sebepleri ile yapıldığı ileri sürüldüğünde, öncelikle bu konuda işverenin işletmesel kararı aranmalı, bağlı işveren kararında iş görme ediminde ifayı engelleyen, bir başka anlatımla istihdamı engelleyen durum araştırılmalı, işletmesel karar ile istihdam fazlalığının meydana gelip gelmediği, işverenin bu kararı tutarlı şekilde uygulayıp uygulamadığı (tutarlılık denetimi), işverenin fesihte keyfi davranıp davranmadığı (keyfilik denetimi) ve işletmesel karar sonucu feshin kaçınılmaz olup olmadığı (ölçülülük denetimi-feshin son çare olması ilkesi) açıklığa kavuşturulmalıdır.Somut olayda, davacının 25.07.2001-31.10.2013 tarihleri arasında davalı işverene ait işyerinde tıbbi mümessil olarak çalıştığı, işverenlikçe yapılan 21.10.2013 tarihli fesih bildiriminde olumsuz ilaç piyasası şartları sebebi ile şirketin yeniden yapılandırılmasına gidildiği, bu kapsamda saha ve kadroların buna uygun düzenlenerek istihdamda daralmaya başvurulduğu, tüm bu sebeplerle işçiye 19.09.2013 tarihli yönetim kurul kararı ile feshe yönelik işletmesel kararın belirlendiği ve gerekçe olarak fesih bildirimindeki sebeplerin yazıldığı anlaşılmaktadır. Ancak söz konusu piyasa şartları ve daralmasına ilişkin olarak, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı kaynaklı bilgi araştırması yapılmadığı gibi şirketin bu geçerli durum içindeki ekonomik haline dair uzman bilirkişi incelemesi yapılmaksızın karar verilmesi hatalı olmuştur. Mahkemece gerekli belgeler toplanarak, fesih bildiriminde belirtilen bazı bölümlerde daralmaya gidilip gidilmediği, işyerinde kapatılan birim veya bölüm olup olmadığı, kurumsal yapıda yeniden yapılanma kapsamında ne tür değişikliklerin yapıldığı, buna bağlı olarak istihdam fazlalığının oluşup oluşmadığının organizasyon şeması, fesih tarihi ve sonrası Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtlarının da dosya arasına alınması suretiyle ayrı ayrı saptanması ve fesihten sonra işyerine davacı ile aynı nitelikte işçi alınıp alınmadığının belirlenmesi için bu konularda işveren alanında çalışan bilirkişiler ve mali müşavirden oluşan bir bilirkişi heyeti ile gerektiğinde mahallinde keşif yapılarak araştırılma yapılması, sonucunda düzenlenecek rapor ile tüm dosya içeriği birlikte değerlendirilerek bir karar verilmesi gerekir. Sonuç: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 27.10.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.