Anasayfa / İçtihat / Yargıtay Karar No : 8017 - Karar Yıl 2006 / Esas No : 4025 - Esas Yıl 2006





Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 06.04.2001 gününde verilen dilekçe ile alacak istenmesi üzerine yapılan muhakeme sonunda; davanın reddine dair verilen 03.06.2004 günlü hükmün Yargıtayca, duruşmalı olarak incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, tayin olunan 07.03.2006 günü duruşma yapıldıktan sonra görülen eksiklik nedeniyle dosya mahkemesine geri çevrilmiştir. Anılan eksikliğin giderilmesinden sonra evrak yeniden Dairemize gönderilmiş olmakla dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: Davacı Orman İdaresi Antalya-Manavgat K…… köyü sınırları içerisinde bulunan 218.750 m2 yüzölçümündeki ormanlık alanın 24.06.1987 tarihinde 49 yıl süreyle davalı G…… A.Ş.ye tahsis edildiğini, 23.09.1987 tarihli taahhütnamenin alındığını, üzerine yapılacak tesisin başlangıçta 272 yatak kapasiteli olduğunu, 18.12.1990 tarihli olur ile önce 880 yatağa, 25.09.1991 tarihli olur ile de 1060 yatak kapasitesine çıkartıldığını, davalının talep etmesi üzerine ayrıca 27.016 m2 ormanlık alan daha tahsis edildiğini, 22.11.1991 günlü olurla da yatak kapasitesinin 1780'e çıkartıldığını, davalıdan ilk taahhüt dışında başkaca taahhüt alınmadığını, işletmenin açılışından sonra 2 yıl hariç diğer yıllar itibariyle işletmenin gayri safi hasılasından alınması gereken %2'lik payın ödenmediğini, yapılan ihtarlara yanıt alınamadığını, davalı şirketten 1993-1998 yılları arasında alınması gereken yıllık %2 gayri safi hasıla payı alacaklarının 111.848.109.925.TL. bunun işlemiş faizinin de 83.367.962.963.TL. olduğunu, 16.10.1991 günlü tahsisten sonra gayri safi hasılanın %2'lik kısmına karşılık gelen alacaklarının da 56.462.491.210.TL. bunun 01.09.1999 ödeme tarihine kadar işlemiş faizinin 11.886.339.780.TL. bulunduğunu, toplam olarak 263.564.903.883.TL. alacaklarının tahsis yapılan davalı şirket ile idare elamanları olan ve idareyi zararlandıran diğer davalılardan faizi ile birlikte tahsilini istemiştir. Davalı şirket davacının isteminin dayanağı olan 07.02.1988 ve 04.05.1995 tarihli yönetmeliklerin kendilerine uygulanamayacağını, diğer davalılar ise mevzuatta tahsis yapılan şirketten ek taahhüt alınacağına ilişkin bir hüküm bulunmadığını, tahsis yapılan kuruluştan gayri safi hasılanın %2 oranındaki kullanma payı alınacağına dair yönetmeliğin geçmişe yürütülemeyeceğini, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, dava reddedilmiş, hükmü davacı Orman İdaresi temyiz etmiştir. Gerçekten, dava dilekçesindeki açıklamalara bakılırsa; davacının isteminin dayanağını 07.02.1988 günlü Resmi Gazetede yayınlanan "6831 sayılı Orman Kanununun 16, 17, 18 ve 115.maddeleri gereğince yapılacak arazi tahsisleri ve verilecek izinlere ait yönetmelik" ile 05.04.1995 günlü Resmi Gazetede yayınlanan " Orman arazilerinin tahsisi hakkındaki yönetmelik"ler teşkil etmektedir. Çünkü, Turizm işletmesinin işletmeye açılışını takip eden 2.takvim yılının başından itibaren izin süresince işletmeye ait gayri safi yıllık gelirin %2'sinin tahsisi yapan idareye kullanma bedeli olarak ödeneceğine ilişkin hükme ilk defa bu yönetmeliklerde