.... Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.Mahkeme, ilamında belirttiği şekilde davanın kabulüne karar vermiştir.Hükmün, davalılardan.... avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. 5510 sayılı .... Sigortası Kanununun Geçici 7. maddesi uyarınca davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79/10. maddesidir. Anılan Kanunun 6. maddesinde ifade edildiği üzere, “sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve vazgeçilemez.” Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkin olduğundan, özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde re’sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır. Ayrıca, 506 sayılı Kanunun 79/10. maddesi hükmüne göre; Kuruma bildirilmeyen hizmetlerin sigortalı hizmet olarak değerlendirilmesine ilişkin davanın, tespiti istenen hizmetin geçtiği yılın sonundan başlayarak 5 yıl içinde açılması gerekir. Çalışmanın tespiti istemiyle hak arama yönünden kanun ile getirilen süre, doğrudan doğruya hakkın özünü etkileyen hak düşürücü niteliktedir ve dolması ile hakkın özü bir daha canlanmamak üzere ortadan kalkmaktadır. 506 sayılı Kanunun kabul edilip yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla beş yıl olarak öngörülen süre, 09.07.1987 tarihinde yürürlüğe giren 3395 sayılı Kanunun 5. maddesiyle on yıla çıkarılmış, daha sonra 07.06.1994 tarihinde yürürlüğe giren 3995 sayılı Kanunun 3. maddesiyle yeniden beş yıl olarak belirlenmiştir. Bu yönde, anılan madde hükmünde yer alan hak düşürücü süre; yönetmelikle tespit edilen belgeleri işveren tarafından verilmeyen veya çalışmaları Kurumca tespit edilemeyen sigortalılar için geçerlidir. Bir başka anlatımla; sigortalıya ilişkin olarak işe giriş bildirgesi, dönem bordrosu gibi yönetmelikte belirtilen Belgelerin Kuruma verilmesi yada çalışmaların Kurumca tespit edilmesi halinde; ./..-2-Kurumca öğrenilen ve sonrasında kesintisiz biçimde devam eden çalışmalar bakımından hak düşürücü sürenin geçtiğinden söz edilemez. Ne var ki; sigortalının hizmet süresinin başlangıçtaki bir bölümünün Kuruma bildirilmeyerek sonrasının bildirilmesi ve Kuruma bildirimin yapıldığı tarihten önceki çalışmaların, bildirgelerin verildiği tarihide kapsar biçimde kesintisiz devam etmiş olması halinde ise, Kuruma bildirilmeyen çalışma süresi yönünden hak düşürücü sürenin hesaplanmasında; bildirim dışı tutulan sürenin sonu değil, kesintisiz olarak geçen çalışmaların sona erdiği yılın sonu başlangıç alınmalıdır. Somut olayda; davacı, davalı işverenin dershane işyerinde biyoloji öğretmeni olarak 06.01.1998 – 15.05.2001 tarihleri arasındaki çalışmalarının tespitini istemiştir. Mahkemece, davacının, davalı işyerinde .... oluru ile çalışmaya başladığı ve İ.... kayıtlarında çalışmalarının bulunması nedeniyle hak düşürücü sürenin geçmediğinden bahisle davacının 06.01.1998 – 15.05.2001 tarihleri arasında davalı işyerinde fiilen ve kesintisiz çalıştığının tespitine hükmederek, davanın kabulüne karar vermiştir. Mahkemenin gerekçesinde belirttiği İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü olur ve kayıtlarının 506 sayılı Yasanın 79. maddesinde ve yönetmelikte tespit edilen belgelerden olmadığı, bu nedenle hak düşürücü süreyi kesmeyeceği değerlendirilmeden, davacı adına davalı işveren tarafından 506 sayılı Yasanın 79. maddesinde ve yönetmelikte tespit edilen belgelerin intikal edip etmediği araştırılmadan, hüküm kurması, eksik inceleme, yetersiz araştırma ve yanılgılı değerlendirmeye dayalıdır. Yukarıda belirtilen ilkeler ışığında; davalı işveren tarafından 506 sayılı Yasanın 79. maddesinde ve yönetmelikte tespit edilen belgelerin Kuruma intikal edip etmediği Kuruma sorularak celbedilmeli; 506 sayılı Yasanın 79. maddesinde ve yönetmelikte tespit edilen belgelerin Kuruma intikal etmediğinin tespit edilmesi halinde davacının, 02.07.2008 tarihli dava dilekçesine göre, talep ettiği dönem sonundan itibaren beş yıllık hak düşürücü sürenin geçtiği gözetilerek hak düşürücü süre nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerekirken, davacının, davalı işyerinde çalışmasına ilişkin .... Müdürlüğünce verilen olur ve davacının çalışmalarına ilişkin... Müdürlüğünde kayıtları bulunması nedeniyle hak düşürücü sürenin geçmediğinden bahisle davanın kabulü şeklinde hüküm kurulması ve yazılı şekilde karar verilmesi isabetsizdir.O hâlde, davalılardan Kurum vekilinin temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 22.01.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.