Tebliğname No : 11 - 2013/159348MAHKEMESİ : İstanbul 19. Ağır Ceza MahkemesiTARİHİ : 08/11/2012NUMARASI : 2008/45 (E) ve 2012/260 (K)SUÇ : Dolandırıcılık, resmi belgede sahtecilikDosya incelenerek gereği düşünüldü;Dolandırıcılık suçunun oluşabilmesi için; failin bir kimseyi, kandırabilecek nitelikte hileli davranışlarla hataya düşürüp, onun veya başkasının zararına, kendisine veya başkasına yarar sağlaması gerekmektedir. Hile nitelikli bir yalandır. Fail tarafından yapılan hileli davranış belli oranda ağır, yoğun ve ustaca olmalı, sergileniş açısından mağdurun inceleme olanağını ortadan kaldıracak nitelikte bir takım hareketler olmalıdır. Kullanılan hileli davranışlarla mağdur yanılgıya düşürülmeli ve bu yanıltma sonucu yalanlara inanan mağdur tarafından sanık veya bir başkasına haksız çıkar sağlanmalıdır. Hilenin kandırıcı nitelikte olup olmadığı olaysal olarak değerlendirilmeli, olayın özelliği, mağdurun durumu, fiille olan ilişkisi, kullanılan hilenin şekli,kullanılmışsa gizlenen veya değiştirilen belgenin nitelikleri ayrı ayrı nazara alınmalıdır.TCK'nın 158/1-e bendinde belirtilen, kamu kurum ve kuruluşlarının zararına olarak dolandırıcılık suçunun işlenmesi, nitelikli hal kabul edilmiştir. Hangi kurum ve kuruluşların, kamusal nitelik taşıdığı, o kurumun kadro bakımından bağlı olduğu durumu düzenleyen mevzuata göre belirlenir. Bu nitelikli halin oluşması için, eylemin kamu kurum ve kuruluşlarının mal varlığına zarar vermek amacıyla işlenmesi gerekir. Zarar vermek, kamu kurum ve kuruluşlarından hakkı olmayan bir parayı almak yada bir borcu geri vermemek şeklinde olabilir. Bu suçun zarar göreni kamu kurum ve kuruluşunun tüzel kişiliğidir. Kamu kurum ve kuruluşlarının zarar görmesi söz konusu değilse bu suç oluşmayacaktır.Dolandırıcılık suçunun kamu yararına çalışan hayır kurumlarının zararına işlenmesi madde kapsamında değildir.Sanık İ.. H..'nun İmaj Optiğin sahibi, sanıklar A.. İ.., T.. S.. ve G.. B..'ın M. Optik Firmasının ortakları, sanık M. S.'in Gözlem Optiğin sahibi, sanık H.. Y..'nın O. Optiğin sahibi, sanıklar F.. G.. ve İ.. K..'nun O. Optik Firmasının ortakları, sanıklar H.. İ.. ve A.. İ..'nin ise İnci O. Firması ortakları oldukları, M. Optik Firması tarafından 27/04/2005-05/01/2006 tarihleri arasında katılan kuruma ibraz edilen 167 adet gözlük reçetelerindeki yetkili imzalarının sahte olduğu, kaydı olmayan 14 kişiye 4 yıllık süre dolmadan 2. kez gözlük verildiğine ilişkin sahte evrak düzenlendiği, böylece toplam 10.443,49 TL katılan kuruma zarar verildiği, G. Optik Firması yetkililerinin 04/05/2005- 02/11/2005 tarihleri arasında ibraz ettikleri 273 adet reçetedeki müstehaklık kaşeleri altındaki yetkili imzaların sahte olduğu, reçetelerin katılan kurumun kayıtlarında olmadığı, mükerrer çerçeve verilmiş bulunan sigortalıların olduğu, böylece kurumun toplam 12.384,33 TL zarara uğratıldığı, O.Optik Firması tarafından 07/12/2005-07/01/2006 tarihleri arasında katılan kuruma ibraz edilen 242 adet reçetenin katılan kurum kayıtlarına intikal ettirilmediği, reçetelerdeki yetkili imzalarının sahte olduğu, siğortalılara 4 yıllık süre içerisinde mükerrer çerçeveler verildiği, böylece katılan kurumun toplam olarak 13.299,85 TL miktarında zarara uğratıldığı, O. Optik Firmasının 02/12/2005-02/02/2006 tarihleri arasında katılan kuruma ibraz ettiği 57 reçetenin katılan kurum kayıtlarına intikal etmediği, reçetelerdeki yetkili imzalarının sahte olduğu, sigortalılara 4 senelik süre içerisinde mükerrer çerçeveler verildiği böylece katılan kurumun toplam 3.925,12 TL zarara uğratıldığı, İ. Optik Firmasınn 03/09/2005-19/01/2006 tarihleri arasında katılan kuruma ibraz ettiği 33 adet reçetenin kayıtlarının bulunmadığı, reçetelerdeki yetkili imzalarının sahte olduğu, böylece katılan kurumun toplam 3.768,78 TL miktarında zarara uğratıldığı, İ. Optik Firmasının 03/12/2005-05/01/2006 tarihleri arasında katılan kuruma ibraz ettiği 214 reçetenin katılan kurum kayıtlarına intikal etmediği, yetkili İmzalarının sahte olduğu, böylece katılan kurumun toplam 10.464,54 TL miktarında zarara uğratıldığının belirlendiğinin iddia edildiği somut olayda; sanık T.. S..'nin bölge müdürlüğünde onay işlemi yapılmamış reçeteler birikmişti, sanık İ.. H.. bu işleri ben yaparım dedi, bizde reçeteleri kendisine verdik, kendisi bu reçeteleri onaylatmış olarak bize geri getirdi ve biz de bu reçeteleri katılan kuruma vererek paramızı aldık, sonradan katılan kurum tarafından yapılan incelemede İ.. H..'nun yapmış olduğu bu onaylatma işlemlerinin sahte olarak gerçekleştirildiği belirlendi, sanık G. B.'