Hukuk Genel Kurulu 2014/1237 E. , 2015/32 K.İTİRAZIN KALDIRILMASI DAVASINDA BORÇLUYA USULÜNE UYGUN DURUŞMA GÜNÜ BİLDİRİR DAVETİYE TEBLİĞİİTİRAZIN KALDIRILMASI DAVASININ HUKUKİ NİTELİĞİSİYASİ PARTİYİ TEMSİL YETKİSİİCRA VE İFLAS KANUNU (İİK) (2004) Madde 70İCRA VE İFLAS KANUNU (İİK) (2004) Madde 18TEBLİGAT KANUNU (7201) Madde 11SİYASİ PARTİLER KANUNU (2820) Madde 15
"İçtihat Metni"Taraflar
arasındaki “itirazın kaldırılması ve tahliye” davasından dolayı yapılan
yargılama sonunda; Samsun 3.İcra Hukuk Mahkemesince davanın kısmen
kabulüne dair verilen 27.06.2012 gün ve 2012/288 E., 2012/398 K. sayılı
kararın incelenmesidavalı/borçlu vekili tarafından istenilmesi üzerine,
Yargıtay 6. Hukuk Dairesinin 14.11.2012 gün ve 2012/ 12724 E.,
2012/14741 K. sayılı ilamı ile; (...Dava, kira alacağının tahsili
için haciz ve tahliye istemli olarak başlatılan icra takibine vaki
itirazın kaldırılması ve tahliye istemine ilişkindir. Mahkemece istemin
kabulüne karar verilmesi üzerine karar MHP İlkadım İlçe Başkanlığı
Vekili tarafından temyiz edilmiştir. Tebligat Yasası'nın 12. ve
13.maddeleri ile Tebligat Tüzüğü'nün 17 ve 18. maddelerinde tüzel
kişilere yapılacak tebligat hususu düzenlenmiş olup, anılan madde
hükümlerine göre tebligatın tüzel kişinin selahiyetli mümessillerine
yapılması, tebligat yapılacak kimselerin herhangi bir sebeple mutad iş
saatlerinde işyerinde bulunmadıkları veya o sırada evrakı bizzat
alamayacak bir halde oldukları takdirde tebliğin tüzel kişinin o yerdeki
memur ve müstahdemlerinden birine yapılması gerekir. Milliyetçi Hareket
Partisi Tüzüğünün 47/a maddesinde '' parti genel başkanı partiyi
temsil eder '' düzenlemesine yer verilmiştir.Buna göre; tahliyesi
istenen kiralanan davacı alacaklı tarafından 1.1.2010 başlangıç tarihli
ve üç yıl süreli kira sözleşmesi ile Milliyetçi Hareket Partisi İlkadım
İlçe Teşkilatına kiralanmıştır. Davalıya çıkartılan duruşma gününü
bildirir davetiyede muhatap olarak MHP Genel Başkanlığı gösterilmiş ise
de; Tebligat adresi olarak MHP İlkadım İlçe Başkanlığı'nın adresi
yazıldığı için ilçe teşkilatına tebliğ edilmiştir. Bu durumda
davetiyenin Tebligat Yasası ve Tebligat Tüzüğü hükümlerine göre usulüne
uygun şekilde tebliğ edildiği kabul edilemez. Borçluya usulüne uygun
duruşma gününü bildirir davetiye tebliğ edilerek taraf teşkili
sağlandıktan sonra işin esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken,
yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.Karar bu nedenle bozulmalıdır...) gerekçesiyle
bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama
sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir. HUKUK GENEL KURULU KARARIHukuk
Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği
anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü: İstek,itirazın kaldırılması ve tahliye istemine ilişkindir. Davacı
vekili, müvekkilinin maliki olduğu iş yerinin davalıya 01.01.2010
başlangıç tarihli kira sözleşmesi ile kiraya verildiğini, davalının kira
borcunu ödememesi nedeniyle müvekkili tarafından davalı aleyhine Samsun
1. İcra Müdürlüğü’nün 2011/5930 E. sayılı dosyası ile takip
yapıldığını, davalının borca itirazı üzerine takibin durduğunu,
davalının itirazında imzaya itirazı olmadığı gibi akdi ilişkiyi de kabul
ettiğini belirterek itirazın kaldırılması ile takibin devamına,
davalının mecurdan tahliyesine, kötü niyet tazminatının davalıdan
tahsiline karar verilmesini istemiştir.Davalı vekili, itirazın
kaldırılması isteminin süresinde olmadığını, iş yerinin U.. C..
