Anasayfa / İçtihat / Yargıtay Karar No : 17125 - Karar Yıl 2007 / Esas No : 17515 - Esas Yıl 2006





Mahkemesi : Tokat İş MahkemesiTarih : 5.10.2006No : 886-883Davacı 1.9.1994- 17.5.2004 tarihleri arası tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbitine karar verilmesini istemiştir.Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi. 1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı kanuni gerektirici nedenlere göre davalı kurum vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine, 2-Dava, davacının 1.9.994-17.5.2004 tarihleri arasında 2926 sayılı Yasaya tabi tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbiti istemine ilişkindir. Mahkemece istemin kabulüne karar verilmiştir. Davanın yasal dayanağını oluşturan 2926 sayılı Yasa’da 506 sayılı Yasa’nın 79.maddesine koşut geçmiş tarım Bağ-Kur hizmetlerinin tesbitine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir. 2926 sayılı Yasa’nın 7. maddesi hükmüne göre, bu yasaya göre sigortalı sayılanlar, sigortalı sayıldıkları tarihten itibaren en geç üç ay içinde Kurum’a başvurarak kayıt ve tescillerini yaptırmak zorundadırlar. Anılan Yasa’nın 5. maddesi ile 7. madde de belirtilen süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlayacağı hükmü getirilmiştir. 2926 sayılı Yasa’nın 2. ve 3. maddeleri kapsamında, kendi nam ve hesabına tarımsal faaliyette bulunanlardan yasanın uygulanma tarihinde 50 yaşını dolduran kadınlarla, 55 yaşını dolduran erkekler dışındakiler bakımından tarım Bağ-Kur sigortalılığı zorunlu sigortalılık niteliğinde bulunmaktadır. Başka bir ifade ile sigortalı olmak hak ve yükümlülüğünden vazgeçip kaçınmak mümkün değildir. Diğer yandan resen tescil başlığını taşıyan 9.maddeye göre bu yasa kapsamında sigortalı sayılanların sigortalılıklarının başladığı tarihten itibaren 3 ay içinde Kurum’a kayıt ve tescilini yaptırmayanların tescil işlemlerinin Kurum’ca re’sen yapılması gerekmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 36.maddesi kapsamında Kurum’un prim alacaklarını Bakanlar Kurulu Kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi mümkündür. Bu bağlamda 2.madde kapsamına girenlerin belirtilen şekilde prim borçlarının ürün bedellerinden tevkifat suretiyle kesilerek Bağ-Kur’a ödenmesi halinde kayıt ve tescil için kurum’a başvuru olmasa dahi bahse konu biçim de prim ödenmesi suretiyle kayıt ve tescil konusundaki iradelerini ortaya koydukları tartışmasızdır. Bağ-Kur’un iş bu prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil mükellefiyetine aykırılık teşkil etmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 10.maddesine göre kayıt ve tescil işlemlerinde Valilik, Kaymakamlık, Özel İdare, Belediye, Muhtarlık ve Nüfus İdareleri kayıtları ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının, kanunla kurulu meslek kuruluşlarının, tarım satış kooperatifler kanununa göre kurulan pancar ekicileri İstihsal Kooperatifleri ile Birliği, T.Şeker Fabrikaları Anonim Şirketi ve tarım kesimine yönelik faaliyette bulunan milli bankaların kayıtlarının esas alınacağı bildirilmiştir. Bu kayıtların tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışmanın yasal karinesi olduğu ortadadır. Yapılan incelemede, davacının teslim ettiği ürün bedelinden ilk tevkifat kesintisinin 18.8.1994 tarihinde yapıldığı, ilk tevkifat kesintisi tarihinden sonra 1.5.1995- 13.5.1996, 1.4.1997,1.5.1998, 9.7.1999,5.6.2001 tarihlerinde ürün bedelinden Bağ-Kur prim kesintisi yapıldığı, tapulu arazisinin olduğu kooperatif ortağı olduğu ancak ortak olduğu tarihin araştırılmadığı mahkemece ziraat odası kayıtlarının bulunup bulunmadığının araştırılmadığı ve davacının 18.5.2004 tarihinde 1479 sayılı Yasa'ya tabi zorunlu Bağ-Kur sigortalısı olarak tescil edildiği görülmektedir.Mahkemece tesis edilen sigortalılık başlangıcının 1.9.1994 olarak kabulü ile davacının 1.9.1994-31.12.1999, 1.7.2001-31.12.2001 tarihleri arasındaki dönemde tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbitine karar verilmesi yerinde ise de; tevkifat kesintisine ilişkin belgenin dosyada bulunmadığı ve tarımsal faaliyetin kanıtlanmadığı 1.1.2000-1.7.2001 ve 1.1.2002-17.5.2004 tarihleri arasına yönelik istemin kabulü isabetsiz olmuştur. Yapılacak iş; ihtilaf konusu dönemlerde davacıya varsa ürün sattığı kişi ve kuruluşları açıklattırmak bu kişi ve kuruluşlardan ürün bedellerinden prim kesintisi yapılıp yapılmadığını sormak yapılmış ise belgelerini getirtmek, 2926 sayılı Yasa'nın 10.maddesinde belirtildiği üzere meslek kuruluşu veya kooperatif kaydı bulunup bulunmadığını, varsa başlangıç ve bitiş tarihlerini, araştırmak, ve sonucunda tüm deliller birlikte değerlendirilmek suretiyle sonuca ulaşmak gerekir. Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 27.12.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi.