Taraflar arasındaki “maaş haciz işlemini şikayet” isteminden dolayı yapılan yargılama sonunda; Mersin 3. İcra Hukuk Mahkemesince davanın kısmen kabulüne dair verilen 14.11.2012 gün ve 2012/783 E.-2012/831 K. sayılı kararın incelenmesi karşı taraf-alacaklı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 12.Hukuk Dairesinin 18.03.2013 gün ve 2013/1493 E.-2013/9982 K. sayılı ilamı ile;(...17.04.2008 tarih ve 5754 Sayılı Yasanın 56.maddesi ile değişik 5510 Sayılı Yasanın 93.maddesine göre; "Bu kanun gereğince sigortalılar ve hak sahiplerinin gelir, aylık ve ödenekleri, sağlık hizmeti sunucularının Genel Sağlık Sigortası hükümlerinin uygulanması sonucu kurum nezdinde doğan alacakları, devir ve temlik edilemez. Gelir, aylık ve ödenekler 88.maddeye göre takip ve tahsili gereken alacaklar ile nafaka borçları dışında haczedilemez."5510 Sayılı Yasanın 93.maddesinde değişiklik getiren ve 28.2.2009 tarihinde yürürlüğe giren 5838 Sayılı Yasanın 32/2-b maddesi gereği, "Bu fıkraya göre haczi yasaklanan gelir, aylık ve ödeneklerin haczedilmesine ilişkin talepler, borçlunun muvafakati bulunmaması halinde, icra müdürü tarafından reddedilir." Bu yasa İİK.nun 83/a maddesine göre daha özel düzenleme içerdiğinden takibin kesinleşmiş olması şartıyla 28.02.2009 tarihi ve sonrasında artık borçlunun 5510 Sayılı Yasanın 93.maddesi kapsamındaki gelir-aylık ve ödeneklere ilişkin hacze muvafakati geçerli olacaktır.Somut olayda 28.02.2009 tarihi sonrasında, borçlu tarafından bu kanuna göre haczi yasak olan emekli maaşı üzerine haciz konulmasına muvafakat edildikten sonra, icra müdürlüğünce uygulanan haciz işlemi anılan yasa hükmü karşısında geçerlidir. Bu düzenleme usule değil, esasa ilişkin olup, İİK.nun 83/a maddesi karşısında özel hüküm sayılır ve öncelikle tatbik edilir.O halde mahkemece yukarıdaki yasal düzenleme gözetilerek şikayetin reddi gerekirken yazılı gerekçe ile kabulü yönünde hüküm tesisi isabetsizdir...)gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.TEMYİZ EDEN : Karşı taraf- alacaklı vekiliHUKUK GENEL KURULU KARARIHukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:Talep; emekli maaşının haczi işlemini şikayet istemine ilişkindir.Şikayetçi asil, karşı taraf- alacaklı tarafça kendisi aleyhine yapılan icra takibi sırasında haciz baskısı nedeniyle emekli maaşının haczine muvafakat ettiğini, bunun üzerine emekli maaşının tamamına haciz konulduğunu, ancak bu işlemin yasaya aykırı olduğunu ileri sürerek, blokenin kaldırılması ile haciz işleminin iptalini ve alacaklı tarafça hesabından haksız olarak çekilen paranın kendisine iadesini talep ve dava etmiştir.Karşı taraf - alacaklı vekili, şikayetçi aleyhine başlatılan icra takibi nedeniyle evinde yapılan haciz sırasında şikayetçi tarafın borç kapanana kadar emekli maaşının tamamının kesilmesine muvafakat ettiğini, takip kesinleştikten sonra şikayetçinin evine tekrar hacze gidildiğinde de şikayetçi tarafça ilk haciz sırasında verilen beyanın tekrar edildiğini savunarak davanın reddini istemiştir.Mahkemece, her ne kadar 5510 sayılı Kanun'un 93.maddesine göre borçlunun muvafakatine