ın M.O.'te çalışan bir elemandım, sembolik olarak da %1'lik hisse ile ortak idim, sanık İ.. H.. "ben onaylatırım" diyerek bir kısım reçetelerimizi almıştı, sanık A.. İ..'nin İ. optik firması benim ağabeyim olan Hamdi İnci'ye aittir, benim olayla ilgim yoktur, sanık İ.. H..'nun İmaj optik isimli firma bana ait olup, İmaj optikin 3 ayrı şubesi vardı, bu şubelerden biri Şişli'de, biri Okmeydanı'nda, diğeri de Karabük'te idi, merkez Karabük olup, ben Karabük'teki merkezde mesul müdür olarak çalışıyordum, İstanbul'daki firmalarda ayrı ayrı mesul müdürler bulunuyorlardı, Okmeydanı'ndaki firmada N. D., Şişli'deki firmada Dursun A. Y. mesul müdür olarak bulunmaktadır, sanık F.. G..'in O. O. firmasının İ.. K.. ile birlikte ortağıyım ancak işlerle şahsen ben ilgilenmiyorum eşim M. G. ilgileniyor, sanık M.. S..'in firmanın bütün gözlük işlerini F. B. yürütüyordu, sanık H.. İ..'nin sahibi olduğum İnci Optik isimli firmadaki işleri H. A. yütürüyordu, bir usulsüzlük varsa onun tarafından gerçekleştirilmiştir, sanık H.. Y..'nın Odak optik firması bana ait olmasına rağmen, bu firmayı fiili olarak ortağım olan İ. Ç. sevk ve idare ediyordu, sanık A.. İ..'in ben bu işle hiç ilgilenmedim işlerin tamamını T.. S.. yürütüyordu yine bir kısım sanıkların hastaların gözlük alma haklarının bulunup bulunmadığını ve suça konu reçetelerin sahteliğini tespit etme imkanınımız yoktu" şeklinde beyanlarda bulunmaları ayrıca katılan kuruma sunulan reçelerden hangilerinin sahte olduğu ve bu reçetelerin hangi firmaya ait olduğunun belirlenmediğinin anlaşılması karşısında; gerçeğin kuşkuya yer vermeyecek şekilde belirlenmesi bakımından, katılan Kuruma sanıklar tarafından ibraz edildiği iddia edilen 1227 adet reçeteden hangilerinin sahte olduğu ve sahteciliğin ne surette yapıldığının katılan kurumdan sorulmak sureti ile sahte olarak düzenlenen reçetelerin kesin olarak belirlenmesi ile bu reçete sahibi sigortalıların tanık olarak dinlenilmeleri ile bu reçeteleri düzenleyen kişiler ile bu reçeteleri sanıklara ait firmalara getiren kişiler hakkında soruşturma veya dava açılıp açılmadığının adli mercilerden de araştırılması, açılmışsa soruşturma veya kovuşturma dosyalarının ilgili yerlerden getirtilip incelenerek zapta geçirilmesi, birleştirilmeleri hususunun değerlendirilmesi, mümkün olmadığı taktirde bu davayı ilgilendiren delillerin onaylı örneklerinin dosya içine konulması, gerektiğinde sanıkların yazı ve imza örnekleri alınarak, sahte olduğu belirlenen reçetelerdeki yazı ve imzaların sanıklara ait olup olmadığı yönünde bilirkişi incelemesi yaptırılması, sanıkların savunmaları doğrultusunda sanıklara ait adı geçen işyerlerinin sorumluluğunun kimlere ait olduğu, belirtilen işlemleri kimlerin yaptığının araştırılması, beyanlarda geçen N. D., D. A. Y., M. G., F. Büyükada, H. A., İ. Ç.'ın tanık olarak dinlenilmeleri, suç tarihi itibari ile sanıklara ait firmaların hastaların gözlük alma haklarının bulunup bulunmadığını tespit etme ve reçetelerin sahteliğini kontrol etme görev ve sorumluluklarının bulunup bulunmadığının, katılan kurumdan sorularak sonucuna göre sanıkların hukuki durumlarının tayin ve takdiri gerektiği gözetilmeyerek, eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması,Bozmayı gerektirmiş olup katılan vekilinin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan, hükmün bu nedenle, 5320 sayılı Kanunun 8/1. maddesi gereğince uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK'nın 321. maddesi uyarınca BOZULMASINA, 09/04/2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.