Anasayfa / İçtihat / Yargıtay Karar No : 12449 - Karar Yıl 2016 / Esas No : 14442 - Esas Yıl 2016





Mahkemesi : İş MahkemesiTarihi : 24.05.2016Dava, sigortalılığın iptaline yönelik Kurum işleminin iptali ile hizmet tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, bozma ilamına uyularak, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.Hükmün davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. Davacı vekili, davacının 2001, 2002, 2003 yılları arasında davalı şirkete ait işyerindeki sigortalı çalışmasının iptaline ilişkin Kurum işleminin iptali ile iptale konu toplam 568 günün tespitini istemiş, mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.Davanın yasal dayanağı, 5510 sayılı Yasa'nın geçici 7. maddesi kapsamında uygulama alanı bulan 506 sayılı Yasa'nın 79/10 maddesidir. 506 sayılı Yasa'nın 6. maddesinde ifade edildiği üzere ?sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve feragat edilemez?. Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi karşısında, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davaların, kamu düzenine ilişkin olduğu, bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğunun gözetilmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde, re'sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.Yukarıda açıklanan ilkeler ışığında dava konusu somut olayda; sigortalılığın iptal edildiği tarihte davalı işyerinin kapsamı, kapasitesi ve niteliği nazara alınmalı, dosyada bulunan 29.05.2009 tarihli müfettiş raporunda; işyerinin faaliyet dönemi boyunca hiç prim ödemesi yapmadığı ve prim borçları için Kurum tarafından icra takibi yapıldığının belirtilmesi karşısında, söz konusu icra takiplerinin işyerinin hangi dönemlerdeki primleri için yapıldığının tespiti amacıyla icra dosyaları getirtilmeli, dinlenen tanık beyanlarından dava döneminde işyerinde haciz işlemleri yapıldığı anlaşıldığından, haciz tutanakları celp edilmeli ve tutanaklarda imzası olanlar dinlenmeli, davalı şirketin......Tekstil İth. İhr. Dış Tic. Ltd. Şti. ile ilişkisinin niteliği belirlenmeli, dava konusu dönemde davacı ile birlikte çalışan ve işverenin bordrolarında kayıtlı kişiler ile aynı yörede komşu veya benzeri işleri yapan başka işverenler ve bu işverenlerin çalıştırdığı bordrolara geçmiş kişiler resen saptanarak, çalışmaların varlığı ve süresi yönünden bilgi ve görgülerine başvurulmalı, böylece eylemli çalışma olgusunun gerçekleşip gerçekleşmediği tüm açıklığıyla belirlenmeli, uyuşmazlık konusu husus, hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde çözümlenip, deliller hep birlikte değerlendirilip takdir edilerek, varılacak sonuca göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde karar tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır. S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 13.10.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.