göre emekli maaşı haczedilebilirse de haciz anında haczine muvafakat edilen gelirden yoksun kalmanın ne gibi sakıncalar getireceğinin, ancak yaşandıktan sonra anlaşılabileceğinden bahisle davanın kısmen kabulü ile davacının emekli maaş hesabına konulan haczin kaldırılarak haciz nispetinin 1/4 oranına tahviline, dava tarihinden önce çekilen paraların iadesi talebinin reddine, dava tarihinden sonra tahsil olunan paralardan 1/4 oranını aşan kısmın davacıya iadesine, fazlaya ilişkin istemin reddine dair verilen karar karşı taraf- alacaklı vekilinin temyizi üzerine, Özel Dairece yukarıda açıklanan nedenlerle bozulmuştur.Mahkemece, ilk kararındaki gerekçeler genişletilerek direnme kararı verilmiş, direnme kararını karşı taraf- alacaklı vekili temyize getirmiştir.Yargıtay Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık, şikayetçinin maaş haczine muvafakatı ile emekli maaşının tamamının haczedilip haczedilemeyeceği noktasında toplanmaktadır.Uyuşmazlığın çözümünde öncelikle maaş haczinin niteliğinin açıklığa kavuşturulması gerekmektedir.Bilindiği üzere yapılan bir icra takibi sırasında, ödeme emrini alan borçlunun borcu kabul edip ödemesi halinde borçlunun malları haczedilmez. Ancak, borçlunun ödeme emrine itiraz etmemesi sebebiyle takibin kesinleşmesi ya da itiraz ettikten sonra, alacaklının bu itirazı bertaraf etmek için başvurduğu yollardan başarılı sonuç elde etmesinden dolayı takibin kesinleşmesi durumunda, borçlu borcunu öderse, bu durumda da haciz yapılmayacaktır.Borçlunun, takibin kesinleşmesine rağmen borcunu ödememesi durumunda, takibin bir sonraki aşaması, borçlunun mallarının haczidir. Haczin amacı, borçlunun mallarının paraya çevrilerek alacaklının alacağının ödenmesidir. Hacizli malların alacağına karşılık alacaklıya devri sözkonusu olamayacaktır.Haciz, para alacaklarının ödenmesini sağlamak için borçluya ait mal ve haklara icra dairesince hukuken el konulmasıdır. Sadece kesin haciz, doğrudan borcun ödenmesini sağlamayı amaçlamaktadır. Bu sebeple, takip kesinleşmeden borçlunun mal ve haklarının kesin haczi mümkün olmayacaktır.Borçlunun parasal değeri olmayan ve maddi hukuka göre başkasına devredilemeyen mal ve hakları haczedilemez. Buradaki haczedilmezlik maddi hukuktan kaynaklanmaktadır.Kanun koyucu sosyal düşüncelerle, özellikle borçlunun ve ailesinin yaşaması ve ekonomik varlığını devam ettirmesi, tamamen topluma muhtaç hale gelip toplumsal dengenin bozulmaması için borçlunun bazı mal ve haklarının haczedilemeyeceğini veya kısmen haczedilemeyeceğini kabul etmiştir.Haczedilmezlikten feragat, hacizden önceki dönemde geçerli değildir. 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu (İİK)’nun 83/a maddesi gereğince borçlunun, hacizden önceki bir dönemde haczi mümkün olmayan bir mal veya hakkın haczedilebileceğine dair alacaklıyla yapmış olduğu anlaşma geçerli değildir. Bu durumda borçlu ancak haciz sırasında veya haciz işleminin gerçekleşmesinden sonraki dönemde haczedilmesi mümkün olmayan mal ve haklarla ilgili olarak bu hakkından vazgeçebilir.Kısmen haczedilemeyen mal ve haklar, İİK’nın 83. maddesinde