Anasayfa /
İçtihat /
Yargıtay Karar No : 15849 - Karar Yıl 2010 / Esas No : 8996 - Esas Yıl 2009
Mahkemesi :Eskişehir İş MahkemesiTarihi :06.05.2009No :1125-441 Dava, 506 sayılı Kanun hükümleri kapsamındaki zorunlu sigortalılık sürelerinin tespiti istemine ilişkindir.Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir. Hükmün, davalılar avukatları tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. 01.10.1998 günü çalışmaya başladığı yönünde hakkında işe giriş bildirgesi düzenlenen davacının davalı işveren adına; 1994 – 31.07.2000 tarihleri arasında tescilli bulunan 1003496 sicil numaralı işyerinden 01.10.1998 – 31.07.2000 döneminde kısmi, 01.11.2007 günü itibarıyla tescil edilen 1048460 sicil numaralı işyerinden ise 16.01.1998 – 15.09.2008 döneminde tam bildirim ve prim ödemelerinin gerçekleştirildiği anlaşılmakta olup, dava, davalı işverene ait yukarıda sicil numaraları yazılı ticari minibüs işletmesinde sürücü olarak 01.10.1998 – 30.09.2008 tarihleri arasında hizmet akdine dayalı olarak geçen ve Kuruma bildirilmeyen çalışma sürelerinin tespiti istemine ilişkindir. Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79’uncu maddesinin onuncu fıkrası olup, anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin bu tür davalar kamu düzeni ile ilgili olduğundan özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde resen araştırma yapılarak delil toplanabileceği göz önünde bulundurulmalıdır. İnceleme konusu davada, mahkemece tanık anlatımlarına dayanılarak istem hüküm altına alınmış ise de, toplanan kanıtların karar vermeye elverişli olmadığı, eksik inceleme ve araştırma yapıldığı belirgindir. Bu bakımdan; dava konusu dönem yönünden çalışma iddiasını doğrulayan, davacı hakkında düzenlenmiş trafik ceza tutanakları ile benzeri tüm belge ve kayıtlar ilgili kurum ve kuruluşlardan istenilmeli, 1003496 sicil numaralı işyerine ait 01.10.1998 – 31.07.2000 dönemini içerir dört aylık sigorta primleri bordroları getirtilerek davacı dışında bildirimi yapılan sigortalının/sigortalıların varlığı saptandığı takdirde tanık sıfatıyla dinlenilmeli, ayrıca, taraflar arasında uyuşmazlık konusu yapılan tüm dönem yönünden aynı hatta faaliyet yürüten işverenler ve çalışan sürücüler yöntemince saptanarak bilgi ve görgülerine başvurulmalı, belirdiği takdirde anlatımlar arasındaki çelişkiler giderilmeli, çalışmalara ara verilmesi durumunda her bir dönem yönünden hak düşürücü süre konusu ayrı ayrı irdelenmeli, toplanan kanıtlar değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre karar verilmeli, kuşkusuz, primi ödenen sigortalılık sürelerinin hüküm altına alınmasında hukuki yararın bulunmadığı da dikkate alınmalıdır. Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve araştırma sonucu davanın kabulüne karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir. O halde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır. S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının isteği durumunda davalılardan N.. E..’a iadesine, 02.12.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi.