Anasayfa / İçtihat / Yargıtay Karar No : 491 - Karar Yıl 2010 / Esas No : 493 - Esas Yıl 2010





Y A R G I T A Y İ L A M ITaraflar arasındaki “İmzaya itiraz” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; İzmir 10.İcra Hukuk Mahkemesince davanın reddine dair verilen 29.5.2008 gün ve 2005/531 E-2008/451 K. sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 12.Hukuk Dairesinin 21.11.2008 gün ve 2008/16953-20634 sayılı ilamı ile;(“...Alacaklı, borçlu şirket aleyhine bonoya istinaden kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibine geçmiştir. Sözü edilen borçlu vekili icra mahkemesine başvurarak takibe konu edilen bonoların eski ortakları olan Ömer Uysal tarafından şahsi borcu için imzalanıp alacaklıya verildiğini, daha sonra şirketlerinin kaşesinin sahtesi yapılarak adı geçen Ömer’in isminin ve imzasının bulunduğu yere bu kaşenin basıldığını, şirketlerinin sorumluluk altına sokulmak istendiğini bu nedenlerle takibin iptaline karar verilmesini istemiştir.Takip konusu bonodaki keşideci imzasının takipte taraf olmayan Ömer Uysal’ın eli ürünü olduğu tartışmasız olup, bu durum Adli Tıp Kurumu Fizik İhtisas Dairesi Adli Belge İnceleme şubesinin 09.05.2005 tarih ve 3110 no’lu raporundan anlaşılmaktadır. Aynı kurumun 21.11.2005 tarihli 8647 no’lu raporunda ise sözü edilen imzanın üzerindeki kaşenin sahte olarak basılmış olduğu ifade edilmiştir. Bu nedenle borçlu şirketin sorumluluğundan sözedilemez. Ancak senedi imzalayan Ömer Uysal’ın takip konusu bonodan şahsen sorumlu bulunmaktadır.O halde, borçlunun isteminin kabulü yerine yazılı gerekçe ile reddine karar verilmesi isabetsizdir...”) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.TEMYİZ EDEN : Davacı vekiliHUKUK GENEL KURULU KARARIHukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:Dava, kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluna ilişkin icra takibine konu bonodaki imzaya itiraza ilişkindir.Davacı vekili, müvekkili şirketin eski ortaklarından olan dava dışı Ömer Uysal’ın, kendi şahsi borcu için 01.08.2004 vadeli 20.370.000.000 TL.lik bonoyu kendi eli ile tanzim edip, adının altına bir tek imza atarak senede pul yapıştırmadan borçlu olduğu davalı Ahmet Sarıçam’ a verdiğini, davalı alacaklının anılan kişiden alacağını tahsil edemeyeceğini anlayınca, davacı şirkete ait sahte bir kaşe kullanarak davacı şirketin unvanını bonoya bastığını, böylece şirketi borçlu olarak gösterdiğini, oysa bonoya konu borcun Ömer Uysal’ın kişisel borcu olduğunu ifadeyle, icra takibine konu olan mezkur senetteki şirket kaşesinin ve yetkili imzanın müvekkili şirkete ait olmadığının tespiti ile kötüniyet tazminatı istemiştir.Mahkemece, bononun düzenlendiği tarihte Ömer Uysal’ın şirket yetkilisi olduğu ve imzaların ona ait bulunduğu, takibe dayanak bonoyla kendisi ve şirket adına borçlandığı, kaşenin Ömer Uysal’ın imzası üzerine sonradan alacaklı tarafça vurulduğu yönündeki iddianın ispatlanmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.Karar davacı vekilince temyiz edilmekle Özel Dairece yukarıda başlık bölümünde yer alan nedenlerle bozulmuş; mahkemece önceki kararda direnilmiştir. Hükmü temyize davacı vekili getirmektedir. Bilindiği üzere; İcra Mahkemeleri İcra Dairelerinin işlemlerinin doğru ve kanuna uygun olup olmadığını denetlemek ve kanunla kendisine verilen diğer icra işlerine bakmak