Anasayfa /
İçtihat /
Yargıtay Karar No : 7167 - Karar Yıl 2010 / Esas No : 6296 - Esas Yıl 2010
MAHKEMESİ : EYÜP 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİTARİHİ : 21/01/2010NUMARASI : 2008/148-2010/8Taraflar arasında görülen davada;Davacı, davalı adına kayıtlı olan 419(eski 175) ada 31 parsel sayılı taşınmazın vakıf yoluyla meydana gelen eski eserlerden olduğunu, 7044 sayılı yasanın 1. maddesi gereğince vakfı adına tescili gerektiğini ileri sürüp tapu kaydının iptali ile Vakıflar Genel Müdürlüğü adına tesciline karar verilmesini istemiştir.Davalı, dava konusu taşınmazın 1953 yılında kadastro işlemleri sırasında adlarına tescil edildiğini, yerin niteliği gereği koruma ve değerlendirme yetkisinin belediyeye ait olduğunu belirtip davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, çekişme konusu taşınmazın mezarlık, namazgah ve çeşme vasıflı olduğu, 7044 sayılı yasa uyarınca korunması gerekli eski eser nitelikli bulunduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Karar, davalı tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla, Tetkik Hakimi .. raporu okundu. Düşüncesi alındı. Dosya incelendi. Gereği görüşülüp, düşünüldü. Dava, tapu iptali ve tescili isteğine ilişkindir.Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.Davanın belirtilen niteliğine göre, taşınmaz malın aynına ilişkin olduğu ve konusunu oluşturan hakkın para ile değerlendirilmesinin mümkün bulunduğu açıktır. Bu tür bir davada harca tabi davanın açıldığının kabul edilebilmesi için HUMK'nun 178. maddesi gereğince başvurma harcı ile nisbi karar ve ilam harcının peşin alınmasının yanı sıra, davaya devam edilip, karara bağlanarak çekişmenin giderilebilmesi açısından HUMK'nun 413, 492 sayılı Harçlar Kanununun 26, 27, 28, 30 ve 32. maddelerinin öngördüğü işlemin yerine getirilmesi ve harcın alınması zorunludur.Hemen belirtilmelidir ki, Harçlar Kanunu harç alınmasını veya tamamlanmasını yanların isteklerine bırakmamış, değinilen yönün mahkemece kendiliğinden (res'en) gözetilmesini hükme bağlamıştır. 492 Sayılı Kanunun 32. maddesinde de yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe takip eden işlemlerin yapılamayacağı ifade edilmiştir.Öte yandan, davacı Vakıflar Genel Müdürlüğü Özel Bütçeli Kamu Kuruluşu olup, 6760 Sayılı Kuruluş ve Teşkilatı hakkındaki kanun ve 492 Sayılı Yasada Vakıflar Genel Müdürlüğünün mahkeme (yargılama) harçlarından muaf olduğuna dair yasal bir düzenleme mevcut değildir. 2762 Sayılı Kanunun 8. maddesinde vakıfların doğrudan doğruya hayrattan olan gayrimenkulleri bakımından bazı ilkeler belirlendikten sonra bu nitelikteki taşınmazların vakıfların istemesi üzerine vakıflar adına tapuca tescil olunacağı ve tescil işleminde hiçbir resim ve harcın alınmayacağı ön görülmüştür.Anılan düzenlemedeki amacın, tapu idaresinin gerçekleştireceği tescil işlemi, başka bir ifadeyle, taşınmazların vakıf adına sicilinin oluşturulmasına ilişkin idari tasarruflar olduğu ve bu işlemlerin hiç bir resim veya harca tabi olmayacağının vurgulandığı tartışmasızdır. Bu düzenlemenin mahkeme (yargı) harçları ile ilgili bulunmadığı açıktır.Bütün bu ilke ve düzenlemelerle açıklamalara nazaran 2762 Sayılı Yasayı iptal edip yürürlüğe giren 5737 Sayılı Yasanın 77.maddesinde Vakıfların tüm iş ve işlemlerinin harçtan müstesna olduğu belirtilmişse de, anılan hükmün yargı harçlarını kapsamadığı tartışmasızdır. Nitekim, H.G.K.'nun 24.12.2008 tarih 18-777 Esas ve 2008/788 sayılı kararında da aynı ilke benimsenmiştir.Hal böyle olunca, davacı idareye harç ikmali yaptırılması, ondan sonra yargılamaya devam edilerek işin esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu üzere hüküm kurulması doğru değildir. Davalının, temyiz itirazı yerindedir. Kabulüyle hükmün HUMK.'nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 17.6.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.