Anasayfa /
İçtihat /
Yargıtay Karar No : 968 - Karar Yıl 2015 / Esas No : 14906 - Esas Yıl 2014
İş MahkemesiDava, Hollanda ülkesinde çalışmaya başlanılan tarihin Türkiye’de sigorta başlangıç tarihi olduğunun ve 3201 sayılı Kanun uyarınca yapılan borçlanma işleminin 5510 sayılı Kanunun 4/1-a maddesi kapsamında sayılması gerektiğinin tespitini istemiştir.Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davacının sigortalılık başlangıç tarihinin Hollanda’da ilk defa sigorta kapsamına girdiği 04.05.1987 tarihi olması gerektiğinin tespitine karar verilmiştir.Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi. Dava, Türkiye Cumhuriyeti ile Hollanda arasındaki Sosyal Güvenlik Sözleşmesinin 29’uncu maddesi hükmü gereğince, Hollanda’da çalışmaya başlanılan tarihin Türkiye’de sigorta başlangıcı olarak tespiti istemine ilişkin olup; Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.Türkiye Cumhuriyeti ile Hollanda arasında imzalanan Sosyal Güvenlik Sözleşmesinin, konuya ilişkin 29’uncu maddesi hükmü, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları hakkındaki Türk mevzuatının uygulanmasında, sigortalı, Türkiye’de yaşlılık sigortasına tabi işe girmeden önce, Hollanda’da bir yaşlılık sigortasına tabi olmuşsa, bahis konusu Hollanda rejimine tabi olduğu ilk günün, Türk mevzuatına göre yaşlılık sigortasına tabi işe ilk defa girdiği gün olarak kabul edileceğini öngörmüştür. Ancak bunun için Hollanda Sigorta Merciinden anılan sözleşmenin 29’uncu maddesine uygun şekilde yurtdışı çalışmalarını gösterir çalışma belgeleri getirtilerek sigortalının Hollanda yaşlılık rejimine ilk tabi olunan tarih tereddüde mahal bırakmayacak şekilde belirlenmelidir. Türkiye Cumhuriyeti ile Hollanda arasında imzalanan Sosyal Güvenlik Sözleşmesinin arasında imzalanan sosyal güvenlik sözleşmesi kapsamında, Türkiye’de sigorta başlangıcına esas olan Hollanda Sigortası'na giriş tarihinin, 3201 sayılı Kanun kapsamında borçlanılması ile mümkündür.Öte yandan; 11.09.2014 tarihli Mükerrer Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6552 sayılı Kanunun 29'uncu maddesi ile 3201 sayılı Kanunun 5'inci maddesinin beşinci fıkrasına “Ancak uluslararası sosyal güvenlik sözleşmelerinde Türk sigortasına girişinden önce âkit ülke sigortasına girdiği tarihin Türk sigortasına girdiği tarih olarak kabul edileceğine ilişkin özel hüküm bulunan ülkelerdeki sigortalılık sürelerini borçlananların âkit ülkede ilk defa çalışmaya başladıkları tarih, ilk işe giriş tarihi olarak kabul edilir.” cümlesi eklenerek; yurtdışında ilk defa çalışmaya başlayanların bu çalışmalarının ilgili sözleşme kapsamında Türkiye'de sigorta başlangıç tarihi olarak kabul edilebilmesi 3201 sayılı Kanun kapsamında borçlanma yapma şartına bağlanmıştır. Unutulmamalıdır ki, Hollanda sigortasına giriş tarihinin Türk sigorta başlangıcı olarak kabulü özünde söz konusu tarih itibariyle bir gün çalışıldığının kabulü anlamını da taşımaktadır. Bu nedenle, Türk sigorta başlangıcı olarak kabul edilen tarihe ilişkin sürenin fiilen borçlanılmış ve Türk sosyal güvenliği bakımından değerlendirilebilir hale getirilmiş olmasını aramak, yerinde olacaktır.Somut olayda; her ne kadar ... Başkonsolosluğu’nun hükme esas alınan yazısında, davacının Hollanda’da çalıştığı işyerleri ve dönemleri gösterilmiş ise de; anılan belgenin, davacının ibraz ettiği belgelere istinaden düzenlendiği, Hollanda Sigorta Merciine ait bulunmadığı ve Hollanda yaşlılık sigorta rejimi bilgilerini içermediği, davacı tarafça yurtdışı borçlanma işleminin 5510 sayılı Kanunun 4/1-a maddesi kapsamında kabul edilmesi gerektiği isteminden vazgeçildiği, yine mahkemece, davacı tarafça yurtdışı borçlanma bedelinin ödenip ödenmediğinin araştırılmadığı anlaşılmaktadır. Bu durumda; yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde, davacıya ait Hollanda yaşlılık sigorta rejimine tabi sigortalılık sürelerini gösterir Hollanda Sigorta Mercii hizmet cetvelleri gibi ilgili kayıt ve belgeler davalı Kurum’dan usulünce celbedilip, Hollanda yaşlılık rejimine ilk tabi olunan tarih belirlenmeli, borçlanma bedelinin ödenip ödenmediği tespit edilmeli, borçlanma bedelinin ödenmediğinin tespit edilmesi halinde, yurtdışı borçlanma bedelinin ödenmesi usulünce sağlanmalı , 3201 sayılı Kanunun 5/4.maddesi uyarınca yurtdışı hizmet borçlanmasına ait süreler 5510 sayılı Kanuna göre, 4/1-(a) veyahut 4/1-(b) sigortalılıklarından hangisi kapsamında sayılacağı, davacı vekilinin 24.12.2013 tarihli celsede 5510 sayılı Kanunun 4/1-a maddesi kapsamında borçlanmanın geçerli olduğunun tespitine yönelik isteminden vazgeçmesine ilişkin beyanı da dikkate alınarak, belirlenmeli ve sigorta başlangıcına hükmedilmelidir.Şüphesiz 3201 sayılı Kanun kapsamında borçlanılmamış olsa bile, sözleşmede bahsedilen sigorta başlangıcı hükmü kısmi sözleşme aylığında nazara alınabilecektir. Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın, eksik inceleme ve araştırmayla yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma sebebidir. O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 22.01.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.