Anasayfa / İçtihat / Yargıtay Karar No : 805 - Karar Yıl 2017 / Esas No : 21204 - Esas Yıl 2014





MAHKEMESİ :Asliye Hukuk MahkemesiTaraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda verilen hüküm davacılar ve davalı ... vekilince temyiz edilmiş, davacılar vekilince de duruşma talep edilmiş olmakla duruşma için tayin edilen 31.01.2017 Salı günü davacılar vekili Av. ... ile davalı ... vekili Av. ... geldiler. Davalı ... tarafından gelen olmadı. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraf vekilleri dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü.-K A R A R-Davacı vekili, 26/04/2006 tarihinde davalı sürücü ... yönetimiminde olup diğer davalı ...'a ait ... plaka sayılı minibüsün seyir halinde iken yaya müvekkili ...'na çarparak ağır şekilde yaraladığını, müvekkilinin yaralanması nedeniyle iş ve gücünden kaldığını, bu süre içerisinde yanında kalan torunu ...'ın kendisine baktığını, yaralanma nedeniyle büyük acı ve ızdırap duyduğunu belirterek davacı ... için 10.000,00TL maddi, 100.000,00 TL manevi ile davacı ... için 15.000,00 manevi tazminatın kaza tarihi olan 26/04/2006 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiş 17/03/2010 tarihli ıslah dilekçesi ile tedavi gideri olarak 622,50 TL ve kısmi iş göremezlik zararı 15.832,24 TL olmak üzere alacağını toplam 16.454,74 TL'ye çıkartmıştır.Davalı ... vekili, davan??n zamanaşımına uğradığını, davacı ...'ın davada aktif ehliyeti bulunmadığını belirterek davanın reddini istemiştir.Davalı ..., davaya cevap vermemiştir.Mahkemece, davanın kısmen kabulüne, 16.454,74 TL maddi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı ... (mirasçıları) verilmesine, ... için 10.000,00 TL, ... (mirasçıları) için 15.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine, karar verilmiş, karar davacılar vekili ile davalı ... vekilince temyiz edilmiştir.1-Mahkemece toplanıp değerlendirilen delillere, özellikle manevi tazminat talebi ile ilgili olarak hüküm kurulurken olayın meydana geliş şekli, tarafların ekonomik ve sosyal durumları, olay nedeniyle duyulan acı ve elemin derecesi ve B.K.nun 47.maddesindeki özel haller dikkate alınmış bulunduğuna göre, davacı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.2-Dava trafik kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.2918 sayılı KTK.nun hükümlerine göre, trafik kaydı "işleten"i kesin olarak gösteren bir kayıt değilse de, onun kim olduğunu belirleyen güçlü bir karine niteliğindedir. Trafik kaydına rağmen işletenliğin 3. kişi üzerinde bulunmasını engelleyen bir yasa hükmü yoktur. Aynı yasanın 3. maddesinde, "İşleten: Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya uzun süreli kiralama, ariyet veya rehin gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak, ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır." şeklinde tanımlanmıştır. Aynı kanunun 85. maddesinde ise, "Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün ünvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen bilet ile işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar." hükmüne yer verilmiştir. Bu yasal düzenleme karşısında, kazaya karışan araçların meydana getirdikleri zararlardan araç sahiplerinin hukuken sorumlu olacağı ilkesi benimsenmiş ise de, araç malikleri tarafından herhangi bir sebeple yararlanılması için bir başka kimseye devredilmesi halinde (kısa bir süre için kiralanmaması kaydıyla) artık üzerindeki fiili hakimiyeti kalmaması ve bu sebeple ekonomik yönden de bir yararlanma olanağının kalktığı durumlarda, o aracı kaza sırasında fiili hakimiyeti altında bulunduran ve ondan iktisaden yararlanan kimsenin işleten sıfatıyla meydana gelen zarardan sorumlu tutulması gerekir.Somut olayda davalılardan... vekili, müvekkilinin kayden malik olduğu .... plakalı dolmuşu dava dışı ...isimli kişiye 18.03.2006 tarihli protokol ile kiraya verdiğini, dolmuşu bu tarihten sonra dava dışı ....'in kendi nam ve hesabına çalıştırdığını, dolayısıyla ...'in işletenlik sıfatının bulunmadığını iddia etmiştir.Dosyanın incelenmesinde; aracın kiracısı olduğu iddia edilen dava dışı ...tarafından davalı ... ve SGK aleyhine 2006 Ocak/2011 Haziran arasına ilişkin olarak hizmet tespiti davası açıldığı ve yapılan yargılama sonucunda .....İş Mahkemesinin 2011/787 E, 2015/753 K sayılı 18.06.2015 tarihli kararı ile, ...'in ... plakalı dolmuşu kiraladığı, aylık kira bedeli ödediği, kendi nam ve hesabına işlettiği, ...'in işçisi olmadığı gerekçesiyle hizmet tespiti davasının reddedildiği, davalılardan araç sürücüsü Kadir tarafından da yine diğer davalı ... ve SGK aleyhine 2006 Ocak/2011 Haziran arasına ilişkin olarak hizmet tespiti davası açıldığı ve yapılan yargılama sonucunda....İş Mahkemesinin 2011/799 E, 2013/302 K sayılı 16.06.2016 tarihli kararı ile davanın reddedilerek temyiz edilmeden 23.08.2016 tarihinde kesinleşmiş olduğu hususları anlaşılmıştır.Davalı ... tarafından dosyaya sunulan 18.03.2006 tarihli adi yazılı şekilde düzenlenmiş olan kira protokolünün aslı kaybolmuş olup bu haliyle protokol, işletenliğin devri yönünde tek başına yeterli kabul edilemezse de yukarıda açıklanan mahkeme kararları ile birlikte değerlendirildiğinde kesin değil ancak güçlü delil oluşturmaktadır.Bu durumda davalı ...'in işletenlik sıfatının kalkmış olduğu hususu gözetilmeden eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.3-Bozma neden ve şekline göre davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının incelenmesine gerek görülmemiştir.SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin sair temyiz itirazının incelenmesine yer olmadığına, 1.350,00 TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak duruşmada vekille temsil olunan davalı ...'a verilmesine, aşağıda dökümü yazılı 6,20 TL kalan onama harcının temyiz eden davacılardan alınmasına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ...'a geri verilmesine 31/01/2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.