MAHKEMESİ : İSTANBUL ANADOLU 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİTARİHİ : 25/06/2013NUMARASI : 2013/5-2013/215Taraflar arasında görülen davada İstanbul Anadolu 6. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 25/06/2013 tarih ve 2013/5-2013/215 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacı (birleşen davanın davalısı) TCDD Genel Müdürlüğü vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:Davacı (Birleşen Gaziantep Asliye Ticaret Mahkemesi dosyasında davalı) TCDD Genel Müdürlüğü vekili; İran-Julfa'dan Ü.. Petrol İnş. Gıda Tar. Ürünleri San. ve Tic. Ltd. Şti. adına Ocak ayı içerisinde transit kaydıyla Mersin Gümrüğüne gelen ancak buradan tahliyelerine izin verilmeyen 10 adet motorin yüklü vagonun talep üzerine tahliye için Nusaybin'e gönderildiğini, burada gümrük müdürlüğünden motorinin tahliyesi için gereken izinlerin alınamaması sebebiyle vagonların hala Nusaybin gar sahasında bekletildiğini, Kapıköy sınır kapısından girip oradan Mersin'e, oradan da Nusaybin'e gönderilen vagonlar nedeniyle müvekkilinin transit taşıma ücreti ve günlüğü 328,00 Eurodan vagon kira ücreti alacağının bulunduğunu, davalıyla bu husulara ilişkin yazışmalar yapılmasına rağmen davalının bu ücretleri ödemeye yanaşmadığını ileri sürerek fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla 5.100,00 TL'nin davalıdan reeskont faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini istemiş, 31.05.2006 tarihli ıslah dilekçesiyle dava konusu vagonlardan 8 adedi için Kapıköy-Mersin, Mersin-Nusaybin, Nusaybin-Mersin arasındaki taşıma işlemleri nedeniyle ilgili tarifeler uyarınca hesaplanan 42.049,00 Euro taşıma ücreti, TCDD gümrük ambarlar tarifesince hesaplanan 12.01.2005 tarihinde yurda giren 3 vagon için geliş tarihinden tasfiyenin gerçekleştiği 29.03.2006 tarihine kadar geçen 442 gün üzerinden 54.156,00 Euro, 24.01.2005 tarihinde yurda giren 5 vagon için 430 gün üzerinden 87.800,00 Euro olmak üzere toplam 141.956,00 Euro vagon kira ücreti ile bu vagonların haricinde daha önce tahliyesi yapılan 2 vagondan dolayı eksik alınan 4.187,00 Euro taşıma ve kira ücretinin bulunduğunu, bu haliyle 1.874,00 TL emniyet vagon ücreti dahil olmak üzere toplam 190.057,00 Euro alacaktan gümrük müdürlüğünce tasfiye edilen yükten alınan 25.034,00 TL karşılığı 12.824,00 Euro'nun mahsubuyla geriye 177.233,00 Euro müvekkil alacağının kaldığını ileri sürerek bu alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini istemiştir.Davacı (Birleşen Gaziantep Asliye Ticaret Mahkemesi dosyasında davalı) TCDD Genel Müdürlüğü vekili Kadıköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2011/461 esas sayılı dosyasına sunduğu 16.05.2011 havale tarihli dava dilekçesiyle; Kadıköy 1. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2006/169 esas sayılı dava dosasında fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak 5.100,00 TL'lik alacak davası açtıklarını, bu davada yaptıkları ıslah talebinin mahkemece reddedildiğini, bunun üzerine ek dava açmak zorunda kaldıklarını, davalının İran'dan transit olarak getirttiği motorin yüklü vagonlardan 3 adedinin 12.01.2005 tarihinde, 5 adedinin 24.01.2005 tarihinde Mersin'e geldiğini, gümrükte yaşanan problemler nedeniyle ve davalının talebi doğrultusunda vagonların Nusaybin'e taşındığını, Nusaybin Gümrük Müdürlüğü'nün talimatıyla yeniden Mersin'e getirilip 29.03.2006 tarihinde satış yoluyla tasfiye edildiğini, bu nedenle müvekkilinin tarifeler uyarınca toplam 42.049,00 Euro taşıma ücreti, 12.01.2005 tarihinde gelen 3 vagonun 442 gün, 24.01.2005 tarihinde gelen 5 vagonon 430 gün bekletilmesi nedeniyle toplamda 140.238,00 Euro vogon kirası alacağının bulunduğunu, buna daha öncesinde tahliye edilen 2 vagon nedeniyle 4.178,00 Euro taşıma ücretinin eklenilmesi ve tasfiye sonucu elde edilen 25.034,00 TL'nin 03.03.2006 tarihli kur üzerinden ederi 15.401,74 Euro'nun ve daha önce aynı olaya ilişkin açtıkları 5.100,00 TL'lik dava nedeniyle 2.940,32 Euro'nun çıkarılmasıyla 169.996,94 Euro alacağın bu davada konu edildiğini, ileri sürerek bu miktarın 19.03.2006 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Birleşen Gaziantep Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2006/88 esas sayılı dava dosyasında davacı (asıl ve birleşen Kadıköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesi dosyasında davalı) Ü.. Petrol İnş. Gıda Tar. Ürünleri San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili 28.03.2006 havaleli dava dilekçesi ile; müvekkilin İran'dan aldığı 10 vagon dolusu motorini Irak'a ihraç etmek üzere transit rejime tabi olarak davalıya taşıttığını, navlun ücretinin Nusaybin'de ödeneceğini, 10 adet vagonun Nusaybin'e sevki sırasında bir ihbar üzerine yapılan incelemede iki adet vagonun mühürlerinin sökülerek içindeki motorinin boşaltılıp yerine su doldurulduğunun tespit edildiğini, davalının diğer 8 adet vagonun navlun ücreti yanında bekleme ücreti adı altında fahiş oranlarda talepte bulunduğunu ileri sürerek 2 adet vagondan çalınan motorin nedeniyle 100.000,00 TL'nin 15.02.2005 tarihinden itibaren ticari reeskont faiziyle birlikte davalıdan tahsiline davalı tarafından bekleme ücreti adı altında talep edilen alacak nedeniyle borçlu bulunmadıklarının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Mahkemece, iddia, savunma ve dosya kapsamına göre; dosyada yer alan Mersin Gümrük Müdürlüğü'nün yazılarından gümrükte çıkan sorun nedeniyle taşınan malın iade edilemediği, sonrasında tasfiyeye tabi tutulduğu, bu olaylar nedeniyle TCDD Genel Müdürlüğü'ne kusur izafe edilemeyeceği, vagonların tasfiye anına kadar Genel Müdürlük ardiyelerinde muhafaza edildiği, yapılan taşıma ve muhafaza nedeniyle TCDD Genel Müdürlüğü'nün ücret talep edebileceği, bu dosya ile birleştirilen Gaziantep Ticaret Mahkemesi'nin 2006/88 Esas sayılı dosyasında, davaya konu iki vagon motorinin taşıma sırasında çalındığı, taşıyıcının taşımaya konu bakiye 8 adet vagondaki yükü bu davanın açıldığı tarih olan 28/03/2006 tarihinde henüz teslim etmediği, bu nedenle davada zamanaşımı süresinin dolmadığı, CIM'nin 36/1 maddesi uyarınca taşıyıcının eşyayı teslim aldıktan sonra teslim edilinceye kadar meydana gelen hasardan sorumlu olduğu, ziya ve hasar, hak sahibinin bir hatası yada hak sahibinin bir talimatı veya demiryolunun kaçınamayacağı ve sonuçlarını önleyemeyeceği durumlardan kaynaklanmış ise demiryolunun sorumluluktan kurtulacağı, davada sorumluluktan kurtulma hallerinin davalı TCDD tarafından ispatlanamadığı, TCDD Genel Müdürlüğü'nce açılan dava ile bekleme ücretinin istenildiği, davacının asıl davada savunma yolu ile borçlu bulunmadığını ileri sürmesi mümkün iken ayrı menfi tespit davası açmakta hukuki yaranın bulunmadığı gerekçesiyle asıl dava yönünden 5.100,00 TL'nin dava tarihi olan 08.04.2005 tarihinden itibaren TC. Merkez Bankası'nın kısa vadeli kredilere uygulanan reeskont faizi ile birleşen Kadıköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2011/461 esas sayılı dosyası yönünden, 166.887,48 Euro'nun asıl dosyada ıslah dilekçesinin davalıya tebliği tarihi olan 22.06.2006 tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi uyarınca belirlenecek faiziyle bu dosyaların davalısından tahsiline, birleştirilen Gaziantep Ticaret Mahkemesi'nin 2006/888 esas sayılı dosyası yönünden davacı Ü.. Petrol İnş. Gıda Tar. Ürünleri