Anasayfa / İçtihat / Yargıtay Karar No : 5325 - Karar Yıl 2011 / Esas No : 12371 - Esas Yıl 2009





ÖZET: 5846 SAYILI FSEK’NIN 76. MADDESİ UYARINCA, DAVACININ SUNDUĞU NOTERDE DÜZENLENEN TESPİT TUTANAĞI KORUNMAKTA OLAN ESERLERİN İHLALİNE VE HAKSIZ KULLANIMA KARİNE TEŞKİL ETMEKTEDİR. DOLAYISIYLA MAHKEMECE, DAVACI MESLEK BİRLİĞİ ÜYESİ OLAN İCRACI SANATÇILARIN DAVALIYA AİT RADYO KANALINDA İZİNSİZ OLARAK TEMSİLİ YOLUYLA GERÇEKLEŞEN EYLEMLERİ NEDENİYLE FSEK 69. MADDESİ UYARINCA DAVALI TECAVÜZÜNÜN MEN’İNE KARAR VERİLMESİ MÜMKÜNDÜR.DAVALI TARAFIN FİİLEN GERÇEKLEŞTİRDİĞİ TESPİT EDİLEN MALİ HAKLARA TECAVÜZ EYLEMİ NEDENİYLE 5846 SAYILI FSEK 68. MADDESİ UYARINCA İSTENİLEN TELİF BEDELİNDEN DOĞAN ZARARIN HESABINDA, İCRALARI İZİNSİZ OLARAK TEMSİL OLUNAN SANATÇILAR YÖNÜNDEN AYNI KANUN’UN 80, 52 VE 68. MADDELERİ İLE 76/SON MADDESİNE GÖRE, SADECE SÖZ KONUSU İCRACI SANATÇILARIN DAVACI MESLEK BİRLİĞİNE MALİ HAKLARI TAKİP YETKİSİNİ VERDİKLERİ TÜM ESERLERİNİN HAKSIZ KULLANILDIĞINA DAİR AKSİ KANITLANAMAYAN KARİNENİN GERÇEKLEŞTİĞİ DİKKATE ALINARAK İHLALİN TESPİT EDİLDİĞİ TARİHLE DAVA TARİHİ ARASINDA FSEK 68. MADDESİ UYARINCA ÖDENMESİ GEREKEN TELİF BEDELİNİN BELİRLENMESİ SURETİYLE TAZMİNATA HÜKMEDİLMESİ GEREKTİĞİ GÖZETİLMELİDİR.Taraflar arasında görülen davada İstanbul 3. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nce verilen 26.09.2008 tarih ve 2006/120-2008/223 sayılı kararın Yargıtay’ca incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için tetkik hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:Davacı vekili, müvekkilinin FSEK’nın 42. maddesine göre kurulmuş, yorumcu sanatçıların haklarını korumakla görevli meslek birliği olduğunu, müvekkilinin birlik üyelerinin kendisine verdiği yetki belgesine dayanarak, müzik eserlerini ses veya enstrümanla yorumlayan yorumcu sanatçıların, kanun ve sözleşmeden kaynaklanan eser sahibine komşu haklarının takibini, hakların tahsili ve gerekli hukuki korumanın yapılması görevini üstlendiğini, davalının R… 34 logosu ile yaptığı radyo yayınlarında, müvekkilinin temsil ettiği sanatçıların yorumlarını izinsiz ve hak bedeli ödemeden kullandığını, davalının bu tutumuyla FSEK hükümlerini ihlal ettiğini, haksız kazanç sağladığını ileri sürerek, davalı kullanımının FSEK’e aykırı olduğunun ve haksız olduğunun tespitini, tecavüzün men’i ve ref’ini, 2000, 2001 ve 2002 yılları için doğmuş 36.000 USD + KDV mali hak bedeli ve ilave üç katı tazminatın, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 3.000 USD’lik kısmının alacak hakkının doğum tarihlerinin birinci gününden itibaren USD’ye Merkez Bankası’nın tatbik ettiği mevduat faizi veya Türk parasına uygulanan ticari reeskont faizi ile tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, 27.12.2007 tarihli ıslah dilekçesi ile bu miktarı 50.400 TL’ye yükseltmiştir.Davalı vekili, hak devri açıklığını taşıdığı varsayılan icra bildirim listelerinin tarihlerinden önceki tespitlere ilişkin meslek birliğinin herhangi bir yetkisi olmadığını, MÜYAP ile sözleşme yapılarak bedelin MÜYAP’a ödendiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.Mahkemece, davacının 5846 sayılı FSEK’nın 42. maddesi uyarınca, icracı sanatçıların haklarını takip ve tahsil etmek ve üyelerine dağıtmak amacıyla kurulduğu, Kültür Bakanlığı’ndan izinli ve dava tarihi itibariyle de bu alanda faaliyette bulunma yetkisinin olduğu, davacının eser işletme belgesi ile sahip olan fonogram yapımcılarından aldığı yetki belgesine göre, davaya konu eserlerin tamamının yayınlandığı belirlenmemiş ise de, dosyaya sunulan düzenleme şeklindeki noter tespit tutanağından bir kısmının davalı tarafından R… 34 isimli radyo yayın kuruluşunda, izinsiz ve bedel ödemeksizin yayınlandığı, davalının sözleşme çerçevesinde veya izinli olarak yayınlandığını kanıtlayamadığı gibi, bedel ödediğini de ileri sürmediği, davalının MÜYAP ile yaptığı sözleşmenin 28.11.2006 tarihli olduğu, davanın 18.02.2003 tarihinde açıldığı ve bu tarih ve daha önce yapılan yayınlara ilişkin bedel talep edildiği, davacının yetkili olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne, 50.400,00 TL. mali hak bedelinin dava tarihinden itibaren avans faizi ile tahsiline, diğer taleplerin reddine karar verilmiştir.Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillere, gerektirici sebeplere, davacı ile davalı arasında sözleşme bulunmamasına göre davalı vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine karar verilmesi gerekmiştir.2- Dava, davacı Müzik Yorumcuları Meslek Birliği (MÜYORBİR)’ne yetki belgesi vererek üye olan yorumcu sanatçıların icralarının izinsiz ve mali hak bedeli ödemeksizin kullanımının haksız olduğunun tespitine, mali haklara tecavüzün ref’i ve men’i ile mali hak bedelinin tahsili istemlerine ilişkindir. Davacının, Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları ve Sinema Genel Müdürlüğü’nün yazısına göre 27.11.2001 tarihinde faaliyet izni alarak, bu tarihten itibaren 5846 sayılı FSEK’in 42 vd. maddeleri uyarınca üyelerinin haklarını takiple yetkili olduğu anlaşıldığına göre, bu tarihten önceki tarihleri de kapsayacak şekilde tazminata hükmedilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.3- Öte yandan, 25.12.2002 tarihinde noterde düzenlenen tespit tutanağı ile icracı sanatçılar Edip ve Muazzez’in seslendirdiği eserlerin izinsiz olarak davalının işlettiği radyo kanalında temsil edildiği belirlenmiştir. 5846 sayılı FSEK’in 76. maddesi uyarınca davacının sunduğu deliller, korunmakta olan eserlerin ihlaline ve haksız kullanıma karine teşkil etmektedir. Dolayısıyla mahkemece, davacı meslek birliği üyesi olan icracı sanatçıların davalıya ait radyo kanalında izinsiz olarak temsili yoluyla gerçekleşen eylemleri nedeniyle FSEK 69. maddesi uyarınca davalı tecavüzünün men’ine karar verilmesi mümkün ise de, mahkemece tecavüzün önlenmesine yönelik talebin reddedilmiş olmasına karşın, davacının bu yönde temyizi olmadığından bozma sebebi sayılmamıştır. Ancak, somut uyuşmazlıkta davalı tarafın fiilen 25.12.2002 yılında gerçekleştirdiği tespit edilen mali haklara tecavüz eylemi nedeniyle 5846 sayılı FSEK 68. maddesi uyarınca istenilen telif bedelinden doğan zararın hesabında, icraları izinsiz olarak temsil olunan sanatçılar Muazzez ve Edip yönünden aynı Kanun’un 80, 52 ve 68. maddeleri ile 76/son maddesine göre, sadece söz konusu icracı sanatçıların davacı meslek birliğine mali hakları takip yetkisini verdikleri tüm eserlerinin haksız kullanıldığına dair aksi kanıtlanamayan karinenin gerçekleştiği dikkate alınarak ihlalin tespit edildiği tarihle dava tarihi arasında FSEK 68. maddesi uyarınca ödenmesi gereken telif bedelinin belirlenmesi suretiyle tazminata hükmedilmesi gerekirken, davacı meslek birliğine üye tüm icracı sanatçıları kapsayacak şekilde ve meslek birliği tarifesi dikkate alınarak 2000, 2001 ve 2002 takvim yıllarını kapsayacak şekilde sözleşme ücretine hükmedilmesi de doğru görülmeyip kararın bu nedenle de davalı yararına bozulması gerekmiştir.S o n u ç: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) ve (3) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davalı yararına (BOZULMASINA), ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 02.05.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.