yer verilmiştir. Yönetmeliklerin yürürlüğüne ilişkin hükümlerine göre davalı şirkete tahsis işlemi 24.06.1987 tarihinde yapıldığından bu hükmün geriye doğru yürütülme olanağı yoktur.Dolayısıyla davacı idare bu yönetmeliklere dayanarak tahsis yapılan davalı şirketten gayri safi hasılanın %2'si oranında kullanma payı talep edemez. Bunun gibi idare elemanları olan diğer davalılarında yönetmelik hükümlerini uygulamayarak davacı idareyi zararlandırdıklarından söz edilemez. Mahkemece, yapılan bu açıklamalar karşısında idari elemanı olan davalılar hakkındaki davanın reddedilmiş olmasında yasaya aykırılık yoktur. Davacı idarenin bu yönü amaçlayan temyiz itirazları ile aşağıda yazılanların dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde değildir. Ancak; Davalı şirkete 24.06.1987 tarihinde 218.750 m2 yüzölçümlü ormanlık alan 272 yatak kapasiteli turizm tesisi işletmek üzere yapılmıştır. Talep etmesi üzerine 18.12.1990 tarihinde başlangıçta 272 olan yatak kapasitesi 880 yatağa, 25.09.1991 tarihinde 1060 yatağa, 22.11.1991 tarihinde de 1780 yatağa çıkarılmıştır. Davalı Turizm Şirketinden 272 yatak kapasitesi olan tesis için alınan sadece bir defa ödenen intifa hakkı bedeli ile ağaçlandırma gideridir. Başlangıçta 272 olan yatak kapasitesinin en son 1780 yatak kapasitesine çıkartılması sonucu davalı şirket işletmesinin büyüdüğü, bu suretle 272 olan yatak kapasitesine göre 1780'e çıkan kapasiteyle çok daha fazla hasılat sağladığı, hiçbir araştırma yapılmasını gerektirmeyen gerçektir. Görülüyor ki; başlangıçtaki durum değişmiş, işin başında alınan bedele göre değişen durum davalı şirket lehine, davacı idare aleyhine dengeleri bozmuştur. Taraflar zaman içinde bir tedbir öngörmediklerinden ortaya çıkan bu durum bir boşluk doğurmuştur. Bu boşluk Türk Medeni Kanunun 2.maddesinde tanımlanan dürüst davranma kavramı kapsamında açılan dava sebebiyle mahkemece doldurulmalı, taraflar arasında zaman içinde ortaya çıkan dengesizlik adalete uygun bir biçimde tarafların iradeleri yerine geçmek üzere mahkeme hükmü ile doldurulmalıdır. Çünkü, bazı zaman kurallara sıkı sıkıya bağlı kalmak adalet, hakkaniyet ve objektif iyiniyet kaidelerine aykırı bir durum yaratır ve adaletsizliğe yol açan olayların gerçekleşmesine neden olabilir. Böyle olunca, mahkemece; yukarıdan beri yapılan açıklamalar doğrultusunda gerek duyulursa yerinde keşifte yapılarak davalı şirketin ticari defter ve kayıtlarından yararlanılıp dava konusu dönemler için davacı idarenin gayri safi hasıladan talebi hakkı olabileceği miktar emsal tesislerdeki uygulamada gözetilip talep gayri safi hasılanın %2'si oranında olduğundan talebi aşmamak koşuluyla bilirkişilere hesaplattırılmalı, bilirkişilerin adil ölçülerle bulacağı tutar hüküm altına alınmalıdır. Mahkemece, bütün bu hususlar üzerinde durulmadan davanın yazılı olduğu şekilde reddi doğru olmamış, hükmün bozulması gerekmiştir. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle davacının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının yatırana geri verilmesine, 450.00 YTL. duruşma vekalet ücretinin davalı G…… A.Ş.den alınarak davacıya verilmesine, 06.07.2006 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.