MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi. Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine dair verilen hükmün süresi içinde davacı Hazine vekili ile davalı ... tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:-K A R A R-Davacı vekili, davalı ...'ın müvekkiline ait askeri aracı sevk ve idare ederken dava dışı .... ... A.Ş.ne sigortalı bulunan ... .... plakalı araca kusurlu olarak çarparak hasar verdiğini, müvekkilinin aleyhe açılan dava ve takip sonunda hasar bedelini ödediğini ileri sürerek, ....735,00 TL.nın ........2009 ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalı araç sürücüsü .... ile diğer davalı araç komutanı...'den müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Davalı ..., kusurunun bulunmadığını, olaya ilişkin olarak askeri mahkemede yargılanarak beraat ettiğini ve davanın reddini savunmuştur. Davalı ... duruşmalara katılmamış ve cevap vermemiştir. Mahkemece yapılan yargılama sonunda, davalı ...'in olayda kusuru bulunmadığından hakkındaki davanın reddine, davalı ... hakkındaki davanın kabulü ile ....735,00 TL.nın 02.....2009 ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile bu davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş; hüküm, davacı hazine vekili ile davalı ... tarafından temyiz edilmiştir.. Dava, trafik kazasından kaynaklanan maddi tazminatın zarar sorumlularından rücuen tazmini istemine ilişkindir. ...-) Gerekçeli karar davalı ...'a usulen tebliğ edilmediğinden, temyiz isteminin süresinde olduğu kabul edilerek yapılan incelemede; Davacının işleteni olduğu askeri araç, davalı sürücü ... sevk ve idaresinde iken “Taşıt Giremez” (ters yön) işaret levhasının bulunduğu yola girerek ve karşı yönden gelen dava dışı ....kişiye ait araçla çarpışarak hasara neden olmuş, karşı aracın kasko sigortacısı tarafından aracın işleteni (davacı) ... aleyhine açılan dava ve ... takibi sonunda davacı Hazine ........2009 tarihinde ödediği tazminatın zarar sorumlularından rücuen tahsilini istemektedir. Davalı ... askerlik hizmeti dolayısıyla verdiği zarar kapsamında zarardan sorumlu tutulmuştur. Rücuun amacı, birlikte sorumlular arasında hakkaniyete göre denge kurmaktır. B.K'nun 50. maddesi, hakimin takdirini temel almıştır. Anılan maddeye göre, ilgililerin birbirlerine karşı rücu hakları olup olmadığını ve varsa kapsamını hakim takdir edecektir. Bu madde, her ne kadar birden çok kimselerin ortak kusurlarıyla zarar oluşturmalarını düzenlemiş ise de onu izleyen 51. maddedeki (birden çok kişilerin değişik hukuksal nedenlerden sorumluluğunda da) belirtilen kural geçerlidir. Öyleyse, çok tipli teselsülde de hakim, rücu kapsamını takdir durumundadır. Diğer taraftan, kusur durumu sorumluluğun kapsamını belirlemede etkin ise de “hakkaniyet” onunla birlikte değerlendirilmesi gereken bir unsurdur. BK. 43/... maddesinin hükmüne göre, hakim tazminatın suretini ve derecesini tayin etmekle görevli olup, bunu yaparken hal ve mevkiin icabını göz önünde tutması gerekmektedir. Bundaki amaç olayın özelliklerine göre hakkaniyete uygun bir sonuca ulaşmaktır. Somut olayda; davalı ...C. Anayasası'nın 72. maddesinde tanımlanan askerlik görevini (hak ve yükümlülüğünü) yerine getirdiği sırada askeri araçta şoför olarak görevlendirilmiş ve araç onun tarafından kullanılırken trafik kazası gerçekleşmiştir. O halde rücuen ödettirilecek tazminat kapsamı belirlenirken davalının içinde bulunduğu bu durum göz önünde tutulması gerekir. Her ne kadar askerlik yükümlülüğü karşılık-.sız bir borç ise de; bu görevin ifası sırasında bir kasıt bulunmaksızın kusurlu davranış sonucunda bir zarar oluşmuştur. Davalı er olup, diğer kamu görevlileri gibi yaptığı hizmetin karşılığında bir ücret almamaktadır. Bu durumda rücuen ödettirilecek tazminatın kapsamı belirlenirken hakkaniyet gereği belirtilen hal ve mevkii gözetilip onun icabı olarak belirlenen tazminat miktarından uygun bir indirim yapılması gerekirken bu hususun göz ardı edilmesi doğru görülmemiştir. ...-) Davacı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde; Mahkemece kaza sırasında askeri araç içinde “araç komutanı” sıfatıyla görevli diğer davalı ... hakkındaki davanın olayda kusuru bulunmadığından reddine karar verilmiştir. Her ne kadar bu davalı hakkında......... Askeri Mahkemesinin 2008/171-915 sayılı kararı ile Memuriyet Görevini Kötüye Kullanma suçundan beraat kararı verilmiş ise de BK.53.maddesinde "hakim, kusur olup olmadığına yahut haksız fiilin failinin temyiz kudretini haiz bulunup bulunmadığına karar vermek için ceza hukukunun mes'uliyete dair ahkamıyla bağlı olmadığı gibi, ceza mahkemesinden verilen beraat kararı ile de mukayyet değildir. Bundan başka ceza mahkemesi kararı, kusurun takdiri ve zararın miktarını tayin hususunda dahi hukuk hakimini takyit etmez" şeklinde düzenlenmiş olduğundan, kaza sırasında araç komutanı sıfatıyla görevlendirilmiş olan bu davalı yönünden görev, yetki ve sorumluluğa ilişkin ilgili mevzuat çerçevesinde talimat ve yönergeler getirtilip kazanın oluş şekli ve tüm dosya kapsamı itibariyle olayda sorumluluğunun bulunup bulunmadığının mahkemece tartışılıp irdelenmesi, gerektiğinde kusur oranlarının belirlenmesi için İTÜ ya da Karayolları Genel Müdürlüğü gibi kuruluşlardan önceki bilirkişi dışından seçilecek bilirkişi heyetinden ayrıntılı, gerekçeli, denetime açık rapor alınması, oluşabilecek çelişkilerin giderilmesi ondan sonra varılacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması da isabetli değildir. SONUÇ: Yukarıda (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı ...'ın temyiz itirazlarının, (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz .itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ...'a geri verilmesine ........2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.