Kanun Detayı

Anasayfa / İçtihat / Yargıtay Karar No : 2900 - Karar Yıl 2003 / Esas No : 9071 - Esas Yıl 2002





Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 15.9.2000 gününde verilen dilekçe ile irtifak hakkı tesisi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 21.5.2002 günlü hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne dava değeri nedeniyle duruşma talebinin reddine karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:Davacı, maliki olduğu 101 parsel numaralı tarla niteliğindeki taşınmaza tarımsal sulamada kullanılmak amacıyla davalılara ait taşınmazlar üzerinden, muvafakatları ile T....... tan enerji izni alıp proje düzenlettirerek 1406, 1415 ve 1416 parsellerde elektrik hattı kurduğunu, tesis kurulduktan sonra 1415 ve 1416 parsel maliklerinin kötü niyetli olarak tesisin kaldırılması için dava açtıklarını belirterek, 1406, 1415, 1416 parsellerden mecra hakkının tanınması suretiyle irtifak hakkı tesisi ile tapu kayıtlarına şerhini istemiştir.Davalı 1415 ve 1416 parsel malikleri 11.10.2000 tarihli cevap dilekçesinde taşınmazlarında elektrik direği dikmesi için davacıya izin vermediklerini, davacının tarlasının mevcut olan kuyudan motor çalıştırmak suretiyle suladığını, fiili durumda mevcut kuyunun tarla için yeterli olduğunu, ayrıca elektrik hattını etraftaki kendine ve akrabalarına ait taşınmazlardan da geçirilebileceğini savunarak, davanın reddini istemiştir.Davalı 1406 parsel maliki ise; davacının elektrik hattı geçirmesine izin verdiğini, bir diyeceği olmadığını beyan etmiştir.Mahkeme, davanın kabulüne, 101 parsel lehine 1415, 1416, 1406 parsel sayılı taşınmazlar üzerinde 25.12.2001 tarihli bilirkişi raporunda belirtildiği üzere elektrik hattı geçirilmek ve elektrik direği dikilmek suretiyle irtifak hakkı tesisine karar vermiştir.Dava açıldığı tarihte yürürlükte olan Medeni Kanunun 668. maddesi uyarınca mecra irtifakı kurulması isteğine ilişkindir. Anılan madde uyarınca "Gayrimenkul sahiplerince yapılacak zarar tamamı ile ve peşin tazmin olunmak şartı ile mülkünün altından veya üstünden su yolu ve gaz ve elektrik boruları geçirilmesine, bunların başka yerden geçirilmeleri imkansız olur veya çok fazla masrafı mucip bulunur ise, müsaade etmeye mecburdur..."Mecra irtifakı kurulması isteğine ilişkin davalar bir irtifak hakkı olmakla birlikte özünü komşuluk hukuku ilkelerinden almaktadır. Bu nedenle komşuluğun gerektirdiği katlanma ve kaçınma yükümlülüğünü aşacak nitelikte mecra irtifakı da kurulamaz.Komşunun taşınmazını kullanma hakkına getirilen bu sınırlandırma zaruretten kaynaklanmalıdır. Davacının başka araç ve yöntemlerle ihtiyacını karşılamasının mümkün olması ve bunun da külfetinin çok ağır olmaması halinde mecra irtifakı kurulması komşudan istenemez. Burada fedakarlığın denkleştirilmesi ilkesi önemli bir rol oynar.Somut olayda; davacı, 101 parsel sayılı taşınmazını mevcut kuyudan elektrik motoru ile çıkaracağı su ile sulayabilmek için, ihtiyacı olan elektriği sağlamak amacı ile enerji nakil hattı için, komşu taşınmazlardan mecra irtifakı kurulmasını istemektedir. Mahkemece, mahallinde yapılan keşif sonucu alınan bilirkişi raporlarından, tanık ve tarafların aşamalarda verdiği beyanlardan, davacının daha önceleri taşınmazını, tarlasında bulunan kuyudan traktör yardımı ile çıkardığı su ile suladığı anlaşılmaktadır. Her ne kadar bu sistem ile sulamanın davacıya getireceği külfet bilirkişiye hesaplatılmış ise de, davacının taşınmazını bu şekilde sulama imkanı var iken bunun külfetine kendisinin katlanması gerekir. Davalılara ait taşınmazdan irtifak tesisi yoluna gidilmesi ve külfetin komşu taşınmazlara yükletilmesi; yukarıda da belirtildiği gibi komşuluk hukuku ilkelerine uygun değildir. Bu nedenle zaruret halinin bulunmadığı dikkate alınarak, davanın reddi gerekir iken kabulü doğru görülmediğinden hükmün bozulması gerekmiştir.Sonuç : Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün (BOZULMASINA), istek halinde temyiz harcının yatırana iadesine, 10.4.2003 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.