Anasayfa / İçtihat / Yargıtay Karar No : 2813 - Karar Yıl 2013 / Esas No : 7513 - Esas Yıl 2011





MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) MahkemesiDavacı, tahsis dilekçesini takip eden aydan itibaren dul ve yetim aylığı bağlanması gerektiğinin tespitine aksi yöndeki Kurum işleminin iptaline karar verilmesini istemiştir.Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.K A R A RDava, davacının eşi ... doğumlu ... 26.11.1987 tarihinde vefat etmesiyle, askerlik borçlanma bedellerini de ödeyerek 31.05.1988 tarihli tahsis dilekçesine istinaden tahsis dilekçesini takip eden aydan itibaren dul ve yetim aylığı bağlanması, aksi yöndeki kurum kararının iptali istemlidir.Mahkemece davalı Kurumun yapmış olduğu işlemlerin o günkü mevzuata uygun olduğu gerkçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.Dosyadaki kayıt ve belgelerden,davacının eşi Mehmet Asan 26.11.1987 tarihinde vefat ettiği,davacının 31.05.1988 tarihinde dul aylığı tahsis talebinde bulunduğu,askerlik borçlanma bedellerinin 31.05.1988 ve 24.06.1988 tarihlerinde davacı tarafça ödendiği, murisin hizmet cetvelinde 595 prim gün sayısının bulunduğu, 900 gün askerlik borçlanması ile birlikte bu sayının 1495 güne ulaştığı; ancak aylık bağlama işleminin gerçekleşmemesi üzerine davacının 31.10.2007 tarihinde Kurumdan 1988 yılından beri bağlanmayan aylığın bağlanmasını istediği(900 gün üzerinden),Kurumca verilen cevapta tahsis talep tarihindeki mevzuata göre aylık için mevzuata göre 1800 prim gününe ihtiyaç bulunduğundan daha önce ödenen askerlik borçlanma bedelinin 25.03.1991 tarihinde bankaya davacı adına havale edildiği bu sebeple 900 gün üzerinden aylık bağlanabilmesi için 350 gün askerlik borçlanmasının yapılması gerektiğinin bildirildiği anlaşılmaktadır.506 sayılı yasanın 66.maddesinin c fıkrasında (Değişik madde 06/03/1981- 2422/8md) “ Toplam olarak 1800 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş durumda,Ölen sigortalının hak sahibi kimselerine aylık bağlanır.” denmişken (Değişik madde 12/12/2006-5561 S.K./1.mad ) ile “ 5 yıldan beri sigortalı bulunup, sigortalılık süresinde en az 900 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş durumda,Ölen sigortalının hak sahibi kimselerine aylık bağlanır.”olarak değiştirilmiştir. Somut olayda; 31.05.1988 ve 24.06.1988 tarihlerinde davacı tarafından toplam 352.800,00 TL 900 gün askerlik borçlanma bedeli olarak Kuruma yatırıldığı, tahsis talep tarihi olan 1988 tarihinde aylık bağlama şartı 1800 gün prim ödeme olduğundan Kurumca murisin toplam 1495 günlük primi olup aylık bağlanma şartları oluşmadığından davacı tarafından askerlik borçlanması için yatırılan 352.800,00 TL’nin 25.03.1991 tarih ve 17913 sayılı havale mektubu ile ...Bankası ... şubesine gönderildiği,352.800,00 TL'nin yasal bekleme süresi olan 45 gün süre ile bankada bekledikten sonra müdürlüğe iade edildiği, hak sahibinin müracaatı halinde ödenmek üzere 5 yıl emanette bekletildiği, 5 yıl sonra ise hazine geliri olarak kaydedildiği Kurum cevabından anlaşılmıştır. Murisin hizmetlerinin ölüm aylığına yeterli olmaması askerlik borçlanmalarının iptalini gerektirmez.Şöyle ki, murisin başkaca hizmetlerinin tespiti halinde ölüm aylığının koşullarının oluşabilecektir.Bu nedenle askerlik borçlanmalarının res’en iptali hukuka aykırıdır.Davacının askerlik borçlanması için ödediği paranın kendisine iadesi için talebi olup olmadığı, araştırılarak iade talebi bulunmaması halinde Kurum hatalı işleme neden olduğundan davanın askerlik borçlanması da dikkate alınarak sonuçlandırılması gerekirken yazılı şekilde eksik inceleme ve araştırma ile sonuca gidilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.O halde davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.SONUÇ:Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 19/02/2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.