Anasayfa /
İçtihat /
Yargıtay Karar No : 21344 - Karar Yıl 2007 / Esas No : 1673 - Esas Yıl 2007
MAHKEMESİ: İzmir 5. İş MahkemesiTARİHİ: 19/10/2006NUMARASI: 2003/926-2006/825 Davacılar murisinin, davalılardan işverene ait işyerinde 24.10.1991-20.02.1999 tarihleri arasında aralıksız olarak geçen sigortalı çalışmalarının tesbitine karar verilmesini istemiştir.Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.Hükmün, davacılar ile davalılardan Kurum vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı kanuni gerektirici nedenlere göre davalı SSK vekilinin ve davacıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.2-Dava, davacıların murisleri A.T.ın davalılar murisi H.B.’e ait işyerinde 24.10.1991-20.02.1999 tarihleri arasında ve yine davalılar murisi Y.B. ’e ait işyerinde 24.10.1991-31.12.1995 tarihleri arasında kesintisiz şekilde hizmet aktine dayalı olarak geçen Kuruma kayıt ve tescil edilmeyen sigortalı hizmetlerinin tesbiti istemine ilişkin olup husumet B. S. Jeneratör ile H.B. mirasçıları ve SSK.Başkanlığı'na birleşen dava ile de Y. B. Mirasçıları ve SSK.Başkanlığı'na yöneltilmiştir. Mahkemece, 24.10.1991-31.12.1995 tarihleri arasındaki Y.B. mirasçılarına yönelik isteme ilişkin davanın 5 yıllık hak düşürücü sürenin geçmesi nedeniyle reddine, davacılar murisinin, dava dışı B. S. J. Buharlı Ütü Makinaları Sanayii ve Ticaret Ltd. Şirketine ait 1070604 nolu işyerinde 08.01.1996-20.02.1999 tarihleri arasında 1122 gün çalıştığının kabulüyle davalı Kuruma bildirilen 47 gün dışında eksik bildirilen 1075 gün çalışmanın tespitine karar verilmiştir. Davanın yasal dayanağı belirgin olarak 506 sayılı Yasa’nın 79/10. maddesidir. Anılan maddede yönetmelikle tesbit edilen belgeleri işveren tarafından verilmeyen sigortalıların hizmetlerinin geçtiği yılın sonundan başlayarak 5 yıl içerisinde dava açacakları hükmü öngörülmüştür. Maddede belirtildiği üzere yönetmelikle tesbit edilen belgelerin (işe giriş bildirgesi veya dönem bordrosunun) verilmesi durumunda 5 yıllık hak düşürücü süreden bahsedilemeyeceği açık- seçiktir. Miras bırakanın sigortasız geçen çalışma sürelerinin tesbitine yönelik açılan davalarda ise hak sahiplerinin sosyal güvenlikleri düşünülerek murisin sağlığında hak düşürücü sürenin gerçekleşmemiş olması koşuluyla hak düşürücü sürenin başlangıcı olarak ölüm tarihinin esas alınması benimsenmiştir. Yargıtay HGK.'nun 1998/21-826 Esas, 1999-855 ve 02.12.1998 günlü kararında da bu husus açıkça belirtilmiştir.Öte yandan davanın, hasımda değil hasmın temsilcisinde yanılma sonucu açılması halinde davanın husumetten reddedilmeyip, gerçek temsilciye davanın yöneltilmesi gerektiği, Yargıtay'ın oturmuş ve yerleşmiş görüşlerindendir. Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacılar murisinin davalılar murisi H.B. Ile çocukları A.B. Ve Ş. B.’in kurucu ortakları olduğu B. S. J. Buharlı Ütü Makineleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’ne ait 1070604 nolu işyerinden işe giriş bildirgesi verilmemekle beraber 18.08.1997 giriş tarihi ile 1997/2. döneminde 13 gün ve 1997/3. dönemde 34 toplam 47 gün bildirimin yapıldığı, iş yerinin 08.01.1996 tarihinde şirket adına 506 sayılı Yasa kapsamına alındığı, 1070608 sigorta nolu ve yine şirkete ait işyerinden herhangi bir bildirimin yapılmadığı bu iş yerinin 10.01.1996 tarihinde yine şirket adına kapsama alındığı ve 30.11.2000 tarihinde kapatıldığı, işveren H.B.’in şahsi faaliyetinden dolayı vergi mükellefi olmayıp eşi Y.B. adına Aile Reisi sıfatıyla beyanname verdiği ve Y.B.’in 15.05.1984 tarihinde 110617-35 sigorta no ile şirkete ait adreslerle ilgisi olmayan farklı bir işyeri adresinde faaliyete başladığı farklı adreslerdeki işyerlerini depo olarak kullanıp ayrıca şubeler açtığı, 31.12.1995 tarihinde vergi kaydının kapatıldığı, davacılar murisi A.T.’