Anasayfa / İçtihat / Yargıtay Karar No : 902 - Karar Yıl 2013 / Esas No : 25405 - Esas Yıl 2012





....Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. Dava, davacının davalı işveren nezdinde geçtiği iddia edilen hizmetlerinin tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, yapılan araştırma neticesinde, davalının kendisine ait tuhafiye dükkanını işlettiği, aracın işletmesini tamamen şoföre bıraktığı, araçta kendisinin çalışmadığı, bu nedenle, davacıyla aralarında hizmet ilişkisi olmadığı gerekçesi ile, davanın reddine karar verilmiş ise de; karar, eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır. Zira, dosyada mevcut deliller, sübut konusunda tam bir kanaat ortaya koymamaktadır. 5510 sayılı.... Sigortası Kanununun Geçici 7. maddesi uyarınca davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79/10. maddesidir. Anılan Kanunun 6. maddesinde ifade edildiği üzere, “sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve vazgeçilemez.” Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkin olduğundan, özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde, re’sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır. Yukarıda belirtilen ilkeler ışığında yapılması gereken iş, davanın kamu düzenini ilgilendirir bir dava olduğu, bu tür davalarda re’sen araştırma ilkesinin geçerli olduğu gözetilerek, davacı tarafça davalı yanında 2004 yılından 2010 yılına./..-2- kadar da çalışıldığının iddia edilmesi karşısında, söz konusu minibüsün trafik kaydının dava edilen dönem boyunca kimin üzerine kayıtlı olduğu ve davalının yolcu taşıma faaliyetinden dolayı vergi kaydı olup olmadığı tespit edilmeli, dava dışı .... ile davalı arasındaki ilişkinin hizmet akdi olup olmadığı, buna göre...., yine vergi kaydı olup olmadığı belirlenmeli, söz konusu minibüste davacı adına kesilmiş trafik cezaları olup olmadığı usulünce sorulmalı, davacı ile davalı arasındaki ilişki hizmet akdinin unsurları kapsamında irdelenmeli ve neden hizmet akdi olmadığı varsayımlardan uzak şekilde hukuki gerekçelerle ortaya konmalı, bunlar yapılırken tarafların bildirdiği tanıkların anlatımı ile yetinilmeyip, davalıya ait minibüste icra ettirilen yolcu taşıma faaliyetleri hakkında bilgi sahibi olabilecek komşu işyeri ile aynı hatta çalışmış kamu tanıkları tespit edilmeli ve bu kamu tanıklarının beyanları alınmalı, davacının çalıştığını gösterir sair deliller tespit edilmeli ve toplanmalı, toplanan deliller hep birlikte değerlendirip takdir ederek, varılacak sonuca göre bir karar verilmelidir. Mahkemece, açıklanan bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın, eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır. S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 24.01.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.