Anasayfa / İçtihat / Yargıtay Karar No : 9661 - Karar Yıl 2015 / Esas No : 24238 - Esas Yıl 2014





MAHKEMESİ :Asliye Hukuk İş MahkemesiDavacı, davalılardan işverene ait işyerinde 01/09/1996-04/01/2010 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.Hükmün davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.K A R A RDavacı, davalı işyerlerinde 01.09.1996-04.01.2010 tarihleri arasında çalıştığının tesbitini istemiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.Uyuşmazlık, somut olayda fiili çalışma olgusunun yöntemince kanıtlanmış olup olmadığı, mahkemece bu yönde yapılan inceleme ve araştırmanın hükme yeterli bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır. Gerçekten; sigortalılığın oluşumu yönünden çalışma olgusunun varlığı zorunludur. Eylemli veya gerçek biçimde çalışmanın varlığı saptanmadıkça, hizmet akdine dayanılarak sigortalılıktan söz edilemez. Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa'nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa'nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay'ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir. Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır. Çalışma olgusu her türlü delille ispat edilebilirse de çalışmanın konusu niteliği başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30/06/1999 gün 1999/21-549-555- 03/11/2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır. Somut olayda, davacının davalılara ait işyerlerinden verilmiş işe giriş bildirgelerinin olduğu,54308 SS işyerinden 01.09.1996-31.l2.1996 tarihleri arasında, 1017488 SS işyerinden 02.02.1997- 01.09.1997 tarihleri arasında, 1019136 SS işyerinden 02.09.1997-10.12.1997 tarihleri arasında, 101853SS 11.12.1997-09.11. 1998 tarihleri arasında, 1023440 SS işyerinden 10.11.1998- 27.l2.1998 tarihleri arasında, 101853 SS işyerinden 01.11.1999-15.06.2001 tarihleri arasında, 1006516 SS işyerinden 25.06.2001-15.09.2001 tarihleri arasında, 1018153 SS işyerinden 20.10.2001- 15.10.2002 tarihleri arasında, 1037229 SS işyerinden 24.10.2002-18.11.2002 tarihleri arasında, 1018153SS işyerinden 03.12.2002-15.05.2003 tarihleri arasında, 1035987 SS işyerinden 10.06.2003-I2.08.2004 tarihleri arasında, 1012569 SS işyerinden 13.08.2004-30.11.2004 tarihleri arasında, 1035987 SS işyerinden 08.12.2004-16.01.2010 tarihleri arasında bildirim yapıldığı, dava konusu dönemde dokuz ayrı işyerinden de sigortalı olarak bildiriminin yapıldığı halde davacının sigortalı çalışmasının kabul edildiği dönemlerde hüküm fıkrasında hangi işyerinde çalıştığının gösterilmediği, tüm işyerlerinin bordro tanıklarının dinlenerek davacının bu sürelerde hangi işyerinde çalıştığının kesin olarak tespit edilmeyerek davacının çalışma olgusunun yeterli ve gerekli bir araştırmayla hiç bir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak sağlıklı bir biçimde belirlenmediği anlaşılmaktadır.Yapılacak iş, öncelikle her işyerinin bordro tanıklarının dinlenerek infazda tereddüt sağlamayacak şekilde davacının bu sürelerde hangi işyerinde çalıştığının hüküm fıkrasında gösterilmesi, bordo tanıklarının hizmet cetvellerinin de getirtilmesi, gerek görüldüğü takdirde Kurumdan sorulmak suretiyle veya zabıta araştırması ile tespit edilecek komşu işyerlerinde benzer işi yapan işlerle uğraşan işverenler veya bu işverenlerin resmi kayıtlarına geçmiş çalışanların beyanlarına başvurarak sözkonusu dönemler içinde hangi işyerinde çalıştığı hususunun kesin olarak belirlenmesi, davanın nitelikçe kamu düzenini ilgilendirdiği nazara alınıp araştırma genişletilerek tüm deliller birlikte değerlendirilip, sonucuna göre karar vermekten ibarettir. Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. O halde davalıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalılardan ... İnş. Ltd. Şti.'ne iadesine, 30/04/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.