üzere kurulmuş olup, yargılama yönünden dar yetkili mahkemelerdir. Bu nedenle inceleme yetkileri sınırlıdır. Dosya içerisindeki belgelerden 13.12.2007 Tarih ve 1182 sayılı iddianame ile Turgutlu Asliye Ceza Mahkemesinde açılmış olan, takibe konu bono nedeniyle davalı Ahmet Sarıçam’ın şüpheli sıfatıyla yargılandığı bir ceza davasının olduğu; bu davada suça konu eylemin bononun düzenleniş biçimi itibariyle sahte şirket kaşesi vurulmak suretiyle resmi evrakın bozulması olarak nitelendirildiği anlaşılmaktadır. Öte yandan yargılama sırasında 05.11.2006 günlü celsede davacı şirket tarafından ayrıntısı bildirilmemekle beraber bir menfi tespit davasının açıldığı da ileri sürülmüştür.Hal böyle olunca, Hukuk Genel Kurulunda yapılan görüşmeler sırasında öncelikle yukarıda açıklanan olgular ve bu iki davanın eldeki davaya etkisi tartışılmıştır. İlkin açılmış olan ceza davasının eldeki davaya etkisi üzerinde durmakta yarar vardır: Kambiyo senetlerine dayalı olarak başlatılan takiplerde imzaya itiraz 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun (17.07.2003 gün ve 4949 sayılı Kanunun 47.maddesiyle değişik) 170. maddesinde düzenlenmiş, bu maddenin üçüncü fıkrasında aynen;“İcra mahkemesi, 68/a maddesinin dördüncü fıkrasına göre yapacağı inceleme sonunda, inkar edilen imzanın borçluya ait olmadığına kanaat getirirse itirazın kabulüne karar verir. İtirazın kabulü kararı ile takip durur. Alacaklının genel hükümlere göre dava açma hakkı saklıdır. İnkar edilen imzanın borçluya ait olduğu anlaşılırsa ve itiraz ile birlikte takip ikinci fıkraya göre durdurulmuşsa, borçlu sözü edilen senede dayanan takip konusu alacağın yüzde kırkından aşağı olmamak üzere inkar tazminatına ve takip konusu alacağın yüzde onu oranında para cezasına mahkum edilir ve itiraz reddedilir. Borçlu menfi tespit veya istirdat davası açarsa, hükmolunan tazminatın ve para cezasının tahsili dava sonuna kadar tehir olunur ve davanın borçlu lehine sonuçlanması halinde daha önce hükmedilmiş olan tazminat ve para cezası kalkar.”Hükmüne yer verilmiştir.1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 314.maddesinin birinci cümlesinde ise;“Resmi ve gayrı resmi her nevi senedatın sahteliğini iddia eden kimse asıl davayı rüyet eden mahkemede bu iddiasını gerek davayı asliye ve gerek davayı hadise suretiyle ikame edebilir.”denilmek suretiyle, sahte bir senede dayanılarak aleyhine icra takibi yapılan borçlunun, resmi veya gayri resmi senedin sahteliğini, açılmış bir davada hadise şeklinde ileri sürebileceği gibi, ayrı bir sahtelik davası da açabileceği kabul edilmiştir.Böyle olunca borçlu, Cumhuriyet Başsavcılığına yapacağı başvuru ile, evrakta sahtekarlık yapan kişi aleyhine ceza mahkemesinde sahtecilik davası açılmasını sağlayabilir.5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun “Resmi Belge Hükmündeki Belgeler” başlıklı 210.maddesinin birinci fıkrasında yer alan;“Özel belgede sahtecilik suçunun konusunun, emre veya hamile yazılı kambiyo senedi, emtiayı temsil eden belge, hisse senedi, tahvil veya vasiyetname olması hâlinde, resmî belgede sahtecilik suçuna ilişkin hükümler uygulanır.” hükmüyle, kambiyo senetlerine “resmi belgede sahtecilik suçuna ilişkin hükümlerin uygulanacağı” kabul edilmiş; aynı Kanunun 204.maddesinde de resmi belgedeki sahteciliğe ilişkin müeyyide düzenlenmiştir.Takip dayanağı