belirtilmiştir. Buna göre;“Maaşlar, tahsisat ve her nevi ücretler, intifa hakları ve hasılatı, ilama müstenit olmayan nafakalar, tekaüt maaşları, sigortalar veya tekaüt sandıkları tarafından tahsis edilen iratlar, borçlu ve ailesinin geçinmeleri için icra memurunca lüzumlu olarak takdir edilen miktar tenzil edildikten sonra haczolunabilir.Ancak haczolunacak miktar bunların dörtte birinden az olamaz. Birden fazla haciz var ise sıraya konur. Sırada önde olan haczin kesintisi bitmedikçe sonraki haciz için kesintiye geçilemez.”Anılan maddede bahsi geçen ücretler, geniş olarak gelir kaynakları şeklinde anlaşılmalıdır. 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Kanun'da önceki düzenlemeler uyarınca; 506 sayılı Kanun uyarınca başlanan yaşlılık aylıkları ile 1479 sayılı Kanun uyarınca bağlanan emekli aylıkları nafaka borçları dışında haczedilemezken; 5434 sayılı Kanun uyarınca Emekli Sandığı’ndan alınan emekli maaşları aynı maddeye göre haczedilirdi. Bu üç sosyal güvenlik kurumunu tek bir çatı altında düzenleyen 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 93.maddesinde değişiklik getiren ve 28.02.2009 tarihinde yürürlüğe giren 5838 sayılı Kanunun 32/2-b maddesine göre,“Kanun gereğince sigortalılar ve hak sahiplerinin gelir, aylık ve ödenekleri, sağlık hizmeti sunucularının genel sağlık sigortası hükümlerinin uygulanması sonucu Kurum nezdinde doğan alacakları, devir ve temlik edilemez. Gelir, aylık ve ödenekler; 88 inci maddeye göre takip ve tahsili gereken alacaklar ile nafaka borçları dışında haczedilemez. Bu fıkraya göre haczi yasaklanan gelir, aylık ve ödeneklerin haczedilmesine ilişkin talepler, borçlunun muvafakati bulunmaması halinde, icra müdürü tarafından reddedilir.”Yeni düzenlemeye göre, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamına giren emeklilerin aldıkları aylık ve ödenekler, borçlunun açıkça muvafakati olmadıkça haczedilemez. Yapılan bu değişiklikle kanun koyucu İİK’nın 83. maddesindeki düzenlemeden ayrılarak emekli maaşının haczi için özel bir düzenleme getirmiştir. Bu nedenle de somut olaya özel kanun maddesinin öncelikle uygulanması gereklidir.İİK’nın 83.maddesine göre borçlunun gelirinin en az dörtte biri her halükarda haczedilir. Bu oran, asgari yapılması gereken kesintiyi ifade ettiğinden, icra memuru, borçlunun maaşı ve durumu ile muvafakatinin bulunup bulunmamasına göre dörtte birden fazla kesinti yapılmasına karar verebilir (PEKCANITEZ, Hakan – ATALAY, Oğuz- SUNGURTEKİN ÖZKAN, Meral- ÖZEKES, Muhammet: İcra ve İflas Hukuku, Yetkin Yayınları, 10. Bası, Ankara 2012, sh. 265- 266- 271- 285)Yapılan açıklamaların ışığı altında somut uyuşmazlığa dönüldüğünde; ihtiyati haciz kararı sonrasında şikayetçi- borçlunun yasal yerleşim yerinde 25.06.2012 gününde yapılan haciz sırasında, şikayetçi tarafından borcun bitimine kadar emekli maaşının tamamının kesilmesine muvafakat edilmiş, bu muvafakat takip kesinleştikten sonra 17.07.2012 tarihinde yapılan haciz sırasında da tekrar edilmiş, takip kesinleşinceye kadar şikayetçinin elinde bir çok imkan varken bunların hiç biri kullanılmamıştır.Her