Kanun Detayı

Anasayfa / İçtihat / Yargıtay Karar No : 13771 - Karar Yıl 2016 / Esas No : 6655 - Esas Yıl 2016





MAHKEMESİ :İş MahkemesiDavacı, 2926 sayılı Yasa kapsamındaki hizmetinin satmış olduğu ürünlerden kesilen ilk prim tevkifatını takip eden aybaşı itibariyle başlatılması gerektiğinin tespitine karar verilmesini istemiştir.Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.Hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi. K A R A RDava, davacının ilk prim tevkifatını takip eden aybaşı itibari ile...sigortalılığın başlatılması ile tevkifatın yapıldığı yıl sonuna kadar devam ettiğinin tespiti istemine ilişkindir.Mahkemece davanın reddine karar verilmiştir.Yargıtay'ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş kararları; Kurumun prim alacaklarını Bakanlar Kurulu kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi halinde,...un prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi, yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil yükümlülüğüne aykırılık teşkil ettiğinden, prim tevkifatının yapıldığı tarihi izleyen aybaşından itibaren sigortalı olarak kabulü gerektiği yönündedir. ...sigortalılığının temel koşulu 2926 sayılı Yasanın 2/1 ve 3/b maddelerinde belirtildiği gibi, tarımsal faaliyette bulunmaktır. Prim tevkifatına dayalı tespit davalarında, salt ziraat odası ve kooperatif kaydı gibi belgelerin bulunması ya da ürün tesliminin olması tek başına davanın kabulü için yeterli değildir....sigortalılığının tespiti için öncelikle bir prim kesintisinin (tevkifat) bulunması gerekir. Yine bu prim kesintisini (tevkifatı) takip eden yıllarda, tarımsal faaliyete ilişkin olarak, hangi tarımsal ürünlerin yetiştirildiği, nereye satıldığı veya teslim edildiği, bu ürünlerden prim kesintisinin yapılıp yapılmadığı gibi hususlar da somutlaştırılarak belirlenmelidir.Öte yandan ilk prim kesintisini izleyen yıllarda, prim kesintisi (tevkifat) veya ürün tesliminin iki yıla kadar olan süre dışında süreklilik arzettiği hallerde tarımsal faaliyetin sürekli olduğu kabul edilip, bu yıllar için de tespit kararı verilmesi gerekmektedir. Dosyadaki bilgi ve belgelerden; davacının 01.06.1974 .... doğumlu ... oğlu ... olduğu, davacıdan başka 15.11.1954 doğumlu ... oğlu ...'ın bulunduğu ve davacının babası olduğu, davacının 01.06.2004-31.12.2004 tarihleri arasında...sigortalısı olarak kabul edildiği, dava dışı 1954 doğumlu ...'ın 01.05.1996 tarihi itibariyle...sigortalısı olarak tescil edildiği anlaşılmaktadır.Somut olayda,...AŞ'ye verilen ürünlerden yapılan tevkifat kesintilerinin davacıya ve dava dışı 1954 doğumlu ...'a aidiyetinin yeterince araştırılıp tam olarak açıklığa kavuşturulmadan karar verilmesi hatalı olmuştur.Yapılacak iş, müstahsil alımları listelerinin, bölge el defterlerinin, üretici ile imzalanan sözleşmelerin onaylı, okunaklı örneklerini ilgili firmadan istemek, davacı ve dava dışı 1954 doğumlu ...'ın hangi ürünleri, hangi yıllarda ektiklerini araştırmak, hangi arazileri kullandıklarını belirlemek, bu konularda beyanlarını almak, davacının kendi adına tarımsal faaliyette bulunup bulunmadığını, tarımsal faaliyetinin babası olan dava dışı 1954 doğumlu ...'a yardım mahiyetinde olup olmadığını araştırmak, davalı Kurumdan hangi tevkifatların davacıya hangi tevkifatların dava dışı 1954 doğumlu ...'a mal edildiğini sorarak belirlemek, davacının ve dava dışı 1954 doğumlu ...'ın diğer yasalar kapsamında sigortalılıklarının bulunup bulunmadığını belirlemek, dava dışı 1954 doğumlu ...'ın yaşlılık aylığı alıp almadığını, aylık alıyorsa hangi tarihler arasındaki, hangi hizmetlerinin esas alınarak yaşlılık aylığının tahsis edildiğini davalı Kurumdan sormak, davacının ikamet ettiği köyde bilgisi olanların, ilgili dönemin muhtar ve azalarının beyanlarını almak, müstahsil makbuzunu düzenleyen şirket yetkililerinin ifadelerine başvurmak, gerektiği takdirde hak alanı etkilenecek olan dava dışı 1954 doğumlu ...'a husumetin yöneltilmesi ile tüm delilleri bir arada değerlendirerek sonucuna göre karar vermekten ibarettir.Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.O halde davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır. SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 07.11.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.