Anasayfa / İçtihat / Yargıtay Karar No : 86 - Karar Yıl 2015 / Esas No : 21805 - Esas Yıl 2014





MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava ve ıslah dilekçesinde, eğitim ve öğretim giderlerinden kaynaklanan 53.192,51 TL borcun 40.647.54 TL'sinden borçlu olmadığının tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.Y A R G I T A Y K A R A R ITemyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:Davacı vekili dava ve ıslah dilekçesinde, davacının 2002-2008 yılları arasında ...da öğrenim gördükten sonra, tabip subay olarak görev yapmakta iken 18.02.2011 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetlerinden ilişiğinin kesildiğini belirterek, idarece tahakkuk ettirilen 53.192,51 TL borcun 40.647,54 TL'sinden borçlu olmadığının tespitini istemiş; alınan bilirkişi raporunda dava tarihinde yürürlükte bulunan "6000 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" ile yargılama sırasında yürürlüğe giren "6318 sayılı Askerlik Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 47. maddesiyle 926 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu’nun 112. maddesinin birinci fıkrasında yapılan değişiklik" ve "6353 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un geçici 1. maddesinin 2. fıkrası" uyarınca davacının borçlu olmadığı miktar belirlenmiş, mahkemece bu rapor doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiştir. 12.07.2012 günlü Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunan 6353 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un Geçici 1. maddesinin 2. fıkrasında "Türk Silahlı Kuvvetlerine bağlı her derecedeki eğitim kurumuna 1997 ve sonraki yıllarda giren ve askeri öğrencilikten kendi isteğiyle ayrılan veya sağlık sebepleri dışında askeri öğrencilikten çıkarılanlardan; yüklenme ve kefalet senetlerinde yazılı olsa dahi ilaç ve tedavi giderleri, kitap, kırtasiye giderleri, öğrenci harçlıkları ile yiyecek giderinin yarısı ve bunlara tekabül eden faizleri geri alınmaz. Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte ödemeleri devam edenler ile bu konuda açılmış davaları sonuçlanmamış veya kesin hükme bağlanmış olanlar da bu madde hükümlerinden yararlandırılır. Ödemesi devam edenlerden bu madde çerçevesinde yapılacak hesaplamaya göre fazla ödeme yapmış olanlar ile bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce ödemesini tamamlamış olanlara geri ödeme yapılmaz. Bu maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ile Millî Savunma Bakanlığınca müştereken belirlenir" hükmü yer almaktadır. Bu madde ile yapılan düzenleme, askeri okullara 1997 ve sonraki yıllarda giren ve askeri öğrencilikten kendi isteğiyle ayrılan veya sağlık sebepleri dışında askeri öğrencilikten çıkarılan kişiler için geçerli olup, askeri okullardan mezun olduktan sonra subay, astsubay, uzman jandarma vs. olarak TSK emrinde çalışmakta iken ilişiği kesilenler için uygulanması mümkün olmadığı halde, mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının borçlu olmadığı miktar belirlenirken; 6353 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanması ve mahkemece bu rapor doğrultusunda karar verilmesi doğru değil ise de, davacı hakkında uygulanması gereken 17.12.2005 tarihinde yürürlüğe giren Türk Silahlı Kuvvetleri Personelinin Öğrenim, Eğitim ve Yetiştirme Masraflarının Tespitine Dair Yönetmeliğin 5. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendi 09.11.2013 tarihinde "öğrenci harçlıkları, kitap kırtasiye", "ilaç-tedavi giderleri" ile "personel ve amortisman ibareleri yürürlükten kaldırılmış, "yiyecek" ibaresi "yiyecek masraflarının yarısı" olarak değiştirilmiş ve birinci fıkrasının sonuna "01.01.1997 ve sonrasında imzalanan yüklenme senetleri dikkate alınarak hesaplanacak tazminat miktarlarında bu Yönetmelik hükümleri esas alınır" şeklinde değiştirilmiş olup bu değişiklik nedeniyle davacının borçlu olmadığı miktarın aynı içeriğe sahip 6353 sayılı Yasa geçici 1. maddesinin 2. fıkrasına göre belirlenmiş olması bozma nedeni yapılmamıştır.Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasal gerektirici nedenlere ve özellikle kanıtların takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre sair temyiz itirazları yerinde değildir.Ancak;1-926 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun 112. maddesine 03.07.2003 tarihinde 4917 Sayılı Yasa ile eklenen 5. maddesinde “Türk Silâhlı Kuvvetleri’nden her ne şekilde olursa olsun mecburî hizmet yükümlülüğünü tamamlamadan ayrılan veya ilişiği kesilen subay ve astsubaylar (Türk Silâhlı Kuvvetleri’nde görev yapamaz şeklinde sağlık raporu alanlar ile vazife malûlü olarak Türk Silâhlı Kuvvetleri’nden ayrılanlar hariç), her yıl kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından belirlenen; askerî öğrenci, subay ve astsubay nasbedildikten sonra kendilerine yapılan öğrenim, eğitim ve yetiştirme masraflarını, yükümlülük sürelerinin eksik kalan kısmı ile orantılı olarak kanunî faizi ile birlikte tazminat olarak öderler. Öğrenim, eğitim ve yetiştirme masraflarının hangi unsurlardan oluşacağı ve tahsiline ilişkin usul ve esaslar; Millî Savunma, İçişleri ve Maliye Bakanlıkları tarafından müştereken yürürlüğe konulacak yönetmelikte belirlenir” denilmektedir. Yasanın uygulanmasını gösteren ve 17.12.2005 tarihinde yürürlüğe giren Türk Silahlı Kuvvetleri Personelinin Öğrenim, Eğitim ve Yetiştirme Masraflarının Tespitine Dair Yönetmelik’in (09.11.2013 tarihli yönetmelik ile değişik) 5. maddesinde ise, Türk Silahlı Kuvvetlerinde görev yapamaz şeklinde sağlık raporu alanlar ile vazife malûlü olarak ayrılanlar hariç olmak üzere her ne şekilde olursa olsun mecburi hizmet yükümlülüğünü tamamlamadan ayrılan veya ilişiği kesilen subay ve astsubaylar ile ilgili maliyet hesabında; öğrencilik dönemine ait 3 Eylül 1985 tarihli ve 18857 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Askerî Okullara Alınan Öğrenciler ile Silahlı Kuvvetler Hesabına Fakülte ve Yüksek Okullarda Okuyan Öğrenciler İçin Yüklenme Senedi Düzenlenmesine ve Bu Okullardan Çeşitli Sebeplerle Ayrılacak Öğrencilere veya kefillerine Ödettirilecek Tazminata Dair Yönetmelik hükümleri uygulanarak yapılacak hesaplamada; yiyecek masraflarının yarısı, giyim-kuşam, vize-diploma-sınav ve benzeri harçlar, öğretim ve eğitimin gerektirdiği ulaşım giderleri, barındırma, askerî liseler hazırlık sınıfları yabancı dil eğitimleri, atış giderleri ile görmüş olduğu kurs masraflarının dikkate alınacağı açıklanmıştır. Dosyanın incelenmesinde; davacının ...’da eğitim gördükten sonra 31.08.2008 tarihinde subay olarak nasbedildiği, ancak; mecburi hizmetini tamamlamadan 18.02.2011 tarihinde ilişiğinin kesildiği, davacının bu sırada ayrıca 130. Dönem Subay Temel Askerlik ve Sahrada Sağlık Hizmetleri Kursu, 130. Dönem Stajyer Subay Eğitimi Kursu, 2. Dönem Subay Jandarma Oryantasyon Kursu ile İlk ve Acil Yardım Kursuna katıldığı anlaşılmıştır. Yukarıda sözü edilen Yasa ve Yönetmelik hükümleri dikkate alındığında; davacının katılmış olduğu bu kurslarda ve eğitimlerde kendisine yapılan masrafları da kalan mecburi hizmetiyle orantılı olarak ödeyeceği düşünülmeden, bu kurs ve eğitim masraflarını hesaplamada dikkate almayan bilirkişi raporuna göre hüküm kurulması,Kabule göre de;2-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelerin incelenmesinden; davacının 6318 sayılı Yasanın 47. maddesi ile değişik 926 sayılı Yasanın 112. maddesinin 1. fıkrası gereğince yükümlü bulunduğu 10 yıl (3650 günlük) mecburi hizmet süresinin 487 günlük kısmını ifa etmiş olduğu, kalan mecburi hizmet süresinin 3163 gün olduğu anlaşıldığına göre, davacının kalan mecburi hizmet süresine karşılık gelen borcunun, 3163/3650 gün üzerinden oranlama yapılarak hesaplanması gerekirken, mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda 3163/5475 gün üzerinden oranlama yapılarak hesaplanmış olması,3-Dosya içerisindeki bilgi ve belgeler ile özellikle hükme esas alınan bilirkişi raporunun ekinde yer alan faiz hesaplama tablosunun incelenmesinden; bilirkişi tarafından yapılan faiz hesaplama yönteminin denetime elverişli olmadığı, hangi masraf kalemine, hangi tarihten itibaren, hangi faiz oranı uygulanarak hesaplama yapıldığının belirtilmediği anlaşılmaktadır. Bu nedenle, mahkemece bilirkişiden yukarıda belirtilen hususları da açıkça ve denetime elverişli şekilde gösteren ek rapor alınıp oluşacak sonuç doğrultusunda bir karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi,4-Davalı idare tarafından davacı adına tahakkuk ettirilen 53.192,51 TL borcun, ilişik kesme tarihi olan 18.02.2011 tarihi itibariyle hesaplanıp tahakkuk ettirilmiş olduğu dikkate alınarak, mahkemece davacının 18.02.2011 tarihi itibariyle davalıya borçlu olmadığı miktarın tespitine karar vermek gerekirken, hüküm fıkrasında davacının davalıya 6353 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 04.07.2012 tarihi itibari ile borçlu olmadığının tespitine şeklinde hüküm kurulması,5-Davacı vekili dava ve ıslah dilekçesinde, davacının idarece tahakkuk ettirilen 53.192,51 TL borcun 40.647,54 TL'sinden borçlu olmadığının tespitini talep etmiş olduğuna göre, mahkemece, yargılama sırasında yürürlüğe giren 6318 Sayılı Kanun ve 09.11.2013 tarihli yönetmelik değişikliği yürürlüğe girmemiş olsaydı davaya konu talebin red ve kabul edilecek miktarları bilirkişiye hesap ettirilip bu miktarlar üzerinden, davada kendisini vekille temsil ettiren taraflar yararına vekalet ücretine ve yargılama giderlerine hükmedilmesi gerekirken, vekalet ücreti ve yargılama giderlerine esas alınacak matrahın tespitinde idarece tahakkuk ettirilen borcun tamamının esas alınmış olması,Doğru görülmemiştir.Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, 12.01.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.