Anasayfa / İçtihat / Yargıtay Karar No : 15630 - Karar Yıl 2014 / Esas No : 13250 - Esas Yıl 2013





Mahkemesi : Denizli 1. İş MahkemesiTarihi : 21.03.2013No : 2008/129-2013/199Davacı, asıl davada, resen işyeri tesciline ilişkin Kurum işleminin iptalini, birleşen davada ise; prim ve gecikme zammı tahakkukuna ilişkin Kurum işlemiyle itirazın reddine dair komisyon kararının iptalini talep ve dava etmiştir.Mahkeme, yazılı biçimde davaların kabulüne karar vermiştir.Hükmün, davalı Kurum avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.506 sayılı Yasanın 79. maddesi, “Bu Kanunun 83 üncü maddesinde belirtilen kurum ve kuruluşlar tarafından ihale yoluyla yaptırılan her türlü işler, gerçek veya tüzel kişilerce yapılan inşaatlardan dolayı yeterli işçilik bildirmiş olup olmadığı Kurumca araştırılır….” Düzenlemesini içermekte olup; aynı Yasanın 83. maddesinde belirtilen kurum ve kuruluşlar ise, “Genel ve katma bütçeli kuruluşlar, il ve belediyeler veya sermayesinin en az yarısı genel ve katma bütçeli kuruluşlar ile il ve belediyelere ait olan teşekkül ve müesseseler, kamu iktisadi kuruluşları ve bunların müessese, bağlı ortaklık ve iştirakleri, kanunla ve kanunların verdiği yetkiye dayanarak kurulan kurum ve kuruluşlar, döner sermayeli kuruluşlar…” olarak belirtilmiştir.Ancak, 506 sayılı Yasanın konuya ilişkin 130. maddesinde yer alan, “İşverenin Kuruma, emsaline, yapılan işin nitelik, kapsam ve kapasitesine göre işin yürütülmesi için gerekli olan sigortalı sayısının, çalışma süresinin veya prime esas kazanç tutarının altında bildirimde bulunduğunun Kurumca saptanması halinde, işin yürütülmesi için gerekli olan asgari işçilik miktarı, yapılan işin niteliği, bünyesinde kullanılan teknoloji, iş yerinin büyüklüğü, benzer işletmelerde çalıştırılan işçi sayısı, ilgili meslek veya kamu kuruluşlarının görüşü gibi unsurları dikkate alarak sigorta müfettişi tarafından tespit edilir.” düzenlemesi; kayıt dışı çalışmadan kaynaklanan prim kaybının önüne geçilebilmesi yönünden, 506 sayılı Yasanın 79. maddesindeki yöntem ve asgari işçilik oranlarıyla bağlı kalınmaksızın, eksik işçilik bildiriminde bulunulup bulunulmadığının tespitine olanak vermektedir. 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Yasanın 85.maddesinin ilk fıkrası da anılan maddeye paralel düzenleme içermektedir.Somut olayda, davacının,.. AU .. plakalı araçla Pamukkale firması adına yolcu taşımacılığı müfettiş tespitiyle sabit ve tarafların kabulünde olup bu konuda bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Kurum müfettişi tarafından düzenlenen 01.10.2007 tarihli raporda 2004 yılı aralık ayına ilişkin olarak asgari işçilik tespiti yapılmış, bu yönde düzenlenen raporda; davacı işveren tarafından yasal kayıt ve belgelerin sunulmadığı, Pamukkale firmasından elektronik ortamda temin edilen sefer bilgilerinin yetersiz olduğu, işletme sahibi olan davacının zorunlu olarak sahip olması gereken ticari taşıt kullanma belgesi ve (E) sınıfı sürücü belgesinin elde edilemediği gibi otogar kayıtlarında da davacı ismine rastlanmadığı, yetersiz bilgilere göre 2004 yılı Aralık ayında Denizli’den, Muğla, Bodrum, Dalaman, Marmaris, Uşak istikametine 11 sefer yapıldığının tespit edildiği, anılan aracın 17.12.2004 tarihi itibariyle davacı adına tescil edilip bir şoför ve bir de muavinin çalışması gerektiğinin kabul edildiği, şoför için 117,18 TL, muavin için 82,74 TL prime esas kazanç tutarı belirlendiği bildirilmiştir. Kurumca da bu tutarlara prim oranı uygulanarak birleşen esasta davaya konu edilen 118,94 TL prim ve gecikme zammı tahakkuk ettirildiği, itiraz ve davaların yasal süresi içerisinde ileri sürüldüğü, mahkemece, fiilen bir tespitin bulunmadığı, tescil ve tahakkuk işleminin varsayıma dayalı olarak yapıldığı gerekçe gösterilerek davanın reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.Mahkemece, uyuşmazlık konusu dönemde, müfettiş raporundaki tespitlerin tümü gözetilerek, yolcu taşımasının yapıldığı yer ve mesafeler itibariyle davalı araç için gereken çalışma süreleri ve bu çalışmaların kaç kişiyle yapılabileceği belirlenmeli, bu bağlamda; Pamukkale firmasıyla yapılan taşıma sözleşmesi, davacının (E) sınıfı sürücü belgesiyle ticari taşıt kullanma belgesi araştırılıp dosyaya celp edilmeli, davacının tek başına çalıştığı şoför ve muavin çalıştırmadığı yönündeki iddia ve savunması üzerinde durulup buna ilişkin delilleri ibraz ettirilmeli ve eksik işçilik bildirimi bulunup bulunmadığı hususları 506 sayılı Yasanın 130. maddesinde öngörülen ilke ve esaslar çerçevesinde irdelenip, gerekirse bilirkişi raporu da alınmak suretiyle sonucuna göre karar verilmesi gerekir.O hâlde, davalı Kurum avukatının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 24.06.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.