senet hakkında borçlunun “imza itirazı” ile birlikte veya “sahtelik iddiası ile şikâyette” bulunmasından sonra alacaklı hakkında suç duyurusunda bulunması nedeniyle “sahtecilik suçu” ndan dolayı kamu davası açılmış olması durumunda, bu davanın icra takibine etkisinin ne olacağına ilişkin açık bir yasal düzenleme 2004 sayılı İcra ve iflas Kanunu’nda bulunmamaktadır.Bu nedenle, 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 317.maddesinin 2.cümlesinden yararlanarak soruna bir çözüm getirmek gerektiği yargısal uygulamada kabul edilmiştir (Hukuk Genel Kurulu’nun 22.01.2003 gün ve 2003/12-3 E.2003/28 K.; 06.02.2008 gün ve 2008/12-77 E. 2008/90 K.sayılı kararları).Nitekim, 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 317.maddesinin; “Sahtelik iddiası 308'inci madde ile mevaddı mütaakıbesi ahkamına tevfikan tetkik olunur. Sahteliği iddia kılınan senedin ehlihibre marifetiyle tetkik ve tatbikına ve vakayi ve hadisattan haberdar olanların istimaına karar verildiği takdirde bu kabil senedat, neticei hükme kadar bir güna muameleye esas ittihaz kılınmaz. Ancak bu senede müsteniden evvelce ittihaz edilen ihtiyati tedbirlere de halel gelmez ve ledelhace senet sahibi hukukunun muhafazası zımnında sair ihtiyati tedbirlere de tevessül edebilir.”şeklindeki hükmü ile de, hukuk yada ceza mahkemesinde dava açılmış ve o davada mahkemece sahteliği iddia edilen senet hakkında, inkar edilen imzanın borçluya ait olup olmadığı yönünde bilirkişi incelemesi yapılmasına ve senedin yazıldığını görenlerin tanık olarak dinlenmesine karar verilmiş ise, senedin dava sonuçlanıncaya kadar hiçbir işleme dayanak yapılamayacağı, düzenlenmiştir.Bu düzenleme karşısında imzaya itiraza ilişkin davanın görülmesi aşamasında ceza davası da açılmışsa; ceza davasının sonuçlanması, imzaya itiraz davası yönünden bekletici sorun olarak kabul edilmelidir.Zira, icra mahkemeleri şikâyet ve itirazları belli bir usule uyarak yargılayan ve objektif hukuk kurallarını şikayet ve itirazlara uygulamak suretiyle bunları takip hukuku bakımından kesin hükme bağlayan mahkemelerdir. Bu mahkemeler, takip hukukuna ilişkin uyuşmazlıkları çözme görevini yerine getirirken kural olarak tanık dinleyemeyeceklerinden dar (sınırlı) yetkili olup, sahtelik iddiasını inceleme yetkileri de genel mahkemeye göre daha kısıtlıdır.Genel mahkemeler senetteki sahtelik iddiasını yukarıda içerikleri açıklanan HUMK.nun 309 ve 317.maddelerinin verdiği yetkiyle daha detaylı bir biçimde inceleme olanağına sahiptir.Tüm bu açıklamaların ışığı altında somut olay ele alındığında: davacı şirket , senette yer alan kaşenin sahteliğini ileri sürdüğüne ve bu durumun tespitinin senet nedeniyle şirketin sorumluluğunun bulunup bulunmadığının tespitinde sonuca etkili olacağına göre, dava konusu bono ve davalının “senetteki kaşeyi sahte olarak bastığı” şeklinde ileri sürülen eylemi ile ilgili olarak açılan ceza davasının eldeki davayı etkileyeceği, senette bulunan şirket kaşesinin sahte olup olmadığının belirlenmesi durumunda eldeki uyuşmazlığın da buna göre çözümleneceği, dolayısıyla açılmış olan ceza davasının beklenmesinin gerektiği sonucuna oy birliği ile varılmıştır. Davacı şirket yetkilisi tarafından açılan Menfi tespit davasının sonucunun beklenip beklenmeyeceği hususuna gelince; Yukarıya aynen alınan yasal düzenlemeler ve açıklamalarda da açıkça