Mahkemesi :Nizip 1. Asliye Hukuk HakimliğiTarihi :27.06.2014Numarası :2012/346-2014/749Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:- K A R A R -Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan fazla iş bedelinin tahsili istemine ilişkin olup, mahkemece davanın kabulüne dair verilen hüküm davalı işsahibi vekili tarafından temyiz edilmiştir.Davacı vekili, müvekkilinin yüklenici olup, Nizip İlçesindeki Toplum Merkezi yapım işini 13.8.2010 tarihli sözleşmeyle götürü bedelle yapımını üstlendiğini, proje dışında da bir takım imalâtların yapımının ortaya çıktığını, sözleşme harici yaptırılmak istendiğini, bu istemin müvekkili tarafından kabul edildiğini ve imalâtların yapıldığını, Nizip Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2011/71 D. iş dosyasıyla uzman bilirkişiler vasıtasıyla fazla işlerin belirlendiğini, iş artışı ile ilgili olarak bedelin müvekkiline ödenmediğini, bu nedenle 150.134,24 TL'nin davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir. Davalı işsahibi vekili ise, cevap dilekçesinde sözleşme ve sözleşme eki şartnameler gereği fazladan yapıldığı iddia olunan işlerle ilgili olarak yüklenici davacıya bedel ödenmesinin söz konusu olmadığını, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.Mahkemece, yapılan keşif sonucu alınan bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiştir.Yanlar arasındaki uyuşmazlık sözleşme dışı yaptırılan imalât bedelinin tahsili istemine ilişkin olup, mahkemece bilirkişi raporu doğrultusunda istem kabul edilmişse de, yapılan araştırma ve inceleme ve hükme dayanak yapılan bilirkişi raporunun yeterli olduğu söylenemez. Uyuşmazlık sözleşmenin imzalandığı 13.8.2010 tarihinde yürürlükte bulunan mülga 818 sayılı BK'nın 355 ve devamı maddelerinde düzenlenen "eser" sözleşmesi ilişkisi bulunduğu anlaşılmaktadır. Eser sözleşmelerinde iş bedeli götürü kararlaştırılmış ise, yüklenici yapılacak şeyi teklif ettiği fiyattan yapmak zorundadır (BK. md. 365). Sözleşmeye bağlılık ilkesi uyarınca da götürü bedelle yapılacak sözleşmelerde tahmin edilen miktardan fazla olsa dahi yüklenici bu işi yapma yükümlülüğü altındadır. Uyuşmazlığa konu olan sözleşme de götürü bedelle yapılmış ve işin 1.597.000,00 TL'ye yapılacağı kararlaştırılmıştır. Ne var ki, davacı yüklenici sözleşme dışı iş yapıldığını ileri sürdüğüne göre bu durumda taraflar arasında düzenlenen sözleşme hükümleri değerlendirme yapılmalıdır. Taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 8.2.1. maddesinde Yapım İşleri Şartnamesinin sözleşmenin eki olduğu kararlaştırması bulunmaktadır. Yapım İşleri Şartnamesinde de, proje dışı işlerin yapılması halinde 21. ve 22. maddeler uygulanmalıdır. Taraflar arasındaki sözleşmenin 8. maddesinde Yapım İşleri Genel Şartnamesi'nin sözleşmenin eki olduğu ve ilk sırada uygulanacağı, 28. maddesinde ise sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesine ilişkin hususlarda da aynı şartnamenin uygulanacağı kabul edilmiştir. Davada ilave işlerin bedeli istendiğinden, bu bedelin sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan Yapım İşleri Genel Şartnamesi'nin 21. maddesi hükümlerine göre hesaplanması gerekir. Anılan Şartnamenin 21. maddesinde, sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave iş artışının olması ve bu işin: a)sözleşmeye esas proje içinde kalması, b)idareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması şartlarıyla götürü bedelli işlerde sözleşme bedelinin %10, birim fiyatlı sözleşmelerde %20’sine kadar fazlasının süre hariç sözleşme hükümlerine göre aynı yükleniciye yaptırılabileceği belirtildikten sonra, 22. maddesinde idarenin gerekli görerek yapılmasını istediği ve ihale kapsamında fiyatı verilmemiş yeni iş kalemleri ile 21. maddeye göre sözleşme kapsamında yaptırılacak ilave iş bedellerinin maddenin 2. fıkrasında belirtilen hükümler çerçevesinde yüklenici ile birlikte tespit edilen birim fiyatlar üzerinden yükleniciye ödeneceği hükmü getirilmiştir. 