Kanun Detayı

Anasayfa / İçtihat / Yargıtay Karar No : 5374 - Karar Yıl 2008 / Esas No : 10148 - Esas Yıl 2007





MAHKEMESİ: Erzincan 1. Asliye Hukuk (İş) MahkemesiTARİHİ: 02/04/2007NUMARASI: 2006/263-2007/211 Davacı murisinin, 01.01.1995-1998 tarihleri arası Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir.Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.Davacı, murisi R.D.'in 01.01.1995-1998 tarihleri arasında tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbitini istemiştir.Mahkeme tarımsal faaliyetin ispatlanamadığı gerekçesi ile istemin reddine karar vermiştir.Dosyadaki bilgi ve belgelerden davacının murisi R.D.in 25.01.2001 tarihinde vefat ettiği, 1479 sayılı Yasa Bağ-Kur sigortalısı olarak Salı 2000 tarihinden itibaren tescilinin bulunduğu, E. Pancar Ekicileri Kooperatifindeki kaydının 10.06.1985 tarihinden itibaren başlayarak devam ettiği, E. Şeker Fabrikası yazısına göre teslim ettiği üründen 1995 yılında prim kesintisinin yapıldığı, 1999 yılından itibaren üzerine kayıtlı tarımsal arazilerin bulunduğu, Mahkemenin yetersiz ve konu hakkında bilgisi bulunmayan bilirkişinin görüşleri doğrultusunda davayı reddettiği görülmüştür. Davanın yasal dayanağını oluşturan 2926 sayılı Yasa’da 506 sayılı Yasa’nın 79.maddesine koşut geçmiş tarım Bağ-Kur hizmetlerinin tesbitine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir. 2926 sayılı Yasa’nın 7. maddesi hükmüne göre, bu yasaya göre sigortalı sayılanlar, sigortalı sayıldıkları tarihten itibaren en geç üç ay içinde Kurum’a başvurarak kayıt ve tescillerini yaptırmak zorundadırlar. Anılan Yasa’nın 5. maddesi ile 7. madde de belirtilen süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlayacağı hükmü getirilmiştir. 2926 sayılı Yasa’nın 2. ve 3. maddeleri kapsamında, kendi nam ve hesabına tarımsal faaliyette bulunanlardan yasanın uygulanma tarihinde 58 yaşını dolduran kadınlarla, 60 yaşını dolduran erkekler dışındakiler bakımından tarım Bağ-Kur sigortalılığı zorunlu sigortalılık niteliğinde bulunmaktadır.Başka bir ifade ile sigortalı olmak hak ve yükümlülüğünden vazgeçip kaçınmak mümkün değildir. Diğer yandan resen tescil başlığını taşıyan 9.maddeye göre bu yasa kapsamında sigortalı sayılanların sigortalılıklarının başladığı tarihten itibaren 3 ay içinde Kurum’a kayıt ve tescilini yaptırmayanların tescil işlemlerinin Kurum’ca re’sen yapılması gerekmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 36.maddesi kapsamında Kurum’un prim alacaklarını Bakanlar Kurulu Kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi mümkündür. Bu bağlamda 2.madde kapsamına girenlerin belirtilen şekilde prim borçlarının ürün bedellerinden tevkifat suretiyle kesilerek Bağ-Kur’a ödenmesi halinde kayıt ve tescil için kurum’a başvuru olmasa dahi bahse konu biçim de prim ödenmesi suretiyle kayıt ve tescil konusundaki iradelerini ortaya koydukları tartışmasızdır. Bağ-Kur’un iş bu prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil mükellefiyetine aykırılık teşkil etmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 10.maddesine göre kayıt ve tescil işlemlerinde Valilik, Kaymakamlık, Özel İdare, Belediye, Muhtarlık ve Nüfus İdareleri kayıtları ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının, kanunla kurulu meslek kuruluşlarının, tarım satış kooperatifler kanununa göre kurulan pancar ekicileri İstihsal Kooperatifleri ile Birliği, T.Şeker Fabrikaları Anonim Şirketi ve tarım kesimine yönelik faaliyette bulunan milli bankaların kayıtlarının esas alınacağı bildirilmiştir. Bu kayıtların tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışmanın yasal karinesi olduğu ortadadır. Yukarıdaki açıklamalara göre, 10.06.1985 tarihinden itibaren tarımsal faaliyetin devam ettiğine yasal karine teşkil eden kooperatif kaydı gözetilerek, 1995 yılında yapılan prim kesintisinin tam tarihi (gün, ay, yıl olarak) E. Şeker Fabrikasından sorulup gelecek cevap dikkate alınarak prim kesintisinin yapıldığı tarihi takip eden aybaşından itibaren istem itibariyle 1998 yılına kadar tarım Bağ-Kur sigortalısı olarak kabulün gerektiği, öte yandan, Kurumca yayımlanan, prim tevkifatı nedeniyle tescil ve sigortalılığın başlangıcına ilişkin 2007/44 sayılı Genelge ve eki 7 Seri No'lu tebliğ uyarınca, davacının murisi hakkında uygulama yapılmış olabileceğinden bu konuda Kurumdan bilgi alınarak sonuca gidilmesi gerektiği ortadadır.Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek kurulan hüküm usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.O halde, davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 07.04.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.