San. ve Tic. Ltd. Şti'nin borçlu bulunmadığının tespitine yönelik talebinin reddine, taşıma sırasında çalınan eşya yönünden 50.930,22 TL'nin 15.02.2005 tarihinden itibaren Merkez Bankasınca kısa vadeli kredilere uygulanan reeskont faiziyle birlikte bu dosyanın davalısından tahsiline karar verilmiştir Kararı, davacı (birleşen davanın davalısı) TCDD Genel Müdürlüğü vekili temyiz etmiştir.1-Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı (Birleşen davanın davalısı) TCDD Genel Müdürlüğü vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.2-Davacı (Asıl ve birleşen Kadıköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesi dosyasında davalı) Ü..Petrol İnş Gıda Tar. Ürn. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili; Gaziantep Ticaret Mahkemesi'nin 2006/88 esasında açtığı ve bu dava ile birleştirilen dava dosyasında Mersin'den Nusaybin'e davalı tarafından taşınan 10 vagon motorinden 2 vagondaki motorinin taşıma esnasında çalındığını, motorinin çalınması nedeniyle taşıyıcı olan davalının sorumlu olduğunu ileri sürerek tazminat isteminde bulunmuştur. Yargılama sırasında alınan bilirkişi raporunda, olay nedeniyle taşıyıcının sorumlu olduğu, tazminat tutarının CİM'in 40. maddesi uyarınca hesaplanması geretiği, taşınan motorine ait fatura bedeli üzerinden tazminat hesabı yapılmasının davaya uygun düştüğü belirtilmiş, mahkemece bilirikişi raporuna itibar edilerek davacı yararına tazminata hükmolunmuştur. Ancak, dosya içerisindeki belgelerden davaya konu 2 adet vagonun da içinde bulunduğu 10 vagon dolusu motorinin davacı tarafından İran'da bulunan bir şirketten Türkiye üzerinden Irak'a transit olarak nakledilmek üzere satın alındığı, motorini ithal etme yetkisi ve uygunluk belgesi bulunmayan davacının, motorini Gebze ve Mersin'de kiralanacak geçici depolama yerlerine koyup buradan ithalat yetkisi olan firmalara ve deniz araçlarına satmayı amaçladığı, gümrük mevzuatı çerçevesinde yükü geçici depolama yeri kiralama, eşyayı uygun şekilde gümrük denetimine arz etme ve nakletme yönünden uygun koşulları sağlayamaması nedeniyle motorini transit olarak Irak'a satmak için Nusaybin'e gönderdiği anlaşılmaktadır. Gönderilen 10 adet vagondan 8 adedinin eksiksiz bir şekilde N.. vardığı halde burada yaşanan benzer eksiklikler nedeniyle tasfiye rejimine tabi tutulup satıldığı da dosya kapsamıyla sabittir. O halde davaya konu 2 adet vagonda taşınan motorinin taşıma sırasında çalınmaması halinde diğer 8 adet vagonda taşınan motorin gibi gümrük mevzuatı çerçevesinde tasfiye rejimine tabi olup olmayacağı, bu malların iç piyasaya sürülme imkanının bulunup bulunmadığı, Nusaybin üzerinden Irak'a satılıp satılamayacağı husunda, içerisinde gümrük uzmanı ve sektörden bilirkişinin bulunduğu bilirkişi heyetinden rapor alınması, çalınan motorinin akıbetinin diğer 8 adet vagondakilerle aynı olacağının tespiti halinde ise davacının ancak tasfiye bedeline hak kazanacağı hususu gözetilmeksizin eksik inceleme ile fatura bedeli üzerinden yapılan hesaplamaya dayalı olarak tazminata hükmedilmesi doğru görülmemiştir.SONUÇ:Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı (Birleşen davanın davalısı) TCDD Genel Müdürlüğü vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine (2) numaralı bette açıklanan nedenlerle davacı (Birleşen davanın davalısı) TCDD Genel Müdürlüğü vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün davacı (Birleşen davanın davalısı) TCDD Genel Müdürlüğü yararına bozulmasına, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz eden davacı (birleşen davanın davalısı) TCDD Genel Müdürlüğü'ne iadesine, 12.05.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.