tarafından kiraya verildiğini, davacının kira sözleşmesinin tarafı
olmadığını bu nedenle aktif dava ehliyetinin bulunmadığını, müvekkiline
husumet yöneltilmesinin doğru olmadığını, husumetin MHP Genel
Başkanlığı’na yöneltilmesinin gerektiğini, davacı ile yapılan 27.05.2011
tarihli protokol uyarınca borcun yenilendiğini, protokol uyarınca 3.500
TL nin davacıya ödendiğini belirterek istemin reddine karar verilmesini
istemiştir. Yerel mahkemece, davanın kısmen kabulüne dair verilen
hüküm, Özel Dairece yukarıda başlık bölümünde yer alan gerekçe ile
bozulmuştur. Yerel Mahkemece, Milliyetçi Hareket Partisinin
Tüzüğünün 47/a maddesi uyarınca partinin, parti genel başkanı tarafından
temsil edileceğinin belirtildiği, söz konusu tüzüğe göre parti genel
başkanının temsil yetkisinin bir kısmını istediği kişilere
devredebileceği ve ilçe teşkilatında partiyi temsil edenin de ilçe
başkanı olduğunun ifade edildiği, ilçe başkanının vekil vasıtasıyla
takibe itiraz ettiği gerekçesiyle ilk hükümde direnilmesine karar
verilmiştir.Direnme hükmünü, davalı/borçlu vekili temyiz etmiştir.Direnme
yoluyla Hukuk Genel Kurulu'nun önüne gelen uyuşmazlık; borçluya usulüne
uygun duruşma gününü bildirir davetiye tebliğ edilip edilmediği
noktasında toplanmaktadır.Uyuşmazlığın çözümü için “itirazın kaldırılması” isteminin hukuki niteliği ve usulü üzerinde durulması gerekmektedir. İtirazın
kaldırılması teknik anlamda bir dava olmayıp, borçlunun itirazı ile
duran ilamsız icra takibine yine ilamsız icra prosedürü içinde devam
edilmesini sağlayan bir yoldur. İlamsız icranın amaç edindiği çabukluk
ve basitlik ilkelerini gerçekleştirmek üzere, alacaklıya borçlunun
itirazını icra mahkemesinde çabuk ve basit şekilde kaldırma olanağı
tanınmak üzere düzenlenmiştir. İtirazın kaldırılması istemi
üzerine, icra mahkemesi takip dosyasını icra dairesinden isteyecek ve
uyuşmazlığı basit yargılama usulüne göre çözümleyecektir. İcra
Mahkemesinin incelemesini mutlaka duruşmalı olarak yapması gerektiği,
2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun 70. maddesinde “İcra mahkemesi,
itirazın kaldırılması hakkındaki talep üzerine iki tarafı davet eder ve
18 inci madde hükmüne göre kararını verir.” şeklindeki hükümle açıkça
ifade edilmiştir. Bu nedenle, icra mahkemesi alacaklı ve borçluyu en
kısa sürede duruşmaya çağırmalı ve yasada belirlenen usule uygun biçimde
uyuşmazlığı çözümlemelidir. Yargısal uygulamada icra takibine
vekilin itiraz etmiş olması halinde 7201 sayılı Tebligat Kanunu’nun
11.maddesi de gözetilerek itirazın kaldırılması istemli dilekçenin de
vekile tebliğ edileceği, vekili olsa bile borçlunun bizzat itiraz etmesi
halinde ise tebligatın borçluya yapılacağı benimsenmiştir. Burada amaç,
savunmanın yasanın aradığı biçimde bir an önce ve gereği gibi
yapılmasını sağlamaktır. Bu nedenledir ki, vekil takibe itiraz
etmiş ve yapılan tebliğ üzerine itirazın kaldırılması yargılamasını
takip etmiş ise bu durumda -imzaya itiraz ayrık olmak üzere- vekile
tebliğ geçerli ve yeterli olup, müvekkili borçluya ayrıca tebligat
yapılması zorunluluğu bulunmamaktadır. Bu açıklamalardan sonra 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu (SK)'nun ilgili hükmüne de değinmek gerekir: 2820
sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun 15. maddesinin 3. fıkrasında,
“Partiyi temsil yetkisi genel başkana aittir. Kanunlardaki özel hükümler
saklı kalmak kaydı ile parti adına dava açma ve davada husumet yetkisi,
genel başkana veya ona izafeten bu yetkileri kullanmak üzere parti
tüzüğünün göstereceği parti mercilerine aittir” şeklinde siyasi
partilerin genel başkan tarafından temsil edileceği belirtildikten sonra
ilçe teşkilatı başlıklı 20. maddesinde, “Siyasi partilerin ilçe
teşkilatı, ilçe kongresi, ilçe başkanı, ilçe yönetim kurulu ve belde
teşkilatından meydana gelir.” denilerek ilçe teşkilatı açıklanmış,
devamında da “Bu maddede yazılı kurulların görev ve yetkileri ile yedek
üyelerinin sayısı ve ne suretle göreve çağrılacağı parti tüzüğünde
gösterilir” hükmüne yer verilerek ilçe teşkilatının görev ve
yetkilerinin belirlenmesi yetkisi parti tüzüğüne bırakılmıştır. Milliyetçi
Hareket Partisi Tüzüğü’nün 47. maddesinde ise, Parti Genel Başkanının
partiyi temsil edeceği, parti adına bağlayıcı demeçler vermeye ve
bildiriler yayınlamaya yetkili olduğu ve bu yetkisini görevlendireceği
kimselere de kullandırabileceği belirtilmiştir. Parti tüzüğünün
“ilçe başkanı” başlıklı 20 maddesi: “…Yönetim kurulunun başkanı olan
ilçe başkanı, görev aldığı ilçede, partiyi temsil eder…” şeklinde olup,
“mali sorumluluk” başlıklı 111. maddesi ise “Partinin yapacağı giderler,
sözleşmeler ve girişeceği taahhütler, Parti tüzel kişiliği adına; Genel
Merkezde Merkez Yönetim Kurulu, illerde il yönetim kurulu, ilçelerde
ilçe yönetim kurulu veya bu kurullar tarafından yetkili kılınan
kişilerce yapılır…” şeklindedir.Bu açıklamalar ışığında, somut olaya
bakıldığında; davacı/alacaklı tarafından davalı/borçlu aleyhine kira
alacağının tahsili ve tahliye amacıyla takibe geçilmiştir. Takip
talebinde borçlu Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanlığı, borçlunun
adresi ise Merkez/Ankara olarak gösterilmiş olup, ödeme emri parti genel
merkezine tebliğ edilmiştir. Milliyetçi Hareket Partisi İlkadım
İlçe Başkanlığı tarafından parti tüzüğünün 20., 47. ve 111. maddeleri
uyarınca vekil tayin edilen Av. H.. G.. 03.10.2011 tarihinde takibe
itiraz ederek, takibin durdurulmasını istemiştir. Eldeki istek ise
itirazın kaldırılmasına ilişkin olup; bu isteme yönelik dilekçe borçlu
vekili Av. H.. G..’e tebliğ edilmiştir. Az yukarda açıklandığı
üzere, alacaklı vekilinin itirazın kaldırılması istemli dilekçesinin
icra dosyasında itirazda bulunan borçlu vekiline tebliğinde bir
isabetsizlik bulunmamaktadır. Hal böyle olunca Yerel Mahkemenin,
dava dilekçesi ve duruşma gününün icra dosyasına itiraz dilekçesini
sunan borçlu vekiline tebliğ edilmesiyle taraf teşkilinin sağlandığına
ilişkin direnme kararı usul ve yasaya uygundur. Ne var ki, Özel
Dairece işin esasına yönelik diğer temyiz itirazları incelenmemiş olup,
dosyanın temyiz itirazlarının incelenmesi için Özel Dairesine
gönderilmesi gerekir.Hukuk Genel Kurulu'nda yapılan görüşmeler
sırasında; dava dilekçesinin borçlu Milliyetçi Hareket Partisi Genel
Başkanlığı’na yapılması gerektiği tebligat yapılan vekilin ilçe
başkanlığı vekili olduğu, genel merkez adına tebligatı almaya yetkili
olmadığı ileri sürülmüş ise de; bu görüş yukarıda belirtilen
gerekçelerle Kurul çoğunluğu tarafından benimsenmemiştir.S O N U Ç :
Yukarıda açıklanan nedenlerle, yerel mahkemenin direnmesi yerinde
olduğundan, işin esasına yönelik davalı/borçlu vekilinin temyiz
itirazlarının incelenmesi için dosyanın 6.HUKUK DAİRESİ'NE
GÖNDERİLMESİNE, 14.01.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.