Mahkemesi :Asliye Hukuk(İş) MahkemesiDava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.Mahkemece, ilamda belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulü ile husumetten reddine karar verilmiştir.Hükmün, davacı ile davalılardan K.. ve ... avukatları tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.Davalı işverenlere ait işyerinde 1989 yılından 16.12.2012 tarihine kadar kesintisiz şekilde, hizmet akdine tabi olarak geçen ve davalı Kuruma bildirilmeyen çalışma sürelerinin tespitine ilişkin davanın yasal dayanağı, 506 sayılı Kanunun 79/10. ve 5510 sayılı Kanunun 86/9. maddesi olup anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin bu tür davalar kamu düzeni ile ilgili olduğundan özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip gerek görüldüğünde kendiliğinden araştırma yapılarak delil toplanabileceği açıktır.Yine; 2926 sayılı Kanunun “Kapsam” başlığını taşıyan 2’nci maddesinde, kanunla veya kanunların verdiği yetkiye dayanılarak kurulan sosyal güvenlik kuruluşları kapsamı dışında kalan ve herhangi bir işverene hizmet akdi ile bağlı olmaksızın, tanımlanan nitelikte tarımsal faaliyetlerde bulunanların bu Kanuna göre sigortalı sayılacakları belirtilmiş, “sigortalılığın sona ermesi” başlıklı 6’ncı maddesinde de, bu Kanuna göre sigortalı sayılanlardan diğer sosyal güvenlik kuruluşları kapsamına tabi bir işte çalışanların, çalışmaya başladıkları tarihten bir gün önce sigortalılıklarının sona ereceği bildirilmiştir.Sosyal Güvenlik Hukukumuzda, “sosyal sigortalarda çokluk”, bir başka anlatımla bireylere olabildiğince sosyal sigorta hakkı tanıma, “yararlanmada ve yükümlülükte teklik” ilkesi egemen olup buna göre, aynı tarihlerde farklı sosyal güvenlik kuruluşları ve kanunları kapsamında bulunulamaz ve çifte sigortalılık olarak adlandırılan bu statü kanun hükümleriyle engellenmiştir. Şu durumda 506 sayılı (hizmet akdine dayalı olarak işveren/işverenler tarafından çalıştırılma) ve 2926 sayılı (hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi adına ve hesabına bağımsız tarımsal faaliyette bulunma) Kanunlar kapsamında veya 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin 1. fıkrasının (a) ve (b) bentleri çerçevesinde birleşen (çakışan) zorunlu sigortalılık olgusuna ilişkin olarak; 5510 sayılı Kanunun yürürlükte olmadığı 01.10.2008 tarihi öncesi dönem yönünden 2926 sayılı Kanunun 6. maddesi dikkate alınmalı, 01.10.2008 – 01.03.2011 dönemi yönünden 5510 sayılı Kanunun 53. maddesi gereğince ilk önce başlayan sigortalılık ilişkisi esas alınmalı, 01.03.2011 tarihinden itibaren ise anılan maddede 6111 sayılı Kanunla yapılan değişiklik gözetilerek hizmet akdine dayalı çalışmaya değer verilmelidir. Eldeki dosyada, davacının talep konusu döneminin içinde yer alan 1.1.1995-2.2.1997 arasında 2926 Tarım Bağ-Kur sigortalılı bulunduğu ancak gerek davacı beyanları, gerekse tanık beyanları ile tahsis dosyasına göre, çakışan sigortalılık yönünden yukarıda anılan Kanun hükümleri uyarınca değerlendirme yapıldığında, asıl sigortalılığın 506 sayılı Yasa kapsamında gerçekleşen hizmet akdine dayalı sigortalılık olduğu, bu itibarla Tarım Bağ-Kur bildiriminin, tali sigortalılık kapsamında kaldığı, kabule göre de dava konusu talep yönünden engel bir halin bulunmadığı anlaşılmıştır.Diğer taraftan, İnceleme konusu davada; davalı ... aleyhine açılan davanın husumetten reddine, diğer davalı işveren yönünden açılan davanın ise kısmen kabulüne karar verilmiş ise de, dosyada yer alan bilgi ve belgeler karar vermeye elverişli görülmemektedir.Mahkemece yapılacak iş; kendiliğinden araştırma ilkesi uyarınca, tarafların gösterdikleri delillerle yetinilmeyip, öncelikle ibraz olunan vergi kayıtlarına göre, davalı ...'nın mükellefiyet bilgileri dikkate alınarak işverenlik sıfatı gereğince araştırılıp irdelenmeli, zira davalı taraf ve dinlenen tanık beyanları ile aynı yöndeki Kurum kayıtlarına göre, davalı ...'nın işverenliğinde fiilen işe ara verildiği ileri sürülen 2000-2007 yılları arasında, davalı ...'ın işverenliğinde faaliyetin devam edip etmediği açıkça ortaya konulmalı, davalı şahıslar arasındaki hukuki ilişkinin yanı sıra fiili durum tereddüte mahal bırakmayacak şekilde irdelenip açıklığa kavuşturulmalı; bu kapsamda tarafları bilir ve davacının iddia ettiği çalışmalarının hangi tarihleri kapsadığı, hangi yıl başladığı ve hangi adresteki işyerinde yine hangi işverenler nezdinde ifa edildiği hususlarında bilgi sahibi olabilecek, dava konusu dönemde davalı işverenlerin bordrolarında kayıtlı tespiti mümkün yeteri sayıda diğer kişiler ile, aynı yerde komşu veya benzeri işleri yapan başka işverenler ve bu işverenlerin çalıştırdığı bordrolara geçmiş, kanaat edinmeye elverişli sayıda olanlar re'sen tespit edilerek beyanlarına başvurulmalı, komşu işyeri tanıklarının tespiti noktasında gerektiğinde kolluk marifetiyle kapsamlı araştırma yapılmalı; sonradan dinlenen tanık beyanları ile önce dinlenen tanık beyanları arasında çelişki oluşması halinde bu çelişki giderilmeye çalışılmalı; böylece gerekli tüm soruşturma yapılarak uyuşmazlık konusu husus, hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde çözümlenip deliller hep birlikte değerlendirilip takdir edilerek varılacak sonuç uyarınca bir karar verilmelidir.Mahkemece, yukarıda değinilen esaslar doğrultusunda araştırma yapılmayarak eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm kurması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir. O halde, davacı ile davalılardan K..ve ... vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istem halinde davacı ve davalılardan ...'ya iadesine, 10.03.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.