ne kadar ihtiyati haciz sırasında alınan muvafakat, manevi cebirle verildiği için kabul edilemez ise de takip kesinleştikten sonra şikayetçinin özgür iradesi ile vermiş olduğu muvafakat geçerlidir. Kabul iradesinin önüne hiçbir şekilde geçilemez. Haciz baskısı altında emekli maaşının haczine muvafakat edildiğine yönelik bir beyan ise açıkça hakkın kötüye kullanımını teşkil eder.Hukuk Genel Kurulunda yapılan görüşmeler sırasında bir kısım üyelerce emekli maaşının tamamının haczedilemeyeceği, haczedilebilecek oranın ¼ olacağı ileri sürülmüş ise de yukarıda açıklanan nedenlerle çoğunluk tarafından bu görüş benimsenmemiştir.Hukuk Genel Kurulunca benimsenen Özel Daire bozma ilamında belirtilen açıklamalar dikkate alınarak yerel mahkemece şikayetin reddine karar verilmesi gerekirken kısmen kabulüne karar verilmesi doğru olmamış, direnme kararının bozulması gerekmiştir.S O N U Ç : Karşı taraf- alacaklı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının yukarıda gösterilen nedenlerle BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, 27.05.2015 günü yapılan ikinci görüşmede oyçokluğu ile karar verildi.
Bilmeniz halinde fark yaratacak kararlar
KAMBİYO SENEDİ NEDENİYLE BORÇLU OLMADIĞININ TESBİTİ- MENFİ TESPİT DAVASI- İSBAT KÜLFETİ -SENEDİN TALİLİ -BORÇ İKRARI
"İçtihat Metni"Taraflar
arasındaki “menfi tespit” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda;
Denizli 3.Sulh Hukuk Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen
01.02.2012 gün ve E:2010/1442, K:2012/92 sayılı kararın incelenmesi
taraf vekilleri tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 19.Hu
PMF TABLOSU • TAZMİNAT HESAPLAMA
Davacılar vekili, müvekkillerinin murisi Pakize'nin içinde yolcu olarak bulunduğu ve davalı N Sigorta ZMSS poliçesi ile sigortalı araç nedeniyle meydana gelen kazada murisin vefat ettiğini belirterek, anne baba, eş ve çocuk için 5.000'er TL destekten yoksun kalma tazminatının müracaat tarihinden iti
Avukatın takip kesinleştiği halde alacağın tahsili için gereken diğer işlemleri yapmaması görevi kötüye kullanma suçunu oluşturur
İlk derece mahkemesince verilen hüküm temyiz edilmekle dosya incelenerek, gereği düşünüldü:Suç tarihinde Ankara Barosuna bağlı avukat olarak çalışan sanığın, 13/10/2008 tarihli vekaletname ile katılanın K.. ve T.. Köyü tüzel kişiliklerinden olan alacağının tahsili amacıyla vekilliğini üstlendiği, Po
Yargıtay
Yargıtay Karar Arama
Yargıtay Hukuk Dairesi Kararları Arama
Yargıtay Ceza Dairesi Kararları Arama
Yargıtay Karar Arama Nasıl Yapılır ?
Yargıtay Daire Bilgileri İle Dosya Sorgulama
Yargıtay Yerel Mahkeme Bilgileri İle Dosya Sorgulama
Yargıtay Kanunu
Yargıtay İş Bölümü
Yargıtay Haberleri
Karar Arama
Yargıtay Kararları
Yargıtay Hukuk Dairesi Kararları
Yargıtay Ceza Dairesi Kararları
BAM Kararları
Danıştay Kararları
Anayasa Mahkemesi Kararları
Uyuşmazlık MAhkemesi Kararları
Karar Arama Nasıl Yapılır?
Emsal Karar ve Emsal Karar Arama Nedir?
Yargıtay Karar Arama Nasıl Yapılır?
BAM Karar Arama Nasıl Yapılır?
Danıştay Karar Arama Nasıl Yapılır?
Anayasa Mahkemesi Karar Arama Nasıl Yapılır?