Anasayfa / İçtihat / Yargıtay Karar No : 4700 - Karar Yıl 2015 / Esas No : 28169 - Esas Yıl 2014





Mahkemesi : İş Mahkemesi Davacı, davalı şirkete ait...... isimli teknesinde 10.6.2010-15.7.2011 tarihleri arasında aralıksız çalştığını iddia ederek bu çalışmalarının sigortalı çalışma olarak tespitine karar verilmesini istemiştir.Mahkemece, ilâmda belirtildiği şekilde davanın reddine karar verilmiştir.Hükmün, davacı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ...... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun Geçici 7. maddesi uyarınca davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79/10. maddesidir. Anılan Kanunun 6. maddesinde ifade edildiği üzere, “sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve vazgeçilemez.” Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkin olduğundan, özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi zorunludur.Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek gör??ldüğünde re’sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.Eldeki davada, Mahkemece davanın reddine karar verilmiş ise de,verilen kararın eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirmeye dayalı olduğu anlaşılmaktadır.Mahkemece öncelikle, davanın niteliği gereği re’sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurularak, talep tarihinde davalı şirkete ait olan geminin bağlı olduğu .....) ... Başkanlığından geminin ne zamandan beri bağlı olduğu, çalışanların kayıtları, hangi tarihten itibaren işletilmeye başlandığı, giriş-çıkış kayıtları araştırılmalı, işverene ait gemide davacıdan önce çalışan olup olmadığı belirlenmeli, geminin bağlı bulunduğu sahilde diğer gemi sahipleri ve çalışanlarının kimler olduğu liman kayıtlarından gerekirse emniyet araştırmasıyla tespit edilerek beyanlarına başvurulmalı, yargılama sürecinde dinlenen tanıklardan.....li ve.....'nin yat şirketi sahibi olduğu anlaşıldığından, beyanlarının denetlenmesi için hizmet döküm cetveli, vergi kaydı, Bağ-Kur kayıtları ve liman kayıtları celp edilmeli, resen tespit edilen kamu tanıklarıyla daha önce dinlenen tanıkların beyanlarında çelişki olur ise giderilmeli, tanık anlatımlarının değerlendirilmesinde, iş yerinin kapsamı, kapasitesi ve niteliği nazara alınmalı, 27.8.2010 tarihinde davacıya ait motorun çalışmasına ilişkin soruşturma dosyasındaki beyanlar ve belirlemeler dikkate alınarak, böylece bu konuda gerekli tüm soruşturma yapılarak uyuşmazlık konusu husus, hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde çözümlenip; deliller hep birlikte değerlendirilip takdir edilerek varılacak sonuç uyarınca bir karar verilmelidir.Mahkemenin, yukarıda açıklanan esaslar doğrultusunda araştırma yaparak elde edilecek sonuca göre karar vermesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm kurması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir. O hâlde, davacı avukatının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istem halinde davacıya iadesine, 16.03.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.