Anasayfa /
İçtihat /
Yargıtay Karar No : 7492 - Karar Yıl 2006 / Esas No : 2294 - Esas Yıl 2006
MAHKEMESİ: Trabzon İş MahkemesiTARİHİ: 30/12/2005NO: 162-812Davacı, 1.1.1987-13.2.1990 tarihleri arasında çakışan zorunlu S.S.K. sigortalılığı dışında tarım Bağ-Kur sigortalılığının geçerli olduğunun tesbitine karar verilmesini istemiştir.Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.Hükmün,daval vekilince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.Dava, davacının çakışan S.S.K. zorunlu sigortalılık süresi haricinde 1.1.1987 ile 13.2.1990 tarihleri arasında 2926 sayılı Yasa'ya tabi sigortalılık süresinin tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, istemin kabulüne karar verilmiştir. Davanın yasal dayanağını oluşturan 2926 sayılı Yasa’da 506 sayılı Yasa’nın 79.maddesine koşut geçmiş tarım Bağ-Kur hizmetlerinin tesbitine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir. 2926 sayılı Yasa’nın 7. maddesi hükmüne göre, bu yasaya göre sigortalı sayılanlar, sigortalı sayıldıkları tarihten itibaren en geç üç ay içinde Kurum’a başvurarak kayıt ve tescillerini yaptırmak zorundadırlar. Anılan Yasa’nın 5. maddesi ile 7. madde de belirtilen süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlayacağı hükmü getirilmiştir. 2926 sayılı Yasa’nın 2. ve 3. maddeleri kapsamında, kendi nam ve hesabına tarımsal faaliyette bulunanlardan yasanın uygulanma tarihinde 50 yaşını dolduran kadınlarla, 55 yaşını dolduran erkekler dışındakiler bakımından tarım Bağ-Kur sigortalılığı zorunlu sigortalılık niteliğinde bulunmaktadır.Başka bir ifade ile sigortalı olmak hak ve yükümlülüğünden vazgeçip kaçınmak mümkün değildir. Diğer yandan resen tescil başlığını taşıyan 9.maddeye göre bu yasa kapsamında sigortalı sayılanların sigortalılıklarının başladığı tarihten itibaren 3 ay içinde Kurum’a kayıt ve tescilini yaptırmayanların tescil işlemlerinin Kurum’ca re’sen yapılması gerekmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 36.maddesi kapsamında Kurum’un prim alacaklarını Bakanlar Kurulu Kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi mümkündür. Bu bağlamda 2.madde kapsamına girenlerin belirtilen şekilde prim borçlarının ürün bedellerinden tevkifat suretiyle kesilerek Bağ-Kur’a ödenmesi halinde kayıt ve tescil için kurum’a başvuru olmasa dahi bahse konu biçim de prim ödenmesi suretiyle kayıt ve tescil konusundaki iradelerini ortaya koydukları tartışmasızdır. Bağ-Kur’un iş bu prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil mükellefiyetine aykırılık teşkil etmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 10.maddesine göre kayıt ve tescil işlemlerinde Valilik, Kaymakamlık, Özel İdare, Belediye, Muhtarlık ve Nüfus İdareleri kayıtları ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının, kanunla kurulu meslek kuruluşlarının, tarım satış kooperatifler kanununa göre kurulan pancar ekicileri İstihsal Kooperatifleri ile Birliği, T.Şeker Fabrikaları Anonim Şirketi ve tarım kesimine yönelik faaliyette bulunan milli bankaların kayıtlarının esas alınacağı bildirilmiştir. Bu kayıtların tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışmanın yasal karinesi olduğu ortadadır. Yapılan incelemede davacının verdiği 1.1.1987 tarihli giriş bildirgesi üzerine davalı Kurumca 1.1.1987 tarihinde kayıt ve tescil edildiği, davacının ihtilaf konusu dönemde 1.11.1985-31.3.1987 tarihleri arasında 460 gün, 20.1.1990-1.3.1990 tarihleri arasında 43 gün 506 sayılı Yasa'ya tabi zorunlu sigortalılığı ve davacının 23.6.1997, 21.7.1997, 19.8.1997,15.9.1997,10.10.1997 tarihleri arasında prim ödemelerinin bulunduğu davalı Kurumca durumun öğrenilmesi üzerine tescil işlemi iptal edilerek ilk prim ödemesini takibeden aybaşı olan 1.7.1997 tarihi itibariyle tescil edilerek primlerin 1.7.1997-8.8.1997 tarihleri arasında sigortalı olarak kabul edildiği görülmektedir. Sosyal Güvenlik Mevzuatımızda çifte sigortalılığa yer verilmediğinden davacı tescil edildiği 1.1.1987 tarihinde S.S.K. sigortalısı olduğundan davalı Kurumca tescil işlemi ile sigortalılığın başlangıçtan itibaren iptal edilmesine ilişkin işlem doğru olmakla tarım Bağ-Kur sigortalılığında geriye doğru tescil mümkün bulunmadığından 2926 sayılı Yasa kapsamında sigortalılığın başlatılabilmesi için doğrudan yazılı başvuruda bulunulması veya prim yatırılması gerektiğinden aynı Yasa'nın 36. maddesine göre ürün bedelinden tevkifat yoluyla prim kesintisi yapılıp yapılmadığının araştırılması gerekmektedir.Yapılacak iş; öncelikle davacıya ihtilaf konusu dönemde ürün sattığı kişi kurum ve kuruluşları açıklattırmak bu kişi kurum ve kuruluşlardan ürün bedelinden prim kesilip kesilmediğini sormak, kesilmiş ise belgelerini getirtmek ihtilaf konusu dönemde prim kesildiğinin tesbit edilmesi halinde sigortalılığı kesinti tarihini takibeden aybaşından başlatarak bu tarihten sonraki dönem yönünden Tarım Bağ-Kur sigortalılık statüsün oluşabilmesi için 2926 sayılı Kanunu'nun 10. maddesinde belirtilen meslek kuruluşu yada kooperatif kayıtlarının, muhtarlık kayıtlarının bulunup bulunmadığını araştırmak, muhtar ve azaların beyanlarına başvurmak, tapu idaresi ve belediyeden davacı adına taşınmaz mal kaydı bulunup bulunmadığını var ise edinme tarihi ile vergi ödeme tarihlerini araştırmak sonuçta tüm deliller birlikte değerlendirilmek suretiyle sonuca ulaşmak gerekir.Yukarıda belirtilen maddi ve hukuki olgular dikkate alınmaksızın mahkemece yazılı şekilde hüküm tesis edilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.O halde, davalının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 6.7.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi.