6. Daire 2013/1569 E. , 2014/3436 K.KAMU YARARI,ARKEOLOJIK SIT ALANI,BELEDIYE MECLISI KARARI,BELEDIYE MECLIS ÜYESI,İMAR PLANI DEĞIŞIKLIĞI,DAVA AÇMA SÜRESI,DAVA AÇMA EHLIYETI,SUBJEKTIF EHLIYET"İçtihat Metni"Adalet
Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığınca hazırlanmıştır. İzinsiz
olarak kopyalanması ve dağıtılması hukuki sorumluluk gerektirir.
Temyiz Eden (Davacılar) : Kendi adına asaleten …'a vekaleten; Av. …
Karşı Taraf (Davalı) : Kuşadası Belediye Başkanlığı
Vekili : Av. …
İstemin Özeti : Aydın 1. İdare Mahkemesince verilen
11/10/2012 tarihli, E:2012/1439, K:2012/1822 sayılı kararın, usul ve
hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Temyiz edilen kararda bozma
nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan
kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi : Mehmet Fatih Yıldırım
Düşüncesi : Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları
dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği
görüşüldü:
Dava, Aydın İli, Kuşadası İlçesi, Pigale I. ve III. Derece Arkeolojik
Sit Alanlarını kapsayan 1/5000 ölçekli nazım ve 1/1000 ölçekli uygulama
imar planı değişikliklerine ilişkin 03.04.2012 tarihli, 101 sayılı
belediye meclisi kararının iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince,
dava konusu plan değişikliklerinin 12.04.2012-14.05.2012 tarihleri
arasında ilan edildiği ve askı-ilan süresi içerisinde davacılar
tarafından herhangi bir itirazda bulunulmadığı, belediye meclis üyesi
olan … tarafından itiraz edilmesi üzerine davayı açtıkları hususu
dikkate alındığında, plan değişikliklerine yönelik meclis kararına karşı
son ilan tarihi olan 14.05.2012 tarihinden itibaren 60 gün içinde
davanın açılması gerekirken, bu süre geçirilmek suretiyle 02.08.2012
tarihinde açılan davanın esasının incelenemeyeceği gerekçesiyle davanın
süre aşımı yönünden reddine karar verilmiş, bu karar davacılar
tarafından temyiz edilmiştir.
3194 sayılı İmar Kanunu’nun "Planların hazırlanması ve yürürlüğe
konulması" başlıklı 8. maddesinin (b) bendinde: "İmar Planları; Nazım
İmar Planı ve Uygulama İmar Planından meydana gelir. Mevcut ise bölge
planı ve çevre düzeni plan kararlarına uygunluğu sağlanarak, belediye
sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planları ilgili
belediyelerce yapılır veya yaptırılır. Belediye meclisince onaylanarak
yürürlüğe girer. Bu planlar onay tarihinden itibaren belediye
başkanlığınca tespit edilen ilan yerlerinde bir ay süre ile ilan edilir.
Bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebilir. Belediye
başkanlığınca belediye meclisine gönderilen itirazlar ve planları
belediye meclisi onbeş gün içinde inceleyerek kesin karara bağlar. "
hükmü yer almaktadır.
Öte yandan, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun "Dava açma
süresi" başlıklı 7. maddesinde; dava açma süresinin özel kanunlarında
ayrı süre gösterilmeyen hallerde Danıştay'da ve idare mahkemelerinde
altmış gün olduğu, ilanı gereken düzenleyici işlemlerde dava süresinin,
ilan tarihini izleyen günden itibaren başlayacağı, ancak bu işlemlerin
uygulanması üzerine ilgililerin, düzenleyici işlem veya uygulanan işlem
yahut her ikisi aleyhine birden dava açabilecekleri, yine aynı Kanun’un
"Üst makamlara başvurma" başlıklı 11. maddesinde, ilgililer tarafından
idari dava açılmadan önce, idari işlemin kaldırılması, geri alınması,
değiştirilmesi veya yeni bir işlem yapılmasının üst makamdan, üst makam
yoksa işlemi yapmış olan makamdan, idari dava açma süresi içinde
istenebileceği, bu başvurunun işlemeye başlamış olan idari dava açma
süresini durduracağı, altmış gün içinde bir cevap verilmezse isteğin
reddedilmiş sayılacağı hususu kurala bağlanmıştır.
Anılan maddelerin birlikte değerlendirilmesinden, imar planlarına
karşı, 2577 sayılı Kanun’un 11. maddesi kapsamında yapılacak başvurular
için, 3194 sayılı Kanun’un 8/b maddesi ile özel bir itiraz süresi
getirildiği anlaşılmaktadır. Buna göre, imar planlarına yönelik olarak,
bir aylık askı süresi içinde 2577 sayılı Kanun’un 11. maddesi kapsamında
başvuruda bulunulması ve bu başvuruya idari dava açma süresinin
başlangıç tarihi olan son ilan tarihinden itibaren 60 gün içinde cevap
verilmeyerek isteğin reddedilmiş sayılması halinde, bu tarihi takip eden
60 günlük dava açma süresi içinde veya son ilan tarihini izleyen 60 gün
içinde cevap verilmek suretiyle isteğin reddedilmesi halinde bu cevap
tarihinden itibaren 60 günlük dava açma süresi içinde idari dava
açılabileceği sonucuna varılmaktadır. Buna göre, imar planlarına askı
süresi içinde bir itirazda bulunulmamış ise davanın, 2577 sayılı
Kanun’un 7. maddesi uyarınca imar planının son ilan tarihini izleyen
günden itibaren altmış gün içinde açılması gerekir.
Dosyanın incelenmesinden; belediye meclisi üyesi …'in meclis
tarafından dava konusu imar planı değişikliklerinin karara bağlandığı
03.04.2012 tarihli toplantıya katıldığı ve bu değişikliklere karşı oy
kullandığı, söz konusu plan değişikliklerinin 12.04.2012-14.05.2012
tarihleri arasında askıda ilan edildiği, bahsi geçen belediye meclis
üyesi tarafından bu karara karşı askı-ilan süresi içindeki 11.05.2012
tarihinde itirazda bulunulduğu, 05.06.2012 tarihli, 7 sayılı belediye
meclis kararıyla bu itirazın reddedilmesi üzerine ise belde sakini olan
davacılar tarafından 02.08.2012 tarihinde; ulaşım sistemine olumsuz
etkiler olacağı, koylar ile kumsalların kamuya açık olma niteliğinin
yitirileceği ve sosyal donatı dengesinin bozulacağı iddialarıyla işbu
davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Kanunlarla belediye meclislerine verilen görevlerle ilgili konularda
belde halkının hak ve menfaatlerini korumakla görevli olan belediye
meclisi üyelerinin meclis tarafından karara bağlanan bir konuda
toplantıya katılarak karşı oy kullanmaları halinde bu karara karşı dava
açma ehliyetinin (sübjektif ehliyet) var olduğu Danıştay Altıncı Dairesi
içtihatlarıyla benimsenmiştir.
Buna göre; belediye meclis üyesi tarafından, kamu yararını yakından
ilgilendiren uyuşmazlık konusu plan değişikliklerine karşı 2577 sayılı
Kanun’un 11. maddesi uyarınca itirazda bulunulduktan sonra, itirazın
reddine dair işlem üzerine davayı açması mümkün iken kendisi tarafından
dava açılmayıp, hak ve menfaatlerini korumakla görevli olduğu ve
belediye seçimleri esaslarına göre temsil ettiği belde halkına mensup
olan davacılar tarafından, itirazın reddine dair işlem üzerine dava
açılabileceğinin kabulü gerekmektedir.
Sonuç itibarıyla; plan değişikliklerine belediye meclisi üyesi
tarafından yapılan itiraz sonucunda davacılar tarafından, imar
planlarında süre hususlarına ilişkin olarak yukarıda detaylı bir şekilde
aktarımı yapılan kurallara göre süresinde işbu davanın açıldığı
anlaşıldığından, idare mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, Aydın 1. İdare Mahkemesince verilen 11/10/2012
tarihli, E:2012/1439, K:2012/1822 sayılı kararın bozulmasına, dosyanın
adı geçen Mahkemeye gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen
günden itibaren 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak
üzere, 29/04/2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.