22. maddenin 2. fıkrasında yeni birim fiyatının nasıl tespit edileceği sırasıyla gösterilmiştir. Buna göre, a)Yüklenicinin birim fiyatların tesbitinde kullanarak teklifi ekinde idareye sunduğu ve yeni iş kalemi ile benzerlik gösteren iş kalemlerine ait analizlere kıyaslanarak bulunacak analizler, b)İdare veya diğer idarelerde mevcut olan ve yeni iş kalemine benzerlik gösteren yeni iş kalemlerine ait analizler, c)Yeni iş kaleminin yapılması sırasında tutulacak puantajla tespit edilecek malzeme miktarları ile işçi ve makinelerin çalışma saatleriyle ilgili diğer tüm girdiler esas alınarak uygulanacak analizler uygulanacaktır.Bu analizlerin belirlenmesinde ise, yine sırasıyla;a)Yüklenicinin teklifinin ekinde idareye verdiği teklif rayiçleri,b)İdarede veya diğer idarede mevcut rayiçler,c)İdarece kabul edilmek şartıyla uygulama ayına ait Ticaret ve/veya Sanayi Odalarınca onaylanmış mahalli rayiçler kullanılacaktır.Bu durumda, mahkemece hükme esas rapor veren bilirkişi kurulundan alınacak ek raporla sözleşme ve eklerine göre davacı yüklenicinin gerçekleştirdiği ilave işler ve ek imalâtların ayrı ayrı nelerden ibaret olduğu, bunlardan hangilerinin sözleşme kapsamında yaptırılan ilave işler olduğu, hangilerinin de sözleşmede bulunmayan işler kapsamında kaldığı tespit ettirildikten sonra, Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 22. maddesinin 2. fıkrasına göre; yeni tespit edilecek fiyata göre bedeli denetime elverişli ve gerekçeli olarak hesaplattırılıp sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken eksik incelemeye dayalı olarak ve sözleşme dışına çıkılarak birim fiyatlarıyla hesaplama yapan bilirkişi raporuyla bağlı kalınarak yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır. Öte yandan, Nizip Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2011/71 Değ. iş sayılı dosyasında 100 tonluk su deposu hesaba katılmış, bilirkişilerce mahallinde yapılan incelemede 20 tonluk depo bulunduğu bildirilerek bedel hesaplanmış, davacının itirazı üzerine alınan ek raporda yerinde yapılan imalâtın 20 ve 30 tonluk modüler çelik su deposu olduğu saptanmakla birlikte projeye göre imalât yapılmasının doğru olduğu belirtilerek idarenin 100 tonluk depo kesintisi yapmasının yerinde olmadığı belirtilmiş ise de bu çelişki giderilmeden ve deponun kaç tonluk olduğu açıklığa kavuşturulmadan hüküm tesisi hatalı olmuştur.Bu nedenle mahkemece yapılacak iş; sözleşmeye konu işin götürü bedel olduğu gözönüne alınarak, HMK'nın 266. ve devamı maddelerinde öngörülen usulle yeniden oluşturulacak uzman bilirkişi kurulundan davacının sözleşme kapsamında yaptığı imalât dışında varsa fazla imalât tutarının, tarafların bu konuda ibraz edecekleri tüm deliller toplanıp, az yukarıda açıklanan yönteme uygun yeniden hesaplanması ve su deposuyla ilgili hususun da açıklığa kavuşturulmasından sonra hüküm vermekten ibarettir. Eksik incelemeyle ve yetersiz bilirkişi raporuna dayalı olarak karar verilmesi hatalı olmuştur.Açıklanan nedenlerle kararın bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda 1. bentte yazılı nedenlerle hükmün temyiz eden davalı yararına BOZULMASINA, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 20.10.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.