ın 20.02.1999 tarihinde öldüğü anlaşılmaktadır.Muris Y.B.'e ait 110617-35 nolu işyerine komşu işyeri olan D.K.'a ait 166559 sigorta nolu işyeri kayıtlarına geçen tanık E. I.ile Y.B.'e ait kayıtlara geçmiş tanık F. B.'ın beyanlarından davacıların murisi A.T.'ın muris Y.B.'e ait 110617-35 sigorta nolu işyerinde iddia gibi 24.10.1991-31.12.1995 tarihleri arasında çalıştığı anlaşılmaktadır. Davacılar murisinin bu işyerindeki çalışması 31.12.1995 tarihinde sona erdiğinden bu yılın sonundan başlayarak 5 yıllık hak düşürücü sürenin 31.12.2000 tarihinde sona erdiği, murisin 20.02.1999 tarihinde ölümü nedeniyle sağlığında hak düşürücü sürenin gerçekleşmemiş olduğu anlaşılmaktadır.Davacılar 21.11.2003 tarihinde açtıkları 2003-926 Esas nolu davada murisleri A.T. In davalıların murisi H.B.'e ait işyerlerinde 24.10.1991-20.02.1999 tarihleri arasında çalıştığını ileri sürmüşlerdir. Y.B.'e ait 110617-35 nolu işyerinin vergi beyannamelerinin aile reisi sıfatıyla H.B. Tarafından verildiği ve bu işyerinin işveren vekili olarak H.B.tarafından işletildiği dosyadaki belgeler ve tanık beyanları ile sabittir. Davacıların 110617-35 nolu işyeri ile ilgili olarak hasımda değil hasmın temsilcisinde hata yaparak 2003-926 Esas nolu davayı 21.11.2003 tarihinde Y.B. mirasçıları yerine işveren vekili olan H.B. mirasçılarına yönelttikleri 10.07.2006 tarihli dava dilekçesi ile de hasmın temsilcisinde yaptıkları bu hatayı düzelttikleri, sigortalının ölüm tarihi olan 20.02.1999 tarihinden itibaren beş yıllık hak düşürücü süre dolmadan davanın açıldığı anlaşılmaktadır. Hal böyle olunca 24.10.1991-31.12.1995 tarihleri arasındaki davalı Y. B.mirasçılarına yönelik istem yönünden hak düşürücü sürenin geçtiğinden söz edilemeyeceğinden bu dönemde davacıların murisi A.T.'ın çalışması tanık beyanları ile sabit olduğundan bu dönem istemin mahkemece kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile reddine karar verilmiş olması isabetsiz olmuştur.B. S. J. 'e yönelik davaya gelince; Somut olayda, dava “ B. S. J. Buharlı Ütü Makineleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi” aleyhine açılması gerekirken, B. S..J.karşı açılarak hasmın temsilcisinde hata yapılmıştır. HUMK.'nun 388/2. maddesi gereğince hükümde tarafların ve davaya katılanların kimliklerinin açıkça yazılması gerekir. Mahkemece karar başlığında davalı Y.B. mirasçılarının taraf olarak gösterilmemiş olması ve karar başlığında yer almadığı kendisine dava dilekçesi tebliğ edilerek davaya katılımı usulünce sağlanmadığı halde B. S. J. Buharlı Ütü Mak. San. ve Tic. Ltd. Şirketi aleyhinde hüküm tesis edilmiş olması isabetsiz olmuştur.Yapılacak iş; davacılara dava dilekçesinde "B. S. J." olarak gösterdikleri davalı adını "B. S. J. Buharlı Ütü Mak. San. ve Tic. Ltd. Şirketi" olarak düzeltmeleri, dava ve düzeltme dilekçelerini bu şirkete tebliğ çıkarmaları için önel vermek taraf teşkilini usulüne uygun şekilde yaptıktan sonra sonuca gitmektir.Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin infazda tereddüt yaratacak biçimde yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.O halde, davacılar ile davalı SSK. Başkanlığının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.SONUÇ:Hükmün yukarda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacılara iadesine, 27.11.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi.