Anasayfa / İçtihat / Yargıtay Karar No : 12236 - Karar Yıl 2015 / Esas No : 27228 - Esas Yıl 2014





MAHKEMESİ :İş Mahkemesi DAVA : Davacı, teşvik primi fark alacağının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R IDavacı; 22.6.2012 tarihinde ilk olarak işe girdiğini, işyerinde mühendis olarak İş Kanununa tabi işçi statüsünde çalıştığını ve toplu iş sözleşmesine taraf üyesi olduğunu, işveren ile arasında imzalanan 23. Dönem Toplu İş Sözleşmesinin 40, 60/ç maddelerinde düzenlenen zamlı ücretlerin ücretin eki niteliğinde değil, ücretin temel niteliğinde olduğunu, bu yönde İş Mahkemesinin Yargıtay tarafından onanan 2010/7854 esas ve 2010/1026 karar sayılı ilamının bulunduğu, ayrıca emsal olarak . İş Mahkemesinin Yargıtay tarafından onandığını, dosyaya sunduğu, aksi yönde değerlendirmeyle çıkarılan sorguların kaldırıldığını, ancak davalının işyerindeki uygulamasında 6772 sayılı İlave Tediye Ödenmesi Hakkındaki Kanun'un 4. maddesi ile mülga 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu'nun 5. maddelerine ve kararına dayanılarak, toplu iş sözleşmesinin 59/ç ve 40. maddelerindeki zamlı ücretlerinin ilave tediye ve akdi ikramiye ödemelerinde dikkate alınmadığını, yine davalı ... Bakanlığını işçilerin sendika üyelik aidatlarını % 25 ve % 30 zamlı saat ücretinin esas alarak ödendiğini belirtmiştir. Açıklığı ispatlanan sebeplerle; davacının toplu iş sözleşmesinin 40. maddesi ile 60. maddesinin c ve ç fıkralarındaki zamlı ücretlerin eklenmesi suretiyle bulunan zamlı saat ücretinin temel saat ücreti kabul edilmesi gerektiğini belirterek, toplu iş sözleşmesinin 40. maddesinde bulunan zamlı mühendislik ücretinin temel saat ücreti olduğunun, toplu iş sözleşmesinin 60/d maddesinde belirtilen verimliliği, teşvik priminin, oluşan temel zamlı saat ücreti üzerinden hesaplanarak ödenmesi gerektiğinin tespitine, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; 100,00 TL verimlilik teşvik primi farkı alacağının toplu iş sözleşmesinde belirtilen alacağın doğduğu temerrüt tarihlerinden 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 53/2 maddesi gereğince en yüksek işletme kredisi faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Davalı vekili, zaman aşımı def'inde bulunduklarını, 6772 sayılı Kanun'un 4/2-f maddesi hükmü ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 19.06.1991 tarih, 1991/9-316 esas ve 1991/37 karar sayılı ilave tediyeye esas aylık istihkakların hesabında primlerin asıl ücretten sayılamayacağı yönündeki kararının, toplu iş sözleşmesinin 40. ve 60/c-ç maddelerinde düzenlenen zamlı ücretlerin ücretin temeli niteliğinde değil eki niteliğinde olduğunu desteklediğini, toplu iş sözleşmesinin 59/c maddesinde teşvik primi dahil farklı ücret ve primlerin esas ücret üzerinden ödenmesi gerektiğinin açıkça belirtildiğinin, dava dilekçesinde iddia edildiği gibi toplu iş sözleşmesinin 59/ç maddesine dayanılarak teşvik priminin zamlı ödenmesinin mümkün olmadığını, 59/ç maddesindeki düzenlemenin 59/c'ye göre hesaplanan farklı ücretin hangi ödemelerde dikkate alınması gerektiğine değindiğini, davalı işverence sendika üyelik aidatlarının zamsız ve primsiz çıplak ücret üzerinden kesildiğini, %25 zamlı ve %30 zamlı ücret üzerinden kesildiği iddiasının doğru olmadığını, 01.03.1997 tarihinde yürürlüğe giren 16. Dönem Toplu İş Sözleşmesinden