16. Hukuk Dairesi 2013/5507 E. , 2013/6323 K.TARAF KOŞULUDAVA ŞARTIÖN İNCELEME DURUŞMASIHUKUKİ DİNLENİLME HAKKIHAK DÜŞÜRÜCÜ SÜREHUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU (HMK) (6100) Madde 114HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU (HMK) (6100) Madde 297HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU (HMK) (6100) MaddeTaraflar
arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi
istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme
raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sırasında Cuma Köyü 1103 parsel
sayılı 1400,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, kazandırıcı
zamanaşımı zilyetliği nedeniyle paylı olarak davalı Mehmet ile
davalıların miras bırakanı Süleyman adına tespit ve tescil edilmiştir.
Davacı, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak dava açmıştır.
Mahkemece yapılan yargılama sonunda 10 yıllık hak düşürücü süre
geçtikten sonra açıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş;
hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Mahkemece,
duruşma açılmaksızın dosya üzerinden yazılı şekilde hüküm kurulmuştur.
Ne var ki, taraf koşulu dava şartlarından olup, mahkemece bu şart
yerine getirilmedikçe davanın hüküm kurulması olanaksız olduğu halde
davada taraf olarak yer alan Resmiye 'ye tebliğ edilmek üzere gönderilen
dava dilekçesi, “belirtilen adresin yanlış olduğu, muhattabın yeni
adresinin bilinemediği" şerhi verilerek iade edildiğinden muhataba
tebliğ edilememiş, mahkemece bu eksiklik giderilmeden ve taraf teşkili
sağlanmadan dosya üzerinde inceleme yapılarak karar verilmesi
isabetsizdir. Ayrıca 6100 sayılı HMK’nın 114. maddesinde sayılan dava
şartları arasında hak düşürücü süre yer almamış olmakla beraber aynı
Kanunun ön inceleme ve tahkikat başlıklı 320/2. maddesinde "Daha önce
karar verilemeyen hallerde mahkeme ilk duruşmada dava şartları ve ilk
itirazlarla hak düşürücü süre ve zamanaşımı hakkında tarafları dinler,
daha sonra tarafların iddia ve savunmaları çerçevesinde anlaştıkları ve
anlaşamadıkları hususları tek tek tespit eder.....” hükmünü öngörmüştür.
Ayrıca hukuki dinlenilme hakkının gereği olarak HMK'nın madde 297/1-c
bendi gereğince, mahkemelerin gerekçeli kararlarında, tarafların iddia
ve savunmalarının özeti, anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususlar,
çekişmeli vakıalar hakkında toplanan deliller, delillerin tartışılması
ve değerlendirilmesi ile sabit görülen vakıalarla, bunlardan çıkarılan
sonuç ve hukuki sebeplerin belirtilmesi gerekmektedir. Hal böyle olunca,
tarafların hukuki dinlenilme hakkı bağlamında ve belirtilen usul
kuralları gereğince mahkemece, ön inceleme duruşması yapılarak hak
düşürücü süre hakkında tarafları dinledikten sonra sonucuna göre bir
karar verilmesi gerekirken dosya üzerinde karar verilmesi de isabetsiz
olup, davacı vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde
görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair
yönlerin incelenmesine yer olmadığına, peşin yatırılan temyiz karar
harcının talep halinde temyiz eden davacıya iadesine,06.06.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.