vurgulandığı üzere icra hakiminin dar yetkili olması karşısında sahtecilik iddialarının genel hükümlere göre açılacak davalarla ispatı yoluna gidilmesi halinde bu davaların sonucunun eldeki uyuşmazlığa çözüm getireceği açıktır. Hukuk Genel Kurulunca bu hususlar gözetilerek, davacı tarafın ayrıca menfi tespit davası açtığını ileri sürmüş olması ve bu davanın eldeki davaya etkisi de gözetilerek davacı vekilinden bu davaya ilişkin açıklama alınarak bu davanın da beklenmesi gerektiği oyçokluğu ile kabul edilmiştir. Sonuç itibariyle, davalı Ahmet Sarıçam aleyhinde açılan ceza davası ile davacı yan tarafından açıldığı bildirilen menfi tespit davasının sonucunun beklenmesi gerekirken, dosya kapsamına ve yukarıda açıklanan ilkelere uygun düşmeyen gerekçelerle davanın reddine karar verilip, bu kararda direnilmiş olması usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı açıklanan değişik gerekçelerle bozulmalıdır. S O N U Ç : Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile direnme kararının yukarıda gösterilen değişik gerekçelerle H.U.M.K.nun 429.maddesi gereğince BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının geri verilmesine, 13.10.2010 tarihinde sonucunda oybirliği, sebebinde ise ceza davasının beklenmesi yönünden oybirliği, menfi tespit davasının beklenmesi yönünden ise oyçokluğu ile karar verildi. Bilmeniz halinde fark yaratacak kararlar FERAGAT EDİLEN DAVANIN TEKRAR AÇILMASI MAHKEMENİN YAPACAĞI İŞ Davacı vekili dava dilekçesi ile; davalının aleyhine, müvekkillerinin de paydaş olduğu taşınmazın haksız kullanımı nedeniyle 8.000.00 liralık ec-rimisil davası açtığını, davadan feragat edildiği gerekçesiyle davanın reddedildiğini, ancak şu andaki davanın davacıları olan müvekkillerinin, ilk ecrimis Vekalet sözleşmesinin kapsamı-İlamın icrasının ayrı bir iş sayılacağı-ilamın icraya konulmaması talebinin azil sayılamayacağı Taraflar arasındaki “avukatlık ücret alacağı” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Mersin 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce davanın reddine dair verilen 19.03.2010 gün ve 2010/1 E., 2010/115 K. sayılı kararın incelenmesi davacı tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 13. Hukuk Dairesi’nin 23. Avukatın hakime 'dosyayı incelemeden çıkarsanız böyle olur, burda babanızın uşağı yok' demesi ağır eleştiridir Yerel Mahkemece verilen hüküm temyiz edilmekle, başvurunun nitelik, ceza türü, süresi ve suç tarihine göre dosya görüşüldü:Temyiz isteğinin reddi nedenleri bulunmadığından işin esasına geçildi.Vicdani kanının oluştuğu duruşma sürecini yansıtan tutanaklar, belgeler ve gerekçe içeriğine göre yapılan i Yargıtay Yargıtay Karar Arama Yargıtay Hukuk Dairesi Kararları Arama Yargıtay Ceza Dairesi Kararları Arama Yargıtay Karar Arama Nasıl Yapılır ? Yargıtay Daire Bilgileri İle Dosya Sorgulama Yargıtay Yerel Mahkeme Bilgileri İle Dosya Sorgulama Yargıtay Kanunu Yargıtay İş Bölümü Yargıtay Haberleri Karar Arama Yargıtay Kararları Yargıtay Hukuk Dairesi Kararları Yargıtay Ceza Dairesi Kararları BAM Kararları Danıştay Kararları Anayasa Mahkemesi Kararları Uyuşmazlık MAhkemesi Kararları Karar Arama Nasıl Yapılır? Emsal Karar ve Emsal Karar Arama Nedir? Yargıtay Karar Arama Nasıl Yapılır? BAM Karar Arama Nasıl Yapılır? Danıştay Karar Arama Nasıl Yapılır? Anayasa Mahkemesi Karar Arama Nasıl Yapılır?