bu yana geçen onaltı yıl boyunca zamlı ücret uygulamasının hiç değişikliğe uğramadan uyuşmazlık konusu yapılmadan devam ettiğini, uygulamada, işçilerin cetveldeki esas ücretlerine, toplu iş sözleşmesinin ücretlendirmeye ilişkin temel hükmü olan 59/c bendi gereğince, toplu iş sözleşmesi çerçevesinde hak kazanılan tüm ilave zamların ücretlerin ayrı ayrı hesaplanarak ilave edildiğini, iddiaya göre hesap yapılması halinde zammın zammı gibi bir durumun söz konusu olacağını, ayrıca toplu iş sözleşmesinin 40/2-f bendinde "Bu maddede...." denmek suretiyle saat ücretine ilave edilen % 25 zammın nerelerde dikkate alınacağının belirtildiğini, nerelerde dikkate alınmayacağını açıkça ifade edildiğini, aksinin kabulü halinde maddede yer alan düzenlemenin anlamsız kalacağını,. İş Mahkemesinin Yargıtay tarafından onanan 30.12.2010 tarihli, 2010/854 esas ve 2010/1026 karar sayılı kararı doğrultusunda işverenin ilave tediye ödemelerinde mühendis ve yüksek mühendis zamlarını zaten dikkate alındığını, sorunun bu zamların toplu iş sözleşmesinin 60. maddesinde yer alan yabancı dil bilgisi zammı, tehlike zammı ve verimliliği teşvik primi ödemelerinde de dikkate alınıp alınmayacağı ile ilgili olduğunu, toplu iş sözleşmesinin sistematiğine ve tarafların iradelerine göre mühendis ve yüksek mühendis zamlarının yabancı dil bilgisi zammı, tehlike zammı ve ikramiyelerde dikkate alınması gerektiğini, 40. maddede yer verilen mühendis ve yüksek mühendis zamlarının 60. maddede belirtilen zamlar açısından dikkate alınması gerektiği yönünde bir düzenleme bulunmadığını, salt . İş Mahkemesinin Yargıtay tarafından onanan, ilave tediyelerle ilgili kararına dayanılarak tüm bu ücretlerin mühendis zammı bindirilmiş ücret üzerinden hesaplanmasını talep etmenin hakkın kötüye kullanımı olduğu, ahde vefa ilkesiyle bağdaşmadığını, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 2. maddesinde ve 6098 Türk Borçlar Kanunu'nun 19/1 fıkrasına aykırılık teşkil ettiğini, açıklanan sebeplerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.Mahkemece alınan bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiştir.Karar davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.2-Taraflar arasındaki uyuşmazlık davacının teşvik primi alacaklarının eksik ödenip ödenmediği ve esas alınacak ücretmiktarına ilişkindir.İstek konusu dönem içinde işyerinde uygulanmış olan toplu iş sözleşmesinin 40. maddesinde "39. madde esaslarına göre işe alınan dört yıl ve daha fazla teknik öğrenim gören saat ücretli işçilerden Makina, İnşaat, Elektrik, Elektronik, Harita, Fizik, Jeofizik, Kimya, Femi, Uçak, Metalurji, Endüstri, Tekstil, Bilgisayar, İşletme, Uzay, Havacılık, Matematik, Mühendisleri ve Mimarlar kendi dalında çalışmaları kaydıyla ücretleri%25, Yüksek Mühendis ve Yüksek Mimarlar ile bunlardan doktora yapanların ücretleri %30 zamlı olarak ödenir. Bu maddede öngörülen zamlı ücretler ulusal bayram, genel, hafta, akdi tatil, ücretli izin ile ilave tediye ve ikramiye ödemelerinde de dikkate alınır." düzenlemesi yer almakta olup, yukarıda belirtilen toplu iş sözleşmesinin 59 ve 60. maddelerindeki teşvik primi hesabında % 25 ve % 30 zammının dikkate alınamayacağı açıktır. Bu düzenlemeler dikkate alınmadan yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, 31.03.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.