Anasayfa / İçtihat / Yargıtay Karar No : 496 - Karar Yıl 2015 / Esas No : 14197 - Esas Yıl 2014





MAHKEMESİ : İş MahkemesiDavacı, yurtdışı çalışmalarının 06/02/1979-31/12/2012 tarihleri arasını borçlanılmasını geçerli olduğuna ve yurtdışında çalışmaya başladığı tarihin geçerli olduğuna karar verilmesini istemiştir.Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi. K A R A RDava, davacının yurtdışında(Avusturya) çalışmaya başladığı tarih olan 06/02/1979 tarihinin sigorta başlangıç tarihi olarak tespiti ile yurtdışında iken 06/02/1979-31/12/2012 tarihleri arasında geçen hizmetini borçlanabileceğinin tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulü ile “davacının 06/02/1979 ila 05/12/2000 tarihine kadar olan yurt dışındaki çalışmaların borçlanma talebinin kabul edilmesi gerektiğinin tespitine, davacının sigortalılık başlangıç tarihinin yurt dışında çalışmaya başladığı 06/02/1979 tarihi sayılması gerektiğinin tespitine, davacının Türk vatandaşlığından çıktığı tarihten sonraki süreye ilişkin çalışmasını borçlanma talebinin reddine” dair karar verilmiştir. 5510 sayılı Kanun'un 38.maddesine göre malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarının uygulanmasında dikkate alınacak sigortalılık süresinin başlangıcı; sigortalının, 5417, 6900, 506, 1479, 2925, 2926, 5434 sayılı Kanunlar ile 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesi kapsamındaki sandıklara veya 5510 sayılı Kanuna tâbi olarak malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi olarak ilk defa kapsama girdiği tarih olarak kabul edilir. Uluslararası sosyal güvenlik sözleşmeleri hükümleri saklıdır. Bu Kanun'un uygulanmasında 18 yaşından önce malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tâbi olanların sigortalılık süresi, 18 yaşını doldurdukları tarihte başlamış kabul edilir. Bu tarihten önceki süreler için ödenen malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primleri, prim ödeme gün sayılarının hesabına dahil edilir. 3201 sayılı Kanun'un 17.04.2008 tarih ve 5754 sayılı Kanun ile değişik 5.maddesinin son fıkrasında "Sosyal güvenlik sözleşmesi yapılmış ülkelerdeki hizmetlerini, bu Kanuna göre borçlananların, sözleşme yapılan ülkede ilk defa çalışmaya başladıkları tarih, ilk işe giriş tarihi olarak dikkate alınmaz." hükmü bulunmakta Türk vatandaşlarının yurt dışında sigortalılığa tabi oldukları ilk tarihin ülkemizde sigortalılık başlangıç tarihi olarak kabul edilebilmesi için sigortalılığın fiili (eylemli) çalışmaya dayanması gerekir. Yurtdışında iken fiili (eylemli) çalışması bulunmadığı halde o ülkenin sosyal güvenlik mevzuatına göre yardım niteliğinde ödeme yapılan dönemlerin, çalışmaya dayalı olmayan sigorta kapsamındaki sürelerin ve ev hanımı olarak geçen sürelerin ülkemizde sigortalılık başlangıç tarihi olarak kabul edilmesi mümkün değildir. Dosyadaki kayıt ve belgelerden, 03/06/1960 doğumlu olan davacının 05/12/2000 tarihinde izin yoluyla Türk vatandaşlığından çıktığı, yurtdışında(Avusturya) 01/01/1972-31/03/2013 tarihleri arasında ev hanımlığında geçen hizmetinin bulunduğu, 06/02/1979 tarihinden itibaren itibaren Avusturya-Viyana adresinde kayıtlı ikametgahının bulunduğu, 26/07/2013 tarihinde yurt dışı hizmeti borçlanma talebinde bulunduğu, başvuru esnasında Türk Vatandaşı olmaması nedeniyle yurt dışı hizmeti başvuru talebinin Kurum tarafından reddedildiği anlaşılmaktadır. Somut olayda, Mahkemece davacının borçlanma talebine ilişkin olarak davanın kısmen kabulüne dair kurulan hüküm yerinde ise de davacının Avusturya'da fiili çalışmasının bulunmadığı anlaşılmakla davacının sigortalılık başlangıç tarihi istemine yönelik olarak davanın reddine karar verilmesi gerekirken yerinde olmayan gerekçe ile yazılı biçimde bu istemin kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. O halde